آنچه بر قفسه کتاب در سال۱۴۰۳ گذشت

امسال توفیق همکلامی با ۳۰ نویسنده، مترجم و فعال حوزه کتاب دست داد و توانستیم با ایشان درباره روند فعالیت و البته مهم‌ترین کتاب‌شان در بازار کتاب گفت‌وگو کنیم. تلاش کردیم این گفت‌وگوها، راهنمای خوبی باشند برای آشنایی مخاطبان‌مان با آثاری که خودمان آنها را خوانده بودیم و به کیفیت‌شان در قلم و محتوا، حساسیت داشتیم.از ۱۷خرداد۱۴۰۱ که دور جدید قفسه کتاب را آغاز کردیم، تمام تلاش‌مان این بود که بهترین آثار موجود در بازارکتاب ایران خصوصا درحوزه تالیف رابرای گفت‌وگو وبررسی بیشتر انتخاب کنیم. در مورد کتاب‌های عالی سراغ نویسنده، راوی و ناشر می‌رفتیم و در مورد کتاب‌های خیلی خوب و خوب، به یادداشت‌ها و نقدهای نوشته شده توسط همکاران‌مان در تحریریه قفسه کتاب بسنده می‌کردیم. خلاصه این که حواس‌مان و حساسیت‌مان به این انتخاب هیچ‌گاه تا امروز که آخرین شماره در سال ۱۴۰۳ را تقدیم می‌کنیم، کمرنگ نشده است. از تمام کسانی که همدلانه پشت میز نقد و گفت‌وگو با ما می‌نشستند و دعوت‌مان را قبول می‌کردند سپاسگزاریم و اعتراف می‌کنیم که هیچ نویسنده و ناشری نبود که در این مسیر، کمک‌مان نکند یا همراهی نداشته باشد. امیدواریم در ادامه مسیر هم، قفسه کتاب محل نمود و ظهور و بروز نویسندگانی باشد که به‌رغم تالیف یا ترجمه آثار گرانبها، متأسفانه به خاطر عدم حضور در گعده‌ها و گرایشات گروهی خاص، کمتر دیده می‌شوند. 
   
این همه نویسنده خوب
از شماره ۲۵۱ تا این شماره دو بار تصویر خانم معصومه رامهرمزی را روی جلد قفسه کتاب آوردیم‌؛ یک بار به بهانه کتاب «خانواده ابدی» و بار دیگر برای صحبت درباره «کتاب مرا پیدا کن» به همراه راوی این کتاب، خانم دکتر مژگان بیتانه. در طول سال ۱۴۰۳ همچنین توفیق نقد و بررسی و گفت‌وگو با کوروش علیانی، نیلوفر مالک، محمدصادق کوشکی، مسعود آذرباد، فاطمه کیایی، فاطمه دانشور جلیل، عترت اسماعیلی، محمد مظفرپور، مریم عرفانیان، هوشنگ للهی، مجید محمدولی، محمد قبادی، الناز عباسیان، آزاده اسکندری، محسن نجفی، سعیده سبرنگ، رضا استادی، میترا لبافی، طاهره شاه‌محمدی، محدثه دلنواز، سمیه جمالی، مهدی بابامحمودی، الهه آخرتی، مهدی فدایی مهربانی، صالح مدرس‌زاده، آراز بارسقیان، مجدالدین معلمی، زهره فرهادی، فائزه ساسانی‌خواه و یعقوب توکلی رفیق راه ما بود. همچنین محمدصادق علیزاده با استاد علیرضا مختارپور گفت‌وگویی انجام داده بود که بخشی از آن را در یکی از شماره‌های قفسه کتاب به خوانندگان‌مان تقدیم کردیم. 
   
موضوعات مهم
در بین شماره‌های قفسه کتابی، برخی سه‌شنبه‌ها نیز به موضوعات مهم در عرصه کتاب پرداختیم. مثلا دو هفته درباره نمایشگاه کتاب و ویژگی‌ها و بایدها و نبایدهای آن صحبت کردیم. یک شماره هم به نقد کتاب‌های تاریخ شفاهی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس اختصاص پیدا کرد. یک شماره درباره تجربه‌نگاری با اهالی کتاب و رسانه در خدمت خانم آمنه پازکی بودیم. همزمان با شهادت حجت‌الاسلام سیدحسن نصرالله از نویسندگان خواستیم درباره او برای ما بگویند و یک شماره نیز گزارشی داشتیم از نشست زایش متن در گفتمان مقاومت با محوریت کتاب من پناهنده نیستم. کتاب‌هایی با محوریت حضرت زهرا(س) را در سالگشت شهادت آن بانوی بزرگوار روی جلد یکی از شماره‌های قفسه کتاب بردیم و یک شماره را نیز به بررسی کتاب گرانقدر المعجم اختصاص دادیم. به انگیزه درگذشت علامه کورانی نیز مطلب ویژه یکی از شماره‌ها را به ایشان و کتاب‌های‌شان اختصاص دادیم. در یکی از شماره‌های اخیر، گفت‌وگوی محمدصادق علیزاده با محمدقائم خانی درباره کتاب «صلحی که همه صلح‌ها را به باد داد» را تقدیم کردیم و در شماره یکی مانده به آخر امسال نیز در گزارشی آثار خلق شده توسط زندانیان فلسطینی را مورد بررسی قرار دادیم.تمام تلاش‌مان این بود که هیچ موضوع مهمی در عرصه کتاب و نشر کشور از چشم‌مان باقی نماند اما واقعیت این بود که زحمت انعکاس برخی از مطالب در این حوزه بر‌عهده صفحه ادبیات روزنامه بود و سعی می‌کردیم دچار موازی‌کاری نشویم و مکمل هم باشیم. 
   
اشتراک‌گذاری حس و حال خوب
قیمت بالای کتاب‌ها اگر چه دست سردبیر قفسه کتاب را می‌بست تا به‌طور مشخص به اعضای تحریریه سفارش تولید مطلب بدهد اما نویسندگان و روزنامه‌نگارانی که با قفسه کتاب همکاری می‌کردند، اتمسفر این ویژه‌نامه را درک کرده و از بین کتاب‌هایی که خوانده بودند، بهترین‌ها و همخوان‌ترین‌ها نسبت به این فضا را انتخاب می‌کردند و بعد از همفکری و نهایی‌شدن، درباره‌شان می‌نوشتند. اعتراف می‌کنم اعضای تحریریه قفسه کتاب، امسال از تمام توان خود برای به اشتراک گذاشتن حس و حال خوب خودشان با کتاب‌ها استفاده کردند و مرتب و سر وقت، مطالب‌شان را تحویل دادند تا زمان‌بندی انتشار ویژه‌نامه با هیچ خللی روبه‌رو نباشد. 
   
مادر و دختر کتابخوان
پدیده دیگر امسال، انتشار هفتگی و منظم نقد ومعرفی کتاب توسط خانم دکتر اسداللهی ودخترگرانقدرشان خانم امیرفرجی بود که بانظم مثال‌زدنی، مخاطبان خود را پیدا کرده و بازتاب‌های بسیار خوبی در میان خوانندگان قفسه کتاب پیدا کرد.