یکی از مسائل و موضوعاتی که در هفتههای اخیر در مجامع گوناگون و فضای مجازی در مورد آن اظهار نظرهای کارشناسی و غیر کارشناسی صورت گرفته، موضوع عملکرد جمهوری اسلامی ایران در خصوص سوریه بعد از رخداد و تحولات اخیر در این کشور است.
در خصوص این مساله باید خاطرنشان کرد که روابط ایران و سوریه به بیش از ۴۵ سال پیش بر میگردد. در واقع درست در شرایطی که مردم ایران در مقابل تهاجم ناجوانمردانه حزب بعث عراق قرار داشتند و عراق با حمایت دو ابر قدرت زمان یعنی آمریکا و شوروی و کشورهای اروپایی مانند فرانسه و انگلیس و البته کشورهای عربی منطقه - که بعدا شورای حوزه خلیج فارس را تشکیل دادند، سوریه به کمک ملت ایران آمد و در حوزههای دفاعی و البته در راستای کاهش درآمد نفتی حزب بعث عراق به ملت و دولت ایران کمک رسانی کرد. این در حالی است که آن زمان دولت سوریه برای حضور مستقیم در کنار رزمندگان ایرانی نیز اعلام آمادگی کرده بود که البته به دلیل بی نیازی به نیروی انسانی این مورد هیچگاه عملی نشد.
به این ترتیب بعد از پایان دفاع مقدس نیز سوریه به عنوان یکی از کشورهای همراه و همفکر جمهوری اسلامی در خصوص مقابله با غده سرطانی منطقه به همراهی با جمهوری اسلامی در حوزههای منطقهای و بینالمللی ادامه داد.
بنابراین با توجه به این رویکرد همراهی و همکاری بین دو کشور و اینکه سوریه حدود ۵۰ سال بود که در خط مقدم مقابله با ستمگری و غصب سرزمینهای اسلامی، عربی و منطقه در مقابل رژیم صهیونیستی ایستاده بود جمهوری اسلامی بر خود واجب دانست که در بحران به وجود آمده در سوریه در اواخر ۲۰۱۱ و اوایل ۲۰۱۲ به کمک ملت و دولت سوریه برود. به این شکل جمهوری اسلامی ایران با اعزام مستشاران خود به کمک ملت و دولت سوریه رفت و تلاش کرد با در اختیار قرار دادن تجربیات و نقشههای عملیاتی خود از تجزیه و فروپاشی این کشور جلوگیری کند. در حقیقت باید توجه داشت که حتی در ارتباط با هجوم تروریستهای تحریر الشام در هفته گذشته نیز جمهوری اسلامی اطلاعات خود را اختیار مقامات نظامی سوریه قرار داد و اعلام کرد که چنانچه مانند گذشته اعتقاد به مقاومت در مقابل رژیم صهیونیستی و پایداری در مقابل گروهها و جریانات تروریستی خواهید داشت ما نیز همچنان که در حدود یک دهه گذشته در کنار ملت سوریه بودیم مجددا آمادگی لازم برای همکاری در این خصوص داریم.
بنابراین باید تاکید کرد که روابط بین ایران و سوریه یک روابط دوستانه و صمیمانه و با محور مقابله با رژیم صهیونیستی بوده که همچنان تا قبل از فروپاشی دولت کنونی سوریه ادامه داشته است. البته این موضوع با توجه به عدم وجود شرایط مناسب در کشور سوریه که سبب شده بود مقامات ارشد آن به این نتیجه برسند که در این مرحله امکان ایستادگی در مقابل تهاجم تروریستها و حامیان منطقهای و بین المللی آنها وجود ندارد نیز قابل تحلیل است.
به این ترتیب لازم به یادآوری است که جمهوری اسلامی ایران با توجه به نگاه راهبردی که در حوزههای مقابله با صهیونیسم و امنیت منطقه داشته و دارد، اقدامات مناسب را در گذشته انجام داده بود و در شرایط کنونی نیز در این خصوص اعلام آمادگی کرده بود که البته به دلایل گوناگونی که در سطرهای پیشین به بخشی از آن اشاره شد، درخواست همکاری صورت نگرفت.
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت و درمان در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی جامجم با هاشم بیگزاده و مجید یحیایی، مجریان برنامه «صبحانه ایرانی »شبکه دو