دوره میجی ، سرآغاز بیداری ژاپن

از سال 1616 میلادى ، حکومت واقعى امپراتورى کشور آفتاب تابان در دست خانواده توکوگاوا بود.اعضاى این خانواده نسل در نسل وظیفه شوگون را به عهده داشتند.

در حالى که امپراتورى جنبه اى نمادین با ویژگى مذهبى داشت خانواده توکوگاوا کشور را در یک انزواى کامل سیاسى نگه داشته و ساختارهاى فئودالى را حفظ کرده بودند.

تا اینکه ورود یک ناوگان جنگى آمریکایى در سال 1853 میلادى توجه ژاپن را به دنیاى خارج معطوف کرد و موجب جنگ هاى خشونت بارى میان سنت گرایان و تجددطلبان گردید.

موتسوهیتو در روز 3 نوامبر سال 1852 میلادى متولد شده بود.او در سن 15 سالگى به عنوان صدوبیست ودومین امپراتور ژاپن بر تخت سلطنت نشست.

موتسوهیتو لقب میجى را برگزید و در روز 8 نوامبر سال 1867 میلادى یوشینیبو ، آخرین شوگون را برکنار کرد و قدرت کامل را در دست گرفت.

او اقامتگاه رسمى اش در شهر کیوتو (در زبان ژاپنى به مفهوم شهر پایتخت) را به شهر ادو که از سال 1603 میلادى مرکز حکومتى بود ، منتقل کرد.پایتخت جدید نام توکیو (پایتخت شرقی) را یافت.

موتسوهیتو آیین شینتوئیسم را آیین ملى خواند و بودایى ها که در دوران شوگون ها از نفوذ بسیارى برخوردار بودند ناگزیر شدند در مقابل آیین و ارزش هاى جدید میهن پرستانه تسلیم شوند.

در جریان چند سال ، ژاپن ساختار فئودالى را رها کرده و تلاش مى کند به یک کشور پیشرفته تبدیل شود.

در سال 1871 میلادى امپراتورى میجى رسما سلسله مراتب طبقاتى شوگون ها را ملغى مى کند.

سامورایى ها که ناگزیر بودند پسر بعد از پدر در خدمت ارباب خود براساس اصل شرافت «بوشیدو» باشند ، به خدمت امپراتور درآمده یا به کسب و کار پرداختند.

در سال 1872 میلادى ، نخستین خط آهن ژاپن فعالیتش را آغاز مى کند.

موتسوهیتو بدون آنکه علاقه اى به غربى ها داشته باشد هر چیزى که براى کشورش مفید تشخیص مى داد را از غربى ها اقتباس مى کرد.او خدمت نظام را برقرار کرده و یک ارتش مدرن را با الگو گرفتن از آلمان ها تاسیس مى کند.

در سال 1905 میلادى ، کشور کوچک و جزیره اى ژاپن در جنگ خاور دور امپراتورى روسیه تزارى را شکست مى دهد.

خبر این شکست در سراسر جهان مى پیچد و حتى سرآغاز انقلاب هایى نه تنها در روسیه بلکه در سایر کشورهاى جهان مى شود.

موتسوهیتو پس از 45 سال سلطنت در روز 30 ژوییه سال 1912 میلادى دارفانى را وداع مى کند.او در جریان سلطنتش ، ژاپن را چندین قرن به جلو مى راند.

به این ترتیب ، در روز 9 نوامبر سال 1867 میلادى دوره میجى براساس لقب امپراتور موتسوهیتو در ژاپن آغاز مى شود.لقب میجى به مفهوم روشنایى شایسته دوران سلطنت این امپراتور است.

او با اقدامات خود ژاپن را با یک جهش از دوره قرون وسطى به عصر مدرن صنعتى رهنمون مى کند.کشور آفتاب تابان نخستین کشور آسیایى بود که به یک کشور پیشرفته صنعتى جهان تبدیل شد.

بهرام افتخاری