محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با ایسنا، خاطرنشان کرد: حق غنیسازی ایران نیازی به بهرسمیت شناخته شدن ندارد، زیرا حقی است که بر اساس ان.پی.تی غیر قابل انفکاک است. آنچه که ما توقع داریم، احترام به اجزای این حق ایران است. ایران در سالهای گذشته این حق خود را اعمال کرده است، اما متاسفانه مورد احترام واقع نشده و علاوه بر آن از طریق اعمال برخی تحریمها تضییقاتی هم برای ایران ایجاد کردهاند.
او تاکید کرد: ضرورت دارد آنها حق ما را محترم بشمرند و تحریمها و فشارهای اقتصادی که بر مردم وارد کردهاند را بردارند. ما در این مسیر حرکت میکنیم.
ظریف ادامه داد: ما حق غنیسازی ایران را نه تنها غیرقابل مذاکره میدانیم، بلکه هیچ ضرورتی برای شناسایی آن به عنوان یک حق نمیبینیم، زیرا این حق غیرقابل انفکاک است و همه کشورها باید به آن احترام بگذارند.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به این پرسش که رویکرد 1+5 نسبت به شناسایی و احترام به حق و اعمال غنیسازی در ایران چیست؟ اظهار کرد: ما در مذاکرات با 1+5 نشنیدیم که کسی خواهان توقف غنیسازی باشد. این موضوع در مرحله اول به صورت کلی درخواست هیچ طرفی نیست. برخی موضوعات مرتبط با غنیسازی است که ممکن است مورد نظر برخی هیاتها باشد. در دورههای گذشته هم این موضوعات مورد بحث قرار گرفته است، اما تعلیق کلی غنیسازی حتما خط قرمز ما است و ما وارد این خط قرمز نخواهیم شد.
ظریف افزود: ما به مرحله بسیار حساسی از مذاکرات رسیدهایم و نمیخواهیم در این مرحله وارد بیان جزییات شویم. به طور رسم اعلام کردهایم که غنیسازی حتما باید در هر چارچوبی که توافق میکنیم وجود داشته باشد؛ اما چگونه، به چه نحو و در کجا انجام شود موضوعاتی است که درباره آن در حال مذاکره هستیم.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور در پاسخ به این پرسش که مقامات آمریکایی اعلام کردهاند حق ذاتی درباره غنیسازی را برای هیچ کشوری به رسمیت نمیشناسند، گفت: این اظهارات به معنای این نیست که کشورها حق ندارند، غنیسازی کنند؛ البته با موضعی که ما داریم که غنیسازی حق غیرقابل انفکاک ماست متفاوت است، اما بدین معنا نیست که با غنیسازی ایران مخالف باشند و آن را به رسمیت نشناسند.
وی در پاسخ به این پرسش که تا کی جزییات تفاهمها و مذاکرات به ویژه متن پیشنهادی ایران به 1+5 محرمانه باقی میماند؟ اظهار کرد: باید بتوانیم روی موضوعات مختلف به نتیجه برسیم. دیگران هم صرفا بر بیان مواضع کلی بسنده کردهاند، زیرا مذاکرات جدی است. اگر میخواستیم مثل گذشته از مذاکرات استفاده تبلیغاتی کنیم، میتوانستیم جزییات آن را در رسانهها اعلام کنیم، اما ما میخواهیم به نتیجه و تفاهم برسیم و میخواهیم لااقل هر امکانی را برای رسیدن به تفاهم امتحان کنیم تا اینکه بتوانیم ضمن حفظ حقوق ملت ایران، این مشکل را هم از سر راه کشور برداریم و به راهحلی برسیم.
ظریف تصریح کرد: به نسبت به هم (ایران و 1+5) نزدیک شدهایم و همه هیاتها اعتقاد دارند مسیر نسبتا طولانی را در این فرصت کوتاه به دلیل فشردگی کار طی کردهایم، نه به این دلیل که کار راحت بوده است، بلکه کار فشردهای در این مدت انجام شده و مذاکرات در مسیر خوبی پیش رفته است. امیدواریم بتوانیم به نتیجه برسیم در این صورت راحتتر می توانیم جزییات را مطرح کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: همه اقداماتی که در مرحله اول از سوی همه طرفها انجام میشود اگر به نتیجه مطلوب نرسد، قابل بازگشت است. البته ما امیدواریم در مرحله اول، اقدامات از سوی دو طرف متوازن باشد تا ایجاد اعتماد کند و مرحله دوم در واقع ادامه اقدامات مرحله اول باشد، نه اینکه به مرحلهای برسیم که بخواهیم به حالت اول برگردیم.
ظریف تاکید کرد: با توجه به پیشینهای که از اقدامات آمریکا در ذهن مردم ایران و بیاعتمادی که وجود دارد، همه اقدامات در مرحله اول قابل بازگشت طراحی شده است. اما ما امیدواریم که این مرحله به صورت جدی دنبال شود و گامهای محکم و استواری برداشته شود و بر اساس آن گامها مرحله بعد را بسازیم.
او افزود: متنی که مورد توافق دو طرف قرار میگیرد باید شامل تفاهم بر اهداف مشترک، اقدامات مرحله اول و مرحله نهایی شود. این امکان وجود ندارد که بدون تفاهم بر اهداف و مرحله نهایی فقط بر روی مرحله اول تفاهم کنیم. این مجموعه باید کامل باشد تا اقدامات ما در مرحله اول ایجاد اطمینان کند. اگر روی هدف و مرحله نهایی توافق نداشته باشیم، حتما اقدامات ما در مرحله اول نمیتواند اطمینانساز باشد، بلکه همه طرفها با توجه به نگرانی که از هدف طرف مقابل دارند، ممکن است اقدامات را نیمه کاره انجام دهند و بدون توجه به یک آینده قابل ترسیم آن را دنبال کنند که نتیجه خوبی نخواهد داشت.
وزیر امور خارجه ایران درباره آینده مذاکرات هستهیی ایران و 1+5 به ایسنا گفت: معتقدم درباره هدف مشترک و تصویر نهایی اختلاف جدی وجود ندارد. لازم است این اقدامات را در مجموعهای تعریف و تدوین کنیم. فکر میکنم در قالب گفتوگوهایی که انجام شده است، امکان رسیدن بر یک طرح مدون وجود دارد. برداشت همه هیاتها این است که امکان رسیدن به نتیجه وجود دارد. در مرحله عمل باید جدیت طرفها را درباره نهایی کردن متن مورد توافق امتحان و بررسی کرد، اما فعلا دلیلی نمیبینم که نسبت به جدیت طرفها در مکتوب کردن موضوعات به توافق رسیده بدبین باشیم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد