مردان بیشتر از زنان به آسیب بینایی دچار می شوند

به گزارش جام جم آنلاین ، سهیل معینی مدیرعامل انجمن باور و مدیر شبکه تشکل های نابینایان کشور در گفت و گویی با خبرنگار ما عنوان کرد: انجمن باور به طور مشخص سه محور اصلی و مشخص دارد که یکی از آنها فرهنگ سازی در جهت تغییر نگرش منفی جامعه نسبت به پدیده معلولیت است.

معینی گفت: هدف اصلی فعالیت ما این است که یک فرد نابینا و معلول با وجود همه محدودیت های مشخصی که دارند باید افرادی باشند که دارای مسئولیت ها و حقوق برابر با سایر افراد جامعه هستند. این قدرت آنها باید به رسمیت شناخته شود. مسئولیت برابر آنها با دیگر اعضای جامعه به توسعه همان جامعه کمک می کند. فرصت های برابر برای شکوفایی استعدادهای این افراد باید در اختیارشان قرار داده شود.

مدیر شبکه تشکل های نابینایان کشور افزود: محور دوم کار ما توانمندسازی خود فرد نابینا و یا معلول است؛ بدان معنا که بدانند داشتن معلولیت جسمی به معنای از دست رفتن توانمندی های آنها نیست. فرد برای اینکه بتواند در جهت جبران این معلولیت سایر توانمندی های خود را ساماندهی کند باید آموزش هایی را در چارچوب توانبخشی ببیند. از نظر باور هم افراد باید تقویت شوند. آنها باید معلولیت خود را بپذیرند و برای زندگی مستقل و خدمت برابر به جامعه آماده شوند. البته به سایر افراد عادی جامعه هم باید آموزش هایی در این رابطه داده شود.  آموزش به معلولان در سطوح روان شناسی، فنی و حرفه ای، مهارت های اجتماعی و ارتباطی یکی از محورهای خدماتی انجمن است.

مدیرعامل انجمن باور ادامه داد: سومین هدف ما ایجاد فرصت های برابر و حقوق شهروندی است. ما تلاش می کنیم مبحث حقوق برابر را از روی کاغذ دربیاوریم و آنها را به فعلیت دربیاوریم. افراد نابینا و معلول در کلیه روندهای تصمیم گیری برای سایر شهروندان باید مشارکت داشته باشند. این تصمیم گیری ها از شوراهای شهر شروع می شود تا سطح دولت. از جمیع جهات ما این برنامه ها را در نظر داریم.

معینی بیان داشت: ما اعضای زیادی در این انجمن داریم اما مسلما دامنه فعالیت های ما به این اعضا منحصر نیست. انجمن باور از پیشگامان تثبیت حقوق معلولان و نابینایان است و البته مشارکت مستقیم در تبیین و تثبیت حقوق حمایت از معلولان به شمار می رود. این قانون شامل همه معلولان کشور است و در نتیجه، حوزه تاثیرگذاری متاثر از اعضای ما نیست و کل جامعه نابینایان و معلولان را در برمی گیرد.

وی تاکید کرد: ما بحث های متعددی را در رابطه با نابینایان و معلولان پیگیری می کنیم همانند مثل حق استخدام آنها در نهادها و ارگان های مختلف. ما همواره پیگیر این قضیه هستیم و حتی در مواردی برای احقاق حقوق عده ای از افراد شکایت به دیوان عدالت اداری برده ایم. در حوزه هایی مثل توسعه مناسب سازی شهر برای تردد معلولان و نابینایان و ... فعالیت هایی وجود دارد که دامنه اثرگذاری را به کل جامعه نابینایان و معلولان می رساند.

