قانون بد، بهتر از بی‌قانونی

با این حال، درست فردای آن روز، به دنبال اعتراض رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، خانم فاطمه واعظ‌جوادی، آن هم در صحن علنی مجلس، بند 7 این لایحه  که بر انجام مطالعات، تحقیقات و تولید محصولات دست‌ورزی شده ژنتیکی در حوزه کشاورزی تاکید دارد  به چالش کشیده شد که حاصل آن، بازنگری مجدد لایحه و  موکول شدن  تصویب آن به انجام مطالعات بیشتر کارشناسی بود.

البته خوشبختانه کلیات لایحه تصویب شده و برگشت نخورده است، آنچه نباید از آن غافل بمانیم آن که امروز در دنیا در حوزه فناوری‌های نو تحولاتی در حال انجام است و بخش بزرگی از این تحولات در حوزه ترنس ژنیک برای کشاورزی رخ داده که نمی‌توان بی‌توجه از کنار آن گذشت، بلکه باید از منظری چون کنترل و نظارت بر واردات، تاکید بر حقوق مصرف‌کنندگان و اهمیت برچسب‌گذاری‌ها و نیز ایجاد بستر مناسب برای تحقیقات و تولید محصولات دست‌ورزی شده به آن نگریسته شود.

با این حال، برخی دست‌اندرکاران این حوزه در کشور همچون دکتر سید مجید معنوی، معاون علوم زیستی دفتر همکاری‌های فناوری معتقد است آنچه مایه تاسف بسیار است آن که چرا باید در صحن علنی مجلس علی‌رغم آن که به ارائه‌دهندگان طرح پیش از آن فرصت کافی برای بررسی موارد داده شده، آن هم با بیان عباراتی که روح حاکم بر طرح را تحت‌الشعاع قرار می‌داد، با لایحه آن مخالفت شود.

البته هیچ فرد آگاهی منکر این نیست که فعالیت در حوزه گیاهان ترنس‌ژنیک و بهره‌مندی از منابع آن، هم از بعد تولید محصولات مقاوم به آفات نقطه قوت ارزشمندی محسوب می‌شود و هم از سویی تهدیدکننده به نظر می‌رسد که البته بهره‌مندی از هر تکنولوژی تازه‌ای هر دو بعد قضیه را به همراه دارد.

با این حال آنچه در اوضاع چالش‌برانگیز کنونی بیش از پیش رخ‌نمایی می‌کند آن که حذف این لایحه همچنان ما را در فضای بی‌قانونی قرار داده و بشدت آسیب‌پذیر می‌سازد. آسیب‌پذیر از آن روی که نه تنها مکانیسمی برای کنترل منابع وارداتی دستکاری شده ژنتیکی به کشور در دست نخواهیم داشت بلکه ناگزیر در گردونه تکنولوژی فناوری ‌های زیستی، بی‌آن که بدانیم و بفهمیم چه بلایی بر سرمان می‌آید، همچنان سرگردان پیش برویم....

پونه شیرازی