خودروسازان قانون استانداردسازی را دور می‌زنند

درحالی‌که براساس مصوبه هیات وزیران قرار بود از ابتدای سال 92 خودروی با استاندارد یورو4 تولید و روانه بازار شود یک‌بار دیگر تیغ خودروسازان برنده‌تر عمل کرد و توانستند تا پایان امسال با مصوبه هیات دولت باز هم برای خود زمان بخرند.

لغو ممنوعیت شماره‌گذاری خودروی یورو2 و موکول شدن تولید خودروی یورو 4 از ابتدای امسال در حالی اتفاق افتاد که آمارها می‌گویند سالانه حدود 5000 نفر فقط به دلیل آلودگی هوا ـ که خودرو و سوخت غیراستاندارد دو مقصر اصلی آن است ـ جان خود را از دست می‌دهند.

وزارت صنعت اعلام کرده مصوبه لغو ممنوعیت شماره‌گذاری خودروی یورو2 این هفته به پلیس راهور ابلاغ خواهد شد، چرا که خودروسازان معتقدند تا سوخت یورو 4 عرضه نشود از خودروی یورو 4 هم خبری نیست.

اظهارات ضد و نقیض

خودروسازان یا تولیدکنندگان سوخت هر کدام مشکل را به گردن دیگری می‌اندازند. خودروسازان می‌گویند چه فایده دارد خودرویی تولید شود که سوخت یورو۴ نداشته باشد و تولیدکنندگان سوخت هم می‌گویند تا زمانی که خودروها مطابق استاندارد یورو ۴ تولید نشود، سوخت یورو ۴ روی دست ما می‌ماند و تولیدش به باد دادن سرمایه ملی است.

در این میان وزارت صنعت درحالی موضوع سوخت غیراستاندارد را دلیل زیر بار نرفتن خودروسازان برای تولید خودروی یورو4 عنوان کرده که نگاهی به گذشته گویای این واقعیت است که خودروسازان چندی پیش موضوع دیگری را برای مهلت گرفتن از دولت بهانه کرده بودند.

نصب ترمز ای.بی.اس و ایربک که اواخر سال گذشته رخ داد، نمونه‌ای از طفره رفتن‌ها بود. در این باره می‌توان به گفته‌های کیومرث فروتنی، مدیرکل نیرومحرکه وزارت صنعت مبنی بر این‌که «در حال پیگیری این موضوع هستیم تا مصوبه‌ای برای مهلت ‌دهی به خودروسازان جهت نصب کیسه هوا و تولید خودرو با استاندارد یورو 4 از هیات دولت بگیریم» اشاره کرد.

این بار خواسته خودروسازان برای به تعویق انداختن مهلت ارتقای سطح استاندارد خودروها و بهانه آنان برای اخذ مهلت مبنی بر این‌که استاندارد سوخت در حالی صورت می‌گیرد که مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی چندی پیش از برگزاری جلساتی با وزارت صنایع درباره مشکلات مربوط به تولید سوخت یورو 4 خبر داده و گفته بود آماده عرضه بنزین یورو 4 در پایتخت هستیم و مشکلی هم بابت توزیع نیست، اما خودروسازها هنوز آمادگی دریافت این نوع سوخت را ندارند.

بی‌اطلاعی سازمان محیط زیست

مسئولان وزارت صنعت درحالی بر ابلاغ مصوبه جدید هیات وزیران در هفته گذشته به پلیس راهور تاکید دارند که مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست از این موضوع اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.

قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با جام‌جم ضمن رد این موضوع می‌گوید: تاکنون هیچ مصوبه جدیدی مبنی بر متوقف شدن تولید خودرو و سوخت با استاندارد یورو 4 در سال 92 به سازمان محیط زیست ابلاغ نشده است.

به گفته علی محمد شاعری، بر اساس بند 6 طرح جامع کاهش آلودگی هوا باید استاندارد خودروهای تولید داخل تا ابتدای سال‌92 به یورو 4 ارتقا پیدا کند و در غیر این صورت خودروهای تولید شده شماره‌گذاری نمی‌شود.

وی تاکید می‌کند: تاکنون هیچ مصوبه‌ای از سوی دولت مبنی بر لغو مصوبه سال 90 به سازمان محیط زیست ابلاغ نشده و بر همین اساس تا زمانی که مصوبه جدیدی از سوی دولت ابلاغ نشود همچنان پلیس موظف است از ابتدای امسال از شماره‌گذاری خودروهای بدون استاندارد یورو4 جلوگیری کند.

پلیس شماره‌گذاری نمی‌کند

اصرار وزارت صنعت بر ابلاغ هرچه سریع‌تر مصوبه جدید هیات وزیران به پلیس از یک سو و تاکید سازمان محیط زیست بر الزام پلیس به اجرای بی چون و چرای مصوبه شماره‌گذاری خودروهای داخلی بر مبنای استاندارد یورو 4 باعث شد که سرهنگ روحی، رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور نیز چندی پیش در گفت‌وگو با مهر اعلام کند: پس از درخواست سازمان استاندارد و محیط‌زیست مبنی بر این‌که خودروهای 92 باید با استاندارد یورو 4 عرضه شوند، بنابراین درخواست شماره‌گذاری خودروهایی را که بدون یورو4 بودند، متوقف کردیم.

