لشکر شکست خورده تجربه

البته بحث‌های اجتماعی و اقتصادی کشور هم در این گرایش غیرعادی به رشته تجربی دخیل است. وقتی مردم می‌بینند فارغ‌التحصیلان رشته‌های دیگر گاهی وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و حتی بیکارند یا در کاری مشغول هستند که ارتباطی با رشته تحصیلی‌شان ندارد، ترجیح می‌دهند در رشته تجربی آزمون بدهند که تا حدودی بازار اشتغال آن از امنیت شغلی بالایی برخوردار است.
از نگاه اجتماعی هم می‌توان به این قضیه نگاه کرد، بالاخره دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان در جریان وضعیت معیشتی معلمان ایران هستند و وقتی این مشکلات را می‌بییند ترجیح می‌دهند شانس خود را در رشته تجربی امتحان کنند تا بخواهند فارغ‌التحصیل رشته‌ای باشند که قرار است معلم شوند. یا با دیدن برخی بی عدالتی‌ها و رانت‌ها به این باور می‌رسند اگر مدیریت هم بخواند و اتفاقا دانشجوی موفقی هم باشد، شانسی برای حضور در بدنه مدیریتی مجموعه‌ای ندارد، چرا که در آن مجموعه با استفاده از رانت فرد بی تخصصی حضور دارد!
یکی از آسیب‌های این گرایش این است که ما دانش‌آموزانی را تربیت خواهیم کرد که جامعه به رشته آنها گرایشی نخواهد داشت.
از سوی دیگر هم خیلی از استعدادهایی که در رشته‌های دیگر می‌توانند موفق باشند در رویای پزشک شدن خانواده‌ها تباه می‌شوند. با نگاهی به آمار داوطلبان کنکور و البته میزان صندلی‌های خالی دانشگاه در همین امسال می‌توان متوجه شد که تقریبا معادل داوطلبان رشته علوم انسانی ما در دانشگاه‌ها صندلی خالی داریم. در حوزه فنی و مهندسی هم وضعیت به همین شکل است، همه داوطلبان این حوزه هم که به دانشگاه راه پیدا کنند باز هم در این رشته حدود صد هزار صندلی خالی وجود دارد،‌ به این مفهوم که در آینده در این حوزه ما دچار کمبود متخصصان تحصیلکرده خواهیم بود.
شانس قبولی داوطلبان رشته تجربی 27 درصد است در حالی که شانس انتخاب دانش‌آموزان برای رشته علوم انسانی 165 درصد و در علوم ریاضی نزدیک به 130 درصد است. این یعنی ما با حجمی از دانش‌آموزان شکست‌خورده تجربی روبه‌رو خواهیم بود؛ دانش‌آموزان سرخورده و ناامیدی که نتوانسته‌اند در رشته تجربی به قبولی برسند.

محمد فاضل

مشاور پیشین وزارت آموزش و پرورش