قهرمانی با دوچرخه‌ پدربزرگ

اگر بنویسم همه بچه‌‌ها چه دختر و چه پسر دوچرخه‌سواری را تجربه می‌کنند، اغراق نکرده‌ام. اصلا انگار هر کودکی با این ذهنیت به دنیا می‌آید که به‌زودی روی زین دوچرخه می‌نشیند و رکاب می‌زند و در دنیای خیال خود دنیا را فتح کرده و اول می‌شود. اصلا انگار آن کسی که دوچرخه را اختراع کرد، دنیا را برای اتفاقات خیلی بهتر آماده کرد. این اتفاق آنقدر خوب بود که مردم دنیا به این فکر افتادند که روزی را به‌نام دوچرخه ثبت کنند و چنین شد که روز سوم ژوئن یعنی امروز شد روز جهانی دوچرخه و دوچرخه‌سواری.
راستش مردم دنیا خیلی سال است که علاقه به دوچرخه را از کودکی به بزرگسالی می‌آورند و تا پیری و کهنسالی این وسیله حمل و نقل دوست‌داشتنی را کنار خود نگه می‌دارند و از آن استفاده می‌‌کنند. به‌جز علاقه شخصی که دوچرخه در هر آدمی به وجود می‌آورد حالا جهانیان می‌دانند که دوچرخه‌ نه تنها آنها را از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر می‌رساند بلکه به سلامتی و نشاط آنها هم اضافه می‌کند چون رکاب زدن یکی از بهترین و موثرترین ورزش‌ها برای سلامتی و روحیه شاداب است. از طرفی دوچرخه نه گران است و نه هوا را آلوده می‌کند و نه مزاحمت صوتی دارد. این وسیله دوست‌داشتنی را هم می‌توان تک‌نفره راند و هم دو نفره. برای ما ایرانی‌‌ها که معمولا در مضیقه مالی هستیم، هوای کشورمان معمولا آلوده است و از کم‌تحرکی هم رنج می‌بریم، دوچرخه و دوچرخه‌سواری بسیار با صرفه‌ است اما واقعیت این است گر چه همه بچه‌هایمان دوچرخه‌سواری را تجربه می‌کنند اما تعداد بسیار کمی از آنها وقتی بزرگ می‌شوند از این وسیله استفاده می‌‌کنند. شاید چون خاطره‌باز و نوستالژی‌گرا هستیم، دوچرخه را هم در صندوق‌خانه ذهنمان می‌بریم و به یاد گذشته حالمان را خوب می‌کنیم! آن هم زمانی که می‌توانیم در بزرگسالی هم از آن استفاده کرده و لذت ببریم.
البته این را هم نباید نادیده گرفت که شهرها، محله‌‌ها، پارک‌ها و جاده‌های ما برای استفاده از دوچرخه طراحی نشده‌اند. در حالی که در بیشتر کشورهای دنیا مردم به سمت استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه عمومی می‌روند برخی از دلسوزان طبیعت و سلامتی آدم‌ها، ‌تلاش می‌کنند با راه‌اندازی‌ کمپین‌هایی مانند سه‌شنبه‌های بدون خودرو، دوچرخه‌سواری را هم ترویج کنند. اما واقعیت این است تا شهر برای تردد دوچرخه‌ها آماده نشود، نمی‌توان امیدی به استفاده فراگیر از این وسیله دوست‌داشتنی داشت.
رکاب‌زن عاشق
در روز جهانی دوچرخه با مهدی سهرابی، یکی از قهرمانان دوچرخه‌سواری کشورمان که متولد و ساکن زنجان است هم‌صحبت شدم و از او خواستم از علاقه‌اش به دوچرخه‌سواری و مسیری که برای قهرمانی طی کرد، بگوید.
