ترامپ به دنبال بهره‌برداری تبلیغاتی برای انتخابات است

نخست آن‌که آمریکایی‌ها در طول چهار دهه گذشته به خاطر از دست دادن شریک ایرانی خود در دوران گذشته و تضعیف منافعشان در منطقه، محدودیت‌های فراوانی را در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی برای ما فراهم آوردند و حتی تلاش کردند در مسیر تعاملات ایران با سایر کشورها هم اخلال ایجاد کنند.

این رویه‌ای است که روسای جمهوری مختلف ایالات متحده پس از انقلاب دنبال کرده‌اند. در زمان روی کارآمدن ترامپ، وی با طرح مباحثی از جمله مخالفت با برجام و معرفی کردن آن به عنوان یک توافق فاجعه تلاش کرد افکار عمومی آمریکا را در این زمینه راضی کند.

از سوی دیگر، او با خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های یکجانبه بر آن بود که با تشدید فشار حداکثری، ایران را راضی به مذاکره و دادن امتیاز بکند، تا از یک سو جمهوری اسلامی را محدود کند و از سوی دیگر بر منطقه، کنترل بیشتری داشته باشد.

همچنین برای فضاسازی علیه ایران، اقدام به یارگیری در عرصه بین‌المللی کرد و به اروپا فشار آورد در حوزه مسائل مالی با ایران اختلال ایجاد کند.

فشارهای آمریکا باعث شد کشورهای غربی در بحث اقتصادی و انتقال و جابه‌جایی پول با ایران با وجود تلاش برای راه‌اندازی سازوکار اینستکس، بسیار محتاطانه رفتار کنند.

این رویه از سوی آمریکا با طرح بحث تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران ادامه پیدا کرد. اما یکی از مهم‌ترین دلایل این کار در مقطع فعلی را باید در ارتباط با انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا دانست.

ترامپ برآن است که به مردم آمریکا ثابت کند در زمینه اجرایی کردن طرح‌های خود در عرصه بین‌المللی جدی است.

این در حالی است که وقوع دو بحران کرونا و اعتراضات مردم آمریکا شرایط را تا حدودی برای ترامپ به‌ویژه در بحث انتخابات ریاست‌جمهوری دشوار کرده است.

ترامپ برای موضوع تحریم تسلیحاتی ایران تا حدودی با محدودیت‌ هایی از جمله بحث استفاده کشورهای مختلف از حق وتو و اجرایی نبودن به‌کارگیری مکانیسم ماشه به‌واسطه خروج آمریکا از برجام مواجه است. بنابراین تنها راه پیش روی ترامپ، استفاده از فضای روانی و تبلیغاتی برای افکار عمومی آمریکاست.

واکنش ایران هم البته می‌تواند از چند جنبه مورد توجه قرار گیرد. رویه اول رفتاری است که در مجامع بین‌المللی مرسوم است تا هم افکار عمومی در این زمینه روشن شود و هم با مذاکره با کشورهای عضو و غیر عضو شورای امنیت، زمینه تصویب قطعنامه‌های ضدایران فراهم نشود.

از سویی دیگر، باید به این نکته توجه داشت کشوری قادر به دفاع از منافع ملی است که قدرتمند باشد و مبانی اقتدار در کشور را به‌خوبی تعریف کند. برای رسیدن به چنین اقتداری بومی‌سازی علوم و تکنولوژی‌ ها یکی از راه‌های مقابله با تحریم‌های آمریکاست.

از سویی دیگر، با بهینه‌سازی ساختارهای سیاسی و اقتصادی کشور و کوچک کردن دولت و کاستن از هزینه‌های دولتی، افزایش درآمدها از محل فعالیت‌های بخش خصوصی و کم کردن وابستگی به نفت می‌توان اقدامات شایسته‌ای برای مقابله با تحریم‌ها و افزایش اقتدار کشور انجام داد.

رامین مهمانپرست - سخنگوی اسبق وزارت خارجه / روزنامه جام جم