وقتی کتاب همسایه غاز است

پرفروش‌ترین‌ها در ایران
تا اینجای ماجرا می‌دانیم که داستان‌های خارجی، پرفروش‌ترین کتاب‌ها در ایران هستند و طبق آماری که خانه کتاب از طرح‌های عیدانه، تابستانه و پاییزه کتاب منتشر کرده، در سال گذشته این کتاب‌ها در صدر پرفروش‌ها قرار داشتند:
ملت عشق،‌ جز از کل، من پیش از تو، خودت باش دختر و دختری که رهایش کردی. در فصول مختلف سال گاهی برخی کتاب‌ها به صدر این فهرست راه پیدا کرده بودند مثل کتاب هنر شفاف اندیشیدن و هنر خوب زندگی کردن که قصه‌گو نیستند، اما به‌طور معمول آنچه مورد توجه ما ایرانی‌ها قرار گرفته کتاب‌های داستانی بوده است. بیایید نگاهی به داستان این کتاب‌ها بیندازیم که توسط خانه کتاب منتشر شده است. عامه‌پسندهای ترجمه‌ای بخش مهمی از این فهرست را به خود اختصاص داده‌اند.
ملت عشق: این کتاب به قلم الیف شافاک یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های ایران و جهان بوده است و داستانش را از زبان زن میانسالی روایت می‌کند و به زندگی مولانا و آشنایی او با شمس می‌پردازد. طبیعی است برای ما ایرانی‌ها چنین کتابی در صدر فروش قرار بگیرد.
جز از کل: اولین رمان استیو تولتز است و داستان زندگی مردی را روایت می‌کند که در دفترچه خاطراتش نوشته شده و پسرش براساس این خاطرات، زندگی او را برای پلیس و نیز برای مخاطب روایت می‌کند.
من پیش از تو: این کتاب یک اثر عاشقانه است و شاید جذاب‌ترین اثر جوجو مویز برای ما ایرانی‌ها چون از پنج سال پیش همچنان در فهرست پرفروش‌ها قرار دارد. این کتاب داستان زندگی دختری و پسری از دو طبقه متفاوت اجتماعی است که به یکدیگر علاقه‌مند می‌شوند. پسر جوان که ورزشکار، ماجراجو و اهل سفر و ثروتمند بوده حالا در اثر تصادف زمینگیر شده و دختر جوان پرستاری او را به‌عهده دارد.
خودت باش دختر: اگر چه ریچل هالیس این کتاب را درباره دروغ‌هایی نوشته که جامعه به زن‌ها می‌گوید اما به هر حال یک اثر داستانی نوشته است چون کتاب، پر از داستان‌های عجیب، خنده‌دار و تلخ است که نویسنده از زندگی شخصی‌اش تعریف می‌کند و از شیوه قصه‌گویی برای انتقال تجربیاتش به مخاطب بهره می‌گیرد.
دختری که رهایش کردی: باز هم جوجو مویز یک داستان عامه‌پسند جذاب روایت کرده که قهرمانانش دو زن هستند، یکی در زمان اشغال فرانسه و دیگری در زمان حال در لندن. بین این دو زن یک چیز مشترک وجود دارد و آن هم یک تابلوی نقاشی است که یک روایت عاشقانه دارد.
پرفروش‌ترین‌ها در دنیا
درباره رمان‌های پرفروش جهان می‌توان اطلاعات بسیاری با جزئیات دقیق به دست آورد؛ مثلا این‌که در چه بازه زمانی، کدام رمان‌ها پرفروش بوده‌اند. این بازه زمانی حتی فروش‌های هفتگی را هم شامل می‌شود، اما نگاهی داشته‌ایم به پرفروش‌ترین کتاب‌های سال 2018 میلادی. براساس گزارش سایت آمازون به عنوان بزرگ‌ترین کتابفروشی آنلاین دنیا، مهم‌ترین کتاب‌های پرفروش در سال گذشته میلادی به این شرح بوده‌است:
شایسته: این کتاب نوشته میشل اوباما، همسر رئیس‌جمهور سابق آمریکا در رتبه نخست فهرست کتاب‌های پرفروش سال ۲۰۱۸ قرار گرفته و شامل خاطرات نویسنده است. البته در سال جاری میلادی هم کتاب شدن از میشل اوباما منتشر شده که به محض انتشار در صدر فروش قرار گرفت و ممکن است جزو پرفروش‌های سال 2019 میلادی نیز باشد.
خودت باش دختر: این کتاب از ریچل هالیس گویا فقط مورد توجه مخاطبان ایرانی نبوده و خارجی‌ها هم از آن استقبال کرده‌اند تا جایی که در رتبه دوم پرفروش‌ترین کتاب‌های سال 2018 قرار دارد.
آتش و خشم: اگر کتاب «خر کج و کوله» نوشته کریگ اسمیت را به این دلیل که مربوط به خردسالان است از فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های سال گذشته میلادی حذف کنیم، کتاب ضد ترامپ آتش و خشم رتبه سوم را از آن خود می‌کند. این کتاب نوشته مایکل وولف خبرنگار و نویسنده آمریکایی است که به مسائل گوناگونی از پشت پرده کاخ سفید از جمله توصیف رفتار رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا و تعامل آشفته او با کارکنان ارشد کاخ سفید تا ارائه توضیحات خفت‌باری درباره خانواده ترامپ پرداخته است.
ترس؛ ترامپ در کاخ سفید: یک کتاب ضد ترامپ دیگر که باز هم توسط یک روزنامه‌نگار آمریکایی به نام وودوارد نوشته شده است. این کتاب نگاهی ترسناک به داخل کاخ سفید ترامپ دارد و نویسنده تصویری واقع‌بینانه و مستند از دولت ترامپ به خوانندگان ارائه می‌دهد و برای نخستین‌بار واقعیت‌هایی را بیان می‌کند که تاکنون مطرح نشده است.
۱۲ قانون برای زندگی: این کتاب به قلم جردن جی پترسون با حذف یک کتاب کودک دیگر به نام یک روز در زندگی مارلون باندو نوشته جیمز توئیس در رتبه پنجم قرار می‌گیرد و همان‌طور که از نامش پیداست، قوانین و اندرزهایی برای مخاطبانش دارد تا زندگی سرشار از لذت و موفقیت داشته باشند.

ما هم کتاب‌های غیرداستانی دوست داریم

مقایسه پرفروش‌ترین کتاب‌ها در ایران و جهان، دو نکته مهم را مشخص می‌کند:
ما ایرانی‌ها به کتاب‌های داستانی و رمان به‌خصوص از نوع عاشقانه علاقه ویژه داریم و خارجی‌ها به کتاب‌های سیاسی. البته این نکته را باید مد نظر داشت که تقریبا تمام کتاب‌های پرفروش جهان که عمدتا سیاسی هستند، در ایران هم طرفداران زیادی دارند و فقط به صدر جدول فروش نرسیده‌اند.
مخاطب ایرانی از کتاب‌های روز جهان تا اندازه‌ای فاصله دارد و کتاب‌هایی که از جدول فروش در جهان خارج می‌شود، همچنان در ایران مخاطب پیدا می‌کند.

آذر مهاجر
ادبیات