سهرابی می‌گوید: ده، یازده ساله بودم و عاشق دوچرخه‌سواری، اما راستش خانواده‌‌ام پول نداشتند که برایم دوچرخه‌ بخرند، پدربزرگم یک دوچرخه قدیمی داشت که از آن استفاده می‌کرد اما وقتی خانه بود، دوچرخه‌اش را قفل می‌کرد که من آن را برندارم.گاهی هر جور بود قفل آن را باز می‌کردم و ساعت‌ها دوچرخه‌سواری می‌کردم. وقتی پدر و مادرم علاقه مرا دیدند پدربزرگم را راضی کردند که دوچرخه‌اش را به من بدهد. دوچرخه‌ای که برایم بزرگ بود اما با همان دوچرخه در مسابقات زیادی در سطح شهر شرکت کردم و برنده شدم. بس که این ورزش را دوست داشتم. وقتی به مسابقات استانی راه پیدا کردم با تلاش زیاد توانستم دوچرخه‌ای نیمه‌حرفه‌ای بخرم. مدام اول می‌شدم تا این‌که به اردوی تیم ملی راه پیدا کردم. عشق مرا به همه آنچه که در ذهن داشتم رساند. در همه مسابقات مهم دوچرخه‌سواری جهان شرکت کردم و مدال‌های زیادی گرفتم. از طلا بگیر تا نقره و برنز. راستش هر کاری پشتکار می‌خواهد و عشق و علاقه. اگر عاشق باشی از همه مشکلات عبور می‌کنی.
شهر پذیرای دوچرخه نیست !
سهرابی متولد سال 60 است و در سال 86 به عنوان یکی از ده ورزشکار برتر ایران معرفی شده است.او هنوز هم تمرین می‌کند، هنوز هم رکاب می‌زند و عاشقانه بر زین دوچرخه‌ای که حالا کاملا حرفه‌ای است می‌نشیند و به روزهای بهتر و روشن‌تر فکر می‌کند. این قهرمان دوچرخه‌سواری می‌گوید: همه می‌توانند دوچرخه‌سوار باشند و در مسابقات شرکت کنند. حالا دیگر اصولی تمرین کردن راحت‌تر از دوره ما شده است. اما همیشه باید اصول ایمنی را رعایت کرد. کلاه و دستکش و زانوبند از اولین وسیله‌‌های لازم است. اگر کسی تصمیم دارد دوچرخه‌سواری را به صورت حرفه‌ای ادامه دهد بهتر است با مربی کار کند.
قبل‌ترها شهرهای این‌قدر شلوغ نبودند و ماشین‌ها به اندازه امروز نبود. در شهر و خیابان‌ راحت‌تر می‌شد دوچرخه‌سواری کرد اما الان شهر‌ها اصلا برای دوچرخه‌سواری مناسب نیستند و احتمال خطر بالاست.
وقتی شهرداری‌ها اعلام می‌کنند مثلا سه‌شنبه‌های بدون خودرو، باید خودشان هم ورود خودرو به بخش‌هایی از شهر را ممنوع کنند تا مردم به راحتی حتی اگر شده یک روز دوچرخه‌سواری کنند. به نظرم باید فرهنگ‌سازی شود نه تنها بین مردم بلکه بین مسؤولان و استفاده از دوچرخه به دغدغه تبدیل شود.وقتی مسؤولان احساس مسؤولیت کنند، معابری را برای دوچرخه‌ها در نظر می‌گیرند، وقتی تعداد دوچرخه‌سوارها زیاد شود، مردم کم کم یاد می‌گیرند با آنها چگونه رفتار کرده و رانندگان می‌آموزند چگونه از کنار آنها حرکت کنند که به آنها آسیب نزنند. این قهرمان دوچرخه‌سواری می‌گوید: اما الان شرایط شهرها و جاده‌ها برای دوچرخه‌سواری مناسب نیست برای همین از جوان‌ها و علاقه‌مندان به این وسیله و این ورزش می‌خواهم در بزرگراه‌‌ها تردد نکنند چون خطرناک است. حتی ما که می‌خواهیم گاهی به صورت گروهی در سطح شهر تردد کنیم، با پلیس هماهنگ می‌کنیم تا ما را همراهی کند که مشکلی به وجود نیاید.

امروز به‌نام روز دوچرخه ثبت شده، بسیاری از کشورهای دنیا مثل چین، هلند، انگلستان، آلمان و ... سال‌هاست روی موضوع استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه عمومی کار کرده‌اند و امروزه همه مردم این کشورها از این وسیله استفاده می‌کنند. در کشور ما دغدغه استفاده از دوچرخه دارد شکل می‌گیرد و امیدواریم این فکر شکل عملی‌ به خود بگیرد و شهرها، پارک‌ها و جاده‌ها برای دوچرخه‌سواری آماده شوند. دوچرخه از یک خاطره و نوستالژی دوران کودکی به وسیله‌ای برای جابه‌جایی استفاده شود،‌ مسلما در این شرایط شهر و آدم‌ها سالم‌تر و زیباتر می‌شوند.

طاهره آشیانی
روزنامه‌نگار