این مقام مسئول اذعان داشت: 184 هزار پرونده آسیب بینایی در بهزیستی وجود دارد. البته قطعا می دانیم که افراد دارای آسیب بینایی به ویژه افراد کم بینا بسیار بیشتر از این عدد است و تقریبا در همه جای دنیا افراد کم بینا نسبت به نابینای مطلق رقم و درصد سه به یک دارند. یعنی افراد کم بینا تقریبا سه برابر افراد نابینا هستند. طیف کم بینی طیف بسیار وسیعی است و افراد با درصدهای مختلف کم بینایی در این طیف می گنجند. افراد کم بینا جمعیت بسیار زیادی نسبت به نابینایان دارند.

مدیرعامل انجمن باور یادآور شد: وضعیت اشتغال نابینایان و کم بینایان و کلا افراد معلول طبق واقعیت های موجود در مقایسه با گذشته بهتر شده است. به وجود آمدن این شرایط به دلیل دستاوردهایی است که در حوزه حقوق معلولان شکل گرفته است. در سال 1383 در کشور قانون حمایت از حقوق معلولان به تصویب رسید. سهمیه 3 درصدی استخدام افراد معلول در دستگاه های دولتی بر اساس همان قانون شکل گرفت و در قانون جدید حفظ شد. بعد از آن هم تلاش شد که موانع اجرایی این قانون برطرف شود. اکنون نزدیک به دو دهه است شاهد رشد اشتغال در حوزه افراد معلول از جمله نابینایان و کم بینایان هستیم. البته این بدان معنا نیست که ما در این زمینه دیگر مشکلی نداریم. اتفاقا مشکلات زیادی وجود دارد و ما سعی می کنیم هم از طریق قانونی و هم از طریق اقدامات دیگری آن را رفع کنیم.

مدیر شبکه تشکل های نابینایان کشور عنوان کرد: افراد نابینا و کم بینا در میان کل جمعیت معلولان کشور جز تحصیل کرده ترین ها محسوب می شوند و همین الان 40 درصد همه دانشجویان دارای معلولیت را افراد نابینا و کم بینا تشکیل می دهند. شرط استخدام در ادارات دولتی برخورداری از تحصیلات عالیه است و به همین دلیل بسیاری از همین معلولان تحصیل کرده جذب این دستگاه ها شده اند. بسیاری دیگر نیز در بخش خصوصی مشغول به کار شده اند.

معینی خاطرنشان کرد: در یک دهه اخیر تحولاتی در عرصه فناوری به وجود آمده است که این باعث شده افراد معلول از جمله نابینا و کم بینا در کسب و کارهای جدید مثل های تک (high-tech) و «اطلاعات بنیاد» شروع به کار کرده اند. افراد زیادی از جمعیت نابینایان و کم بینایان در رده های سرویس های پشتیبانی خدماتی مشغول به کار هستند و بسیاری از آنها با توجه به مهارت های کامپیوتری در شرکت های مختلف جذب شده اند.

وی با تاکید بر اینکه بهتر شدن وضعیت اشتغال کم بینایان و نابینایان به معنای رفع همه مشکلات آنها در این زمینه و سایر زمینه ها نیست افزود: به همان درصدی که نابینایان و کم بینایان جذب و استخدام شده اند به همان اندازه هم تحصیل کرده های زیادی در این قشر داریم که هنوز استخدام جایی نشده اند. به علت ضعف آموزش های فنی و حرفه ای برخی از نابینایان و کم بینایان نتوانستند مهارت آموزی کنند و وارد بازار کار شوند. البته در این زمینه تحولاتی در حال رخ دادن است اما این تحولات متناسب با نیاز نیست. ما همچنان در بخش اشتغال نابینایان و کم بینایان مشکل داریم.  

معینی در ادامه گفت: مشکل دیگری که برای نابینایان و کم بینایان وجود دارد فاصله بین مشاغل و خواسته ها و نیازهای این افراد است. به عنوان مثال بسیاری از این افراد از تحصیلات عالی برخوردار هستند ولی حداکثر به عنوان اپراتور تلفن مشغول کار هستند و یا مثلا در کارگاه های بسته بندی استخدام شده اند. این شرایط تناسبی با خواسته ها و تمایل برخی از نابینایان و کم بینایان ندارد.

