یخ بستن دریاچه ای بزرگی مانند دریاچه شورابیل اتفاق نادری است که در سالهای اخیر به تعداد دیده ایم که امسال نیز در پی بارش سنگین برف در بهمن ماه، در شهر اردبیل که دمای هوا بین ۱۰ تا ۲۳ درجه سانتیگراد زیر صفر در نوسان بود با تداوم برودت هوا موجب یخ بستن این دریاچه شد.
مسئولان محلی به شهروندان نسبت به مخاطرات حضور و پیاده روی در سطح یخ بسته شورابیل از طریق رسانه‌ها هشدار دادند که به علت ضخامت کم یخ‌های سطح دریاچه، احتمال شکستن یخ‌ها و سقوط افراد به داخل آب یخ زده وجود دارد. درياچه شورابيل اردبيل در زمستان سال 86 كاملا يخ بست. يخ بستن درياچه شورابيل اردبيل در حالي رخ داد كه به گفته كارشناسان تا کنون اين درياچه در سردترين روزهاي زمستان تنها امسال و در سال 86 دچار انجماد شده است. اما در پي برخي مداخلات غير زيست محيطي مسئولان استاني در نظام هيدرولو‍ژيك درياچه و تغيير اين اكوسيستم آب شور به اكوسيستم آب شيرين در سال هاي گذشته، مي توان انتظار داشت كه يخ بستن سطح درياچه شورابيل از اين پس هر ساله تكرار شود. با يخ بستن آب سطح درياچه كه گفته مي شود به دليل برودت هوا و بارش برف رخ داده است، هم اكنون نیز مانند سال 86 ، صدها پرنده مهاجر و آبزي در معرض خطر سرما و گرسنگي قرار گرفتند و تعداد زيادي از پرندگان مهاجر اين درياچه را ترك كرده‌اند.
درياچه شورابيل كه به مساحت 120 هكتار در دو كيلومتري جنوب شهر اردبيل واقع شده است، در زمره يكي از 9 درياچه آب شور ايران به شمار مي رفت كه جانداران آبزي موجود در آن بر خلاف ديگر محيط هاي آبي تنها به آرتميا محدود مي شد كه از ارزش بالايي در جهان برخوردار است. از سوي ديگر زمين شناسان معتقدند اگر قدمت درياچه اروميه به دوران دوم زمين شناسي باز مي گردد زمان تشكيل اين درياچه كه داخل يك چاله وسيع و روي يك بستر نمكي تشكيل شده حتي به قبل از اين دوران بر مي گردد. یکی از سالخوردگان اردبيلي در این باره می گوید: "سطح آب اين درياچه تا قبل ازاين تغييرات به علت شوري آب حتي در دماي زير 30 درجه سانتي گراد زير صفر نيز يخ نمي بست اما در چند سال اخیر با دماي ۱۵ – 20 درجه سانتي گراد زير صفر شورابيل كاملا يخ می بنند و تا 10 روز اهالی می توانند روی آن اسکی کنند."
زیبایی و خطرات یخ بستگی دریاچه شورابیل:
امسال نیز سطح يخ بسته درياچه تفريحي شورابيل جلوه هاي زيبايي از فصل زمستان را به تماشا گذاشته و در عين حال موقعيت خطرناكي براي عده اي از نوجوانان و جوانان كنجكاو رقم زده است.
این مكان تفريحي و گردشگري در فصول گوناگون سال پذيراي صدها نفر از نقاط دور و نزديك است و پوشش برفي زمين هاي حاشيه آن و از سويي ديگر يخبندان سطح آب اين درياچه منظره جالب توجه و بسيار دل انگيزي را به وجود آورده است. اين موضوع سبب شده كه ساكنان اردبيل همه روزه بويژه در روزهاي تعطيل براي تفريح زمستاني به حوالي درياچه شورابيل بروند. ردي كه از چرخ موتورسيكلت ها و دوچرخه ها روي سطح درياچه شورابيل مشاهده مي شود ، از اقدام خطرناك تعدادي از افراد در رفتن با اين وسيله نقليه روي يخ سطح اين درياچه حكايت دارد، در حالي كه ضخامت يخ فقط 5 تا 10 سانتي متر است. همچنين بعضي از نوجوانان و جوانان از سطح يخ بسته اين درياچه براي سرخوردن استفاده مي كنند كه متاسفانه در سالهای اخیر حادثه ای تلخ برای چند جوان دانشجو در این منطقه افتاد که تیتر اول روزنامه های استان شده بود و 3 نفر در این حادثه جان خودشان را از دست دادند.
محمد عابدی یکی از اهالی این منطقه است، در این باره می گوید: "بسیاری از نوجوانان و جوانان اردبیل بدون اینکه اطلاعی از ضخامت يخ سطح درياچه شورابيل داشته باشند روی یخ دریاچه اقدام به تفریح می کنند که امکان دارد یخ شکسته شده و باعث غرق شدن این افراد شود.
یکی دیگری از ساکنین منطقه شورابیل در این باره می گوید: "تابلوهاي شنا كردن ممنوع در اطراف اين درياچه نصب شده است اما کسی به آنها توجهی نمی کند . حتی در سالهای گذشته که سطح دریاچه یخ بسته بود و تقریبا ضخامتش بیشتراز این بود دیده و شنیده بودیم که بسیاری از افراد با اتومبیل سواری خود بر روی سطح یخ بسته دریاچه رفته است و این کار واقعا عواقب خطرناکی دارد." وی در ادامه می افزاید: "کاش برای این افراد نیز جرایمی وجود داشت تا هرگز کسی وارد این کارهای خطرناک نشوند."
در طی این هفته که برودت هوا باعث بارندگی برف شدید شده بود و به دلیل آن سطح دریاچه تا حدودی یخ بسته بود ، عده ای از ساکنان اردبیل بدون داشتن لباس در آب یخ شنا کرده بودند.
با این که سطح يخ بسته درياچه شورابيل جلوه هاي زيبايي از زمستان را به تماشا گذاشته است، ما بايد از اين مناظر طبيعي با رعايت جوانب ايمني استفاده کنیم. شورابيل درياچه استثنايي است و بسياري از پيرمردان اردبيلي هنوز خاطرات شيريني را از گذشته هاي دور در تفريح و سرگرمي هاي خودشان چه در زمستان و چه در فصول گرم سال در ذهن دارند. پيرمرداني كه رسيدن به آرامش و طول عمرشان را شنا در آب شور درياچه شورابيل در تابستان و انجام تفريحات زمستاني درفصول سرد سال و صرف چاي قند پهلو در قهوه خانه هاي سنتي اطراف جاده باريكي مي دانند كه از رودخانه بالیخلو چای تا بلندي هاي اطراف اين تالاب امتداد دارد و از طي چندين كيلومتر مسافت در مسير رفت و برگشت اين جاده خاكي خسته نمي شدند. درياچه شورابيل در اواخر دوران سوم و اوايل دوران چهارم زمين شناسي تشكيل شده و طي اين مدت طولاني شرايط طبيعي و زيستي منحصر به فردي كسب كرده است.
سولمازنعمتی خبرنگار جام جم