دور زدن قانون

مهلت گرفتن خودروسازان از دولت برای اجرای مصوبه تولید خودروی استاندارد یورو 4 در حالی برای سومین بار اتفاق می‌افتد که عضو کارگروه کاهش آلودگی هوای پایتخت، این اقدام خودروسازان را به نوعی دور زدن قانون می‌داند.

این چندمین بار است که خودروسازان مهلت را تمدید می‌کنند و به نظر می‌رسد با این شرایط خودروسازان هیچ عزمی برای تولید خودرو با استاندارد یورو4 ندارند.

کارشناسان تلاش خودروسازان برای گرفتن مهلت بیشتر از دولت را برخلاف مصالح عمومی و سلامت جامعه می‌دانند.

آنها روزهای آلوده‌تری را برای هوای کلانشهرهای کشور بخصوص تهران پیش‌بینی می‌کنند. در شرایطی که بیش از سه سال است خودروسازان از اجرای مصوبه دولت برای تولید خودروی با استاندارد یورو 4 شانه خالی می‌کنند، این موضوع بیانگر این واقعیت است که آنها برنامه‌ای ندارند و تا زمانی که وضع به همین روال پیش برود، حرف‌های مسئولان زیست‌محیطی کشور نیز در این باره چیزی جز آب در هاون کوبیدن نیست.

ضربه‌ای مهلک برای آلودگی هوا

‌اکنون در بسیاری از کشورهای دنیا استاندارد یورو 5 برای خودروها رعایت می‌شود، اما در کشور ما در شرایطی که خودروهای بی‌کیفیت داخلی هر دو سال یک‌بار معاینه فنی می‌شد با تصویب پنج ساله شدن قانون معاینه فنی خودروها، حالا این خودروها هر پنج سال یک‌بار گذرشان به مراکز معاینه فنی می‌افتد.

این موضوع آن هم درحالی که خودروهای داخلی همچنان با استاندارد یورو2 تولید می‌شود، فاجعه زیست محیطی را به بار آورده که ادامه ماه‌ها آلودگی در هوای کلانشهرهای کشور بویژه تهران، مصداقی برای این ماجراست.

با توجه به این‌که با تصویب هیات وزیران مصوبه دولت مبنی بر تولید خودروی یورو4 از ابتدای سال 92 به تعویق افتاد، فعالان حوزه محیط زیست همچنان برای اصلاح قانون پنج ساله شدن معاینه فنی خودروها، چشم امید به مجلسی‌ها دارند.

آنها از مجلسی‌ها می‌خواهند کاهش سن معاینه فنی خودروها از پنج سال به دو سال را جدی‌تر پیگیری کنند.

مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران در گفت‌وگو با جام‌جم با بیان این‌که تصویب این قانون به هیچ عنوان توجیه منطقی و کارشناسی ندارد، تاکید می‌کند: در شرایطی که آلودگی هوا سلامت شهر و شهروندان را به خطر انداخته، انتظار می‌رود مجلس و دولتمردان موضوع معاینه فنی و تولید خودروهای با استاندارد لازم را جدی بگیرند.

سیدعلی رضوی با ابراز نگرانی از پنج ساله شدن قانون معاینه فنی خودروها می‌گوید: در حالی که باید خودروی یورو5 را سالانه معاینه فنی کنیم در کشور ما خودروی یورو2 پنج سال یک‌بار معاینه فنی می‌شود که این به معنای نقض قوانین محیط زیستی در کشور است.

مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران ابراز امیدواری می‌کند امسال مجلسی‌ها نسبت به اصلاح قانون پنج ساله معاینه فنی اقدام کنند و نمایندگان باور داشته باشند آلودگی هوا در اولویت برنامه‌ریزی‌ها قرار دارد.

خودروی یورو 4 ؛ شاید وقتی دیگر

مهلت چند باره دولت به خودروسازان برای ارتقای سطح استاندارد خودروهای داخلی، این نگرانی را برای فعالان زیست‌محیطی کشور مطرح کرده است که با این اغماض‌های پی در‌پی آیا می‌توان امیدوار بود خودروهای داخلی هم رنگ استاندارد یورو 4 را به خود ببینند؟

بهانه تراشی‌های خودروسازان برای ارتقای سطح کیفیت خودروهای داخلی از یک سو و بی‌تفاوتی‌ها نسبت به ضرورت اصلاح و بازنگری در قانون معافیت پنج ساله خودروها از معاینه فنی از سوی دیگر، این نگرانی را به‌وجود آورده که مبادا باز هم این مردم باشند که تاوان ناایمن بودن برخی خودروهای داخلی را با گذاشتن جانشان بر سر تصادفات مرگبار بپردازند.

پوران محمدی ‌‌‌‌- گروه جامعه