این مقام مسئول بیان داشت: تعداد افراد دارای آسیب های بینایی آقایان بیشتر از خانم هاست. آمار دقیقی وجود ندارد اما نسبت 65 درصد به 35 درصد بین آمار نابینایان و کم بینایان مرد و زن وجود دارد.

مدیر شبکه تشکل های نابینایان کشور افزود: بیماری های ژنتیکی عموما در افراد ذکور بیشتر نمود پیدا می کند و از سویی مردان بیشتر از زنان در معرض تروما و حوادث هستند مثل آسیب دیدگی های صنعتی، تصادفات و یک سری از این مسائل.  

معینی تاکید کرد: باید روی باورهای جامعه کار کنیم. این جامعه هنوز در رابطه با احترام به تفاوت ها ضعیف عمل کرده است. این تفاوت ها فقط مربوط به معلولیت نیست و به مسائل مختلف از جمله رعایت حقوق اقلیت ها برمی گردد. مثال دیگر این است که ما افراد دو طرف طیف چاقی و لاغری را عادی تلقی نمی کنیم. جامعه نسبت به حقوق کودکان و زنان حساس نیست. همه اینها عدم تحمل و بردباری جامعه را نسبت به تفاوت ها نشان می دهد. جامعه باید یاد بگیرد به همان اندازه که اشتراکات بین انسانی طبیعی و قابل احترام است تفاوت ها نیز همین وضعیت را دارد.         

وی گفت: این را هم باید بدانیم فردی که دچار محدودیت جسمی و معلولیت است این شرایط به معنای کاهش حقوق شهروندی او نیست. وظیفه ما این است که حقوق افراد معلول را به رسمیت بشناسیم و زمینه استیفای آن را فراهم کنیم. آنچه که ما با آن مشکل داریم پذیرش مسئولیت و توان برابر است. مثلا فردی از نعمت دیدن محروم است. همین فرد دکترا دارد با این وجود از سوی سایر افراد به رسمیت شناخته نمی شود این درحالی است که او در همان حوزه تحصیلاتش می تواند منشا خدمات زیادی به جامعه اش باشد.

مدیر عامل انجمن باور یادآور شد: این را باید یاد بگیریم افرادی که جز نابینایان و کم بینایان هستند و یا معلولیت دارند حق برابری با سایر افراد دارند و این چیزی است که از جامعه انتظار می رود آن را به طور کامل درک کند. بحث ما بر سر پذیرش حقوق برابر است. ما خیلی وقت است که از این مسئله گذشته ایم که مسئولان به حقوق برابر افراد معلول با سایر افراد جامعه اعتراف کنند.

او که مسئول روزنامه ایران سپید نیز هست، گفت: چیزی که انتظار می رود این است که در همه خدمات و در همه عرصه های مشارکت اجتماعی، حقوق برابر لحاظ شود. یعنی درهای مدارس ما همانقدر که بر روی دانش آموزان سالم باز است روی دانش آموزان معلول هم باز باشد. امکانات ویژه برای نابینایان و کم بینایان فراهم شود و حق برابر داشته باشند. اگر یک دانش آموز کم بینا و نابینا در مدارس عادی در کنار سایر هم کلاسی هایش نتواند کتاب های مخصوص بریل و اشکال مخصوص افراد نابینایان و کم بینایان را دریافت کند هیچ حق برابری وجود ندارد. اگر یک دانش آموز ویلچری نتواند در کلاس بنشیند صحبت از حقوق برابر فایده ای ندارد.

سهیل معینی در پایان گفت: ما باید زمینه استیفای همه حقوق نابینایان و کم بینایان و کلا معلولان را فراهم کنیم و این وظیفه ما مسئولان است.

هیلدا حسینی خواه / جام جم آنلاین