هفته کتاب و 1300 برنامه!

هفته کتاب اگرچه همان‌طور که از نامش برمی‌آید، یک هفته است، ولی مهم‌ترین نکته‌ای که در برپایی آن باید لحاظ کرد، این است که اتفاقا برعکس نامش، نباید آن را به عنوان رویدادی یک هفته‌ای دید؛ بلکه مدت واقعی آن باید 365روز باشد و به عنوان یک فرصت جریان‌ساز فرهنگی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و مجریان باید به چشم یک جریان مولد به‌آن بنگرند.

قطعا افق نهایی و هدف غایی از برپایی هفته کتاب، ترویج مطالعه و بالا رفتن آگاهی و رسیدن به فرزانگی است، به‌عبارتی آنچه در این حوزه اهمیت دارد، کیفیت است و نه کمیت و عجیب که هر سال شاهد هستیم بیشتر از آمار برنامه‌ها سخن به‌میان می‌آید، مثلا اعلام کرده‌اند حدود هزار برنامه در استان‌ها و 350 برنامه هم در تهران برپا می‌شود یا سال گذشته 1500 عنوان برنامه را برای این هفته برشمردند.

نکته دیگر آن‌که بسیاری از برنامه‌های هفته کتاب اصلا برنامه نیست و کارکردی جز همان ارائه آمار ندارد. در اغلب استان‌ها وقتی جزئیات برنامه‌هایشان را مرور می‌کنیم، می‌بینیم که «تشکیل ستاد هفته کتاب در استان» را یک برنامه در نظر گرفته‌اند یا برخی وزارتخانه‌ها ارسال پیام تبریک و گرامیداشت هفته کتاب را از طریق پست الکترونیک و پیامک به همکاران خود برنامه می‌دانند. دیدار برخی مسئولان حوزه کتاب و نشر با مراجع تقلید هم اگرچه ضروری است، ولی در هر وقت سال هم می‌تواند انجام شود و اتفاقا این دیدارها و بهره بردن از علمای دین اصلا باید از شکل مناسبتی و تقویمی‌اش خارج شود و تبدیل به یک امر مستمر و رایج در تمام طول سال شود.

جالب است که در موارد دیگر یک کمیسیون مشهور فرهنگی و ملی در اختیار قراردادن لوگوی خود یا سخنرانی دبیرکل این کمیسیون را در آیین اختتامیه هفته کتاب، جزو برنامه‌هایش معرفی کرده است.

از این دست به اصطلاح برنامه‌ها در میان آن هزار و اندی برنامه هفته کتاب، فراوان دیده می‌شود. به نظر می‌رسد وقت آن رسیده متولیان برپایی این هفته پس از دو دهه برگزاری مداوم، یک بار بنشینند و ارزیابی جدی از برنامه‌های هفته کتاب داشته باشند و موفقیت‌شان برای رسیدن به اهداف مورد نظر را بی‌تعارف و فارغ از آمار و ارقام تحلیل کنند.

قطعا برگزاری 30برنامه تاثیرگذار و فراگیر در سطح کشور بهتر از 1300 برنامه بی‌برنامه است!

سینا علیمحمدی - دبیر گروه فرهنگ و هنر