اثرات طلاق بر نوجوانان

سال‌های نوجوانی با طبیعت سرکش نوجوان، رفتار تکانشی، فشار همسالان، بی‌اعتنایی به قوانین و جدایی عاطفی از والدین مشخص می‌شود. حتی نوجوانان خانواده‌های سالم و خوشحال نیز در این سنین تغییرات زیادی پیدا می‌کنند.

در این میان نیازی به گفتن نیست، که بحرانی چون طلاق که پایه و اساس نهاد خانواده را به لرزه در می‌آورد، با شدت بیشتری به رشد احساسات منفی در نوجوان دامن می‌زند.

البته کودکان و نوجوانان از مدت‌ها قبل از طلاق، با این مشکل روبه‌رو می‌شوند. دعواهای تلخ و گزنده والدین، بدرفتاری صورت گرفته از سوی یک یا هر دوی آنها، تاثیرات جبران ناپذیری بر روان کودکان می‌گذارد. در ابتدا، کودک ممکن است خود را مقصر ایجاد این وضعیت بداند و ممکن است با رفتار خوب خود برای بهبود این وضعیت تلاش کند. با این حال، هنگامی که هیچ بهبودی در وضعیت خانواده نمی‌بیند، خود را کنار می‌کشد و منتظر جدایی قریب الوقوع والدینش می‌ماند. در واقع، با جدایی پدر و مادر، رشد عاطفی کودک به خاطر چنین ضربه سنگین و آزاردهنده‌ای آسیب می‌بیند.

بیزاری از والدین: نوجوان ممکن است از یک یا هر دوی والدین عصبانی و یا حتی متنفر باشد. او ممکن است یکی از والدین را مسوول از هم پاشیدگی خانواده بداند و ممکن است این والد را به خاطر محروم کردن او از عشق والد دیگر سرزنش کند. بنابر این در اغلب اوقات، والدی که حضانت نوجوان را بر عهده گرفته، باید خشم او را نیز تحمل کند.

وابستگی به دوستان: اگر نوجوان سپری کردن ساعت‌های طولانی در خارج از خانه با دوستان خود را آغاز کرده است، حتما این موضوع را بررسی کنید. در حین دوره تغییر و تحول پس از طلاق، نوجوان بشدت به همسالان و گاهی اوقات حتی نسبت به کسانی که نمی‌شناسد، اعتماد می‌کند. بخصوص این‌که در چنین سنی نفوذ دوستانش بر او بسیار قوی است. حال اگر دوستانش افراد مناسبی نباشند، احتمال این‌که او گام در مسیری اشتباه بگذارد، بسیار بالا خواهد بود.

سوءمصرف مواد مخدر: اغلب اوقات، سوءمصرف موادمخدر در همنشینی با دوستان نامناسب اتفاق می‌افتد که نوجوانان آسیب‌پذیر خانواده‌های از هم پاشیده را فریب می‌دهند و آنها را به انجام کارهایی وا می‌دارند که این نوجوانان به‌طور معمول انجام نمی‌دهند. آنها به مصرف مواد مخدر وسوسه می‌شوند. در برخی شرایط، حتی ممکن است مرتکب جنایت نیز شوند.

بلوغ زودرس: نوجوانانی که عشق را در خانه پیدا نمی‌کنند، به دنبال آن در بیرون از خانه می‌گردند. خوشگذرانی به بخشی از زندگی آنها تبدیل می‌شود. فرزندان خانواده‌های از هم پاشیده زودتر از فرزندان خانواده‌های سالم به بلوغ جنسی می‌رسند.

رفتار بی‌پروا: نوجوان ممکن است برای خالی کردن خشم و سر خوردگی خود، به بی پروا رفتار کردن روی بیاورد. او ممکن است سر کلاس‌ها حاضر نشود، قوانین مدرسه را زیر پا بگذارد، ساکنان محله را آزار دهد، در خانه نیز به خشونت گرایش داشته باشد و در کل، حاضر به انجام هر کاری باشد که مایه شرمساری و خجالت والد سرپرستش شود. در خیلی از موارد او این کارها را برای تنبیه والد یا قرار دادن او در چنین وضعیت عذاب‌آوری انجام می‌دهد.

می‌توان چنین رفتارهای غیرعادی و نا متعادلی را با مشاوره صحیح و عشق والدین، تحت کنترل در آورد. والدین نباید جلوی فرزندان از شریک زندگی خود انتقاد کنند. آنها باید به درک فرزندان از این موضوع کمک کنند. هنگامی که یک ازدواج به بن بست می‌رسد، هیچ دلیلی برای در کنار هم ماندن والدین وجود ندارد. آنها باید توضیح دهند که تصمیم به جدایی به نفع کل افراد خانواده بوده و به عنوان آخرین گزینه مطرح بوده است. در نهایت، کودک یا نوجوان خواهد فهمید که جدا زندگی کردن بهتر از در کنار هم زندگی کردن با قلب‌های شکسته است.

دکتر شیرین فرجی گودرزی