بازار سوم فرابورس یا بازار عرضه چیست؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خانه سرمایه ، بازار عرضه یا بازار سوم محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکت‌­های سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می‌آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذراندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.

بازار سوم (بازار عرضه) فرابورس

بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است. در بازار عرضه فرابورس بلوک های سهام شرکت‌های سهامی (عام، خاص، تعاونی و …)، حق‌تقدم خرید سهام شرکت‌های سهامی عام، سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکت‌های سهامی عام،پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت، پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات، امتیاز بهره برداری و حق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکت های سهامی خاص می‌­تواند مورد معامله قرار بگیرد.

به طورکلی عرضه در بازارهای فرابورس ایران بشرح ذیل صورت می‌پذیرد:

• عرضه اولیه، که نخستین عرضه اوراق بهادار پس از پذیرش و درج بوده و در بازار اول و دوم فرابورس ایران صورت می‌­پذیرد.
• عرضه یکجا، عرضه خرد، و پذیره نویسی که در بازار سوم فرابورس ایران صورت می‌پذیرد.

عرضه یکجا، خرد، و پذیره نویسی در بازار سوم فرابورس

بازار سوم، بازار عرضه اوراق بهاداری است که در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز پذیرفته نشده باشد. در این بازار اوراق بهادار مورد پذیرش قرار نگرفته و صرفا عرضه این اوراق مد نظر است. به عبارت دیگر، این بازار شامل معاملات دست دوم اوراق نمی‌باشد. در بازار سوم فرابورس ایران سه نوع عرضه به شرح ذیل انجام می‌شود:

• عرضه یکجای اوراق بهادار
• عرضه خرد اوراق بهادار (جمع آوری سهام)
• پذیره نویسی اوراق بهادار

عرضه یکجای اوراق، مربوط به عرضه اوراق از طرف سهامدار عمده می‌باشد. در این حالت، سهامدار عمده قصد عرضه یک جای درصدی از سهام شرکت مورد نظر را به عموم دارد. عرضه خرد، مربوطه به جمع آوری اوراق از سهامداران جزء می‌باشد. در عرضه خرد، متقاضی خرید شخصی است که خریدار حجم معینی از اوراق بهادار مشخص از سوی مالکان آن است. پذیره نویسی اوراق بهادار، مربوط به پذیره نویسی اوراق بهادار ازجمله سهام شرکت‌های سهامی عام،اوراق مشارکت و گواهی سپرده می‌باشد که بر اساس مجوز صادره ازسازمان و مفاد بیانیه ثبت انجام خواهد شد. درخصوص اوراق مشارکت، پذیره نویسی این اوراق در بازار سوم انجام شده و معاملات دست دوم آن نیز در بازار اوراق مشارکت صورت می‌پذیرد

مزایای عرضه اوراق بهادار از طریق بازار سوم

از جمله مهمترین مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران، بهره مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه می باشد. با تصویب و ابلاغ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم شرکتها در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز (فرابورس ایران)، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد. از دیگر مزایای بازار سوم فرابورس ایران، شناسایی شرکت توسط فعالان بازار سرمایه، ایجاد فضای رقابت جهت تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار مورد عرضه از طریق سیستم عرضه و تقاضا، سهولت فرآیند نقل و انتقالات سهام و تسویه وجوه را می توان نام برد. مضافاً اینکه، پذیرش آتی شرکت در فرابورس یا بورس (در صورت تمایل مالکان آن)، با توجه به شناخت بوجود آمده، سهل تر صورت خواهد پذیرفت.

 فرآیند عرضه

متقاضی عرضه در بازار سوم می بایست از طریق کارگزار عضو فرابورس ایران، فرم درخواست عرضه اوراق بهادار خود را حسب مورد به انضمام مدارک، مستندات و اطلاعات مورد نیاز (موارد ارائه شده در ضمیمه فرم مذکور)، به مدیریت بازار فرابورس ایران تسلیم نماید. مدیریت بازار پس از دریافت درخواست عرضه و مدارک مورد نیاز و پس بررسی اولیه آنها، اقدام به تشکیل جلسه کمیته عرضه می‌نماید. درخواست‌های تکمیل شده عرضه به همراه مدارک و اطلاعات در کمیته عرضه مورد بررسی قرار گرفته و درصورت تایید عرضه اوراق توسط کمیته عرضه، مجوز عرضه به کارگزار عرضه کننده ارسال می‌گردد. در متن مجوز عرضه، شرایط عرضه و مدت اعتبار آن ذکر شده است. پس از احراز تمامی موارد خواسته شده از طرف کمیته عرضه، نام اوراق در فهرست عرضه در بازار سوم درج می‌گردد.