راه‌های نفوذ شیادان به حریم‌خصوصی

او ابتدای بحث با اشاره به این‌که به دلیل ویژگی‌های خاص فضای مجازی و جدید بودن این پدیده، بسیاری از والدین، امکان و فرصت شناسایی این فضا را به طور کامل نداشتند و ناآشنایی با این فضا، اتفاقات خاصی را رقم زده است، گفت:«استفاده روزمره نوجوانان، جوانان و حتی کودکان از  فضای مجازی منجر شده آنها یک فضای محرمانه و خصوصی در فضای خانه برای خود ایجاد کنند؛ درست مثل یک آلبوم یا دفترچه شخصی که فقط خود به محتویات آن دسترسی دارند، بدون این‌که ناظری به فعالیت آنان نظارت داشته باشد. اینترنت شکاف میان نسل‌ها یعنی بین نسل اول و دوم و بین دوم و سوم را به‌شدت افزایش داده است، به گونه‌ای که همه به‌راحتی متوجه این موضوع می‌شوند که اغلب این نسل‌ها هیچ زبان مشترکی برای گفت‌وگو با یکدیگر ندارند.»
 آسیب‌های نظارت نداشتن بر اینترنت
صفایی‌مقدم، ایجاد یکپارچگی  میان‌گروه‌ها و برگزاری گردهمایی‌های سیاسی را یکی دیگر از ویژگی‌های اینترنت بیان کرد و ادامه داد: «امروزه با دسترسی به اینترنت، امکان انتقال و انتشار هرگونه اطلاعات طبقه‌بندی شده روی اینترنت با استفاده از آن فراهم است. بحث دیگر در خصوص تاثیر این پدیده روی فرهنگ‌هاست. اساسا چون ورود اینترنت همراه با ارزش‌های غربی بوده است، چالش‌های جدیدی در کشورهای دیگر ایجاد کرده که بعضی عناصر موجود در آن، مغایر با فرهنگ خودی به‌خصوص در تضاد با فرهنگ ایران و ارزش‌های اسلامی است. اینترنت همچنین می‌تواند با ورود به حوزه خانواده، تغییراتی در نظام ارزشی این بنیاد مهم ایجاد کند. تمام اعضای خانواده کنار هم هستند اما درواقع این‌طور نیست. فقط کنار هم حضور فیزیکی دارند ولی هیچ حرف مشترکی با یکدیگر ندارند. هرکسی در فضای محرمانه فضای خود مشغول است و عقاید و افکارش را مطرح می‌کند. گفتمانی وجود ندارد و حتی اگر گفتمانی هم باشد به صورت پیامک یا ارسال ایمیل در فضای مجازی است. همین مسأله باعث دوری اعضای خانواده از هم شده است و همدیگر را درک نمی‌کنند. دور شدن افراد از یکدیگر به لحاظ اجتماعی، موضوع دیگری است که این روان‌شناس بالینی به آن اشاره می‌کند. به گفته او، در این روند به‌جای این‌که افراد به دیدار یکدیگر بروند، با استفاده از چت و ایمیل در فضای مجازی با هم گفت‌وگو می‌کنند که همین مسأله موجب ازهم گسیختگی اجتماعی بین افراد جامعه می‌شود. 
به اعتقاد صفایی‌مقدم، استفاده از اینترنت در کشور ما هنوز فراگیر نشده است و زمانی که همگانی شود، می‌توان فروپاشیدگی خانواده‌ها را مشاهده کرد:«یکی از مهم‌ترین مسائلی که جامعه امروزی به‌آن مبتلاست، ضعف بنیان خانواده است. از آنجا که مشکلات خانواده در حال بروز به‌صورت ناهنجاری‌های اجتماعی است، حفظ سلامت خانواده اهمیت زیادی دارد. در وهله اول باید فرزندان‌مان را برای پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی آماده کنیم. در واقع یکی از وظایف اساسی خانواده همین مسأله است که مسئولیت‌های اجتماعی را طوری به فرزندان‌مان القاء کنیم که آن را بپذیرند. جوانان باید بتوانند برای زندگی مشترک آماده شوند و سعی کنند روابط خود را در حد متعارف و نه فراتر از آن نگه دارند. بر اساس آمارها، سن ازدواج یا روند صعودی داشته یا در سنین کم انجام شده است و چیزی به عنوان حد وسط وجود ندارد. مسأله طلاق، خیانت، فرار از خانه، فحشا و بسیاری از مسائل خانوادگی، موجب سرد شدن روابط عاطفی در خانواده شده است که نتیجه آن چیزی جز ناکامی و شکست نیست. تفاوت‌های زیاد و شکاف بزرگ بین نوجوانان و خانواده سبب بروز مشکلات روحی، روانی و افسردگی، عصبی بودن، پرخاشگری میان آنها شده است. نوجوانان امروزی حس خفقان و درک نشدن از سوی دیگران را دارند و احساس می‌کنند تفاوت‌های فاحشی با خانواده خود دارند و همین مسأله باعث شده صمیمیتی میان اعضای والدین و فرزندان وجود نداشته باشد.»
 راه‌های در  امان  ماندن از آسیب‌های فضای مجازی
این روان‌شناس بالینی با اشاره به راهکارهای در امان ماندن از آسیب‌های فضای مجازی افزود: «روابط میان اعضای خانواده باید صمیمی و اعتمادسازی میان والدین وفرزندان بیشتر شود. روابط میان افراد منحصر به فضای مجازی و وبگردی نشود و با یکدیگر گفتمان داشته باشند. جست‌وجو کردن در فضای وب برای هر موضوعی اشتباه است و امکان دارد وارد مجراهایی شوند که علاوه بر ارائه اطلاعات غلط، باعث ایجاد فاصله میان ما و دیگران شود. افراد باید برای ورود به فضای مجازی، اطلاعات کافی داشته باشند و همچنین نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی را در فضای مجازی منتشر کنند. 
هوشیاری جوانان و خانواده‌ها نسبت به تهدیدهای فضای سایبری باید اولویت اول آنها باشد. والدین باید توجه بیشتری به فرزندان خود داشته باشند و به قدر کافی حمایت‌های روحی، روانی و عاطفی انجام دهند تا فرزندان سعی نکنند این نیاز خود را از طریق فضای مجازی تامین کنند. بدانیم و آگاه باشیم که تغییر در رفتار فرزندان‌مان، به معنی ایجاد تغییر در طرز تفکر آنهاست. وقتی بنیان فکری و شخصیت آنها به شکل نادرستی شکل بگیرد، آن زمان راه نفوذ شیادان به حریم خصوصی افراد و محیط امن خانواده باز می‌شود. در صورتی‌که خانواده‌ها از شیوه‌های جدید برقراری ارتباط با فرزندان خود آگاهی و شناخت لازم نداشته باشند، باید این اطلاعات را کسب کنند تا محیطی امن، فضایی صمیمانه و درک متقابلی بین والدین و فرزندان ایجاد شود. در سایه چنین شرایطی است که تاثیر فضای مجازی کاهش پیدا کرده و احساس خوبی میان اعضای خانواده ایجاد خواهد شد.»

منیع: ضمیمه تپش روزنامه جام‌جم