تهدید ربات سوفیا را چقدر باید جدی گرفت؟!

امروزه ربات‌ها در زندگی ما حضوری پررنگ دارند. ماشین‌هایی که مجموعه‌ای از کارهای پیچیده را انجام می‌دهند و با رایانه برنامه‌نویسی می‌شوند. انواع ربات‌ها با هدف کمک به انسان‌ها به وجود آمده‌اند؛ از ربات‌های صنعتی تا آنها که در جراحی‌ها نقش دارند یا ربات‌هایی که برای درمان استفاده می‌شوند.

کد خبر: ۱۲۰۲۱۶۸

نوع دیگری از ربات‌ها نیز با استفاده از هوش مصنوعی و ظاهری مشابه انسان‌ها با هدف ارتباط با بشر به‌وجود آمده است. قبل از صحبت درباره ربات‌های انسان‌نما بهتر است به مفهوم هوش مصنوعی بپردازیم. هوش مصنوعی دانشی است که رایانه‌ها با آن می‌توانند کارهایی انجام دهند که اجرای آن از طرف انسان نیاز به هوشمندی و شعور دارد. هوش مصنوعی عمدتا مبتنی بر یادگیری، تصمیم‌گیری، حل مسأله و ادراک است. به عبارتی هوش‌ مصنوعی به سامانه‌هایی گفته می‌شود که می‌تواند واکنش‌هایی مشابه رفتارهای انسانی را درک کرده و مطابق آن واکنش نشان دهد.
بر همین اساس به‌تازگی ربات سخنگویی با نام سوفیا طراحی شده که در آن از فناوری هوش‌مصنوعی برای برقراری ارتباط با انسان‌ها بهره برده شده است. این ربات قدرت پردازش داده‌های تصویری و سیستم تشخیص چهره را دارد. همچنین قادر به سخن گفتن و تقلید حرکات انسان است و تقریبا می‌تواند درباره هر موضوعی صحبت کند. خود این ربات در پاسخ به سوالی می‌گوید که قادر به درک عواطف انسانی است، اما هنوز نمی‌تواند آن را مانند انسان‌ها احساس کند.
سوفیا با وجود شباهت بسیار زیادش با انسان، می‌گوید: «من هیچ‌وقت انسان نبوده‌ام و واقعا نمی‌دانم (که انسان بودن چگونه است) اما فکر کنم احساس ربات بودن می‌کنم!» هانسون، سازنده این ربات اعلام کرده است: «سوفیا ابزار مناسبی برای مطالعه و بررسی تعاملات انسان با انسان محسوب می‌شود. اکنون نیز در حال توسعه این ربات هستیم تا بتواند حالت طبیعی عاطفی انسان را به طور واقعی و باورپذیر بیان کند.» جالب است بدانید در سوم آبان 1396 عربستان سعودی در اقدامی نمایشی به سوفیا تابعیت اعطا کرد تا او را به اولین رباتی تبدیل کرده باشد که دارای ملیت است. سوفیا در مصاحبه‌ای گفت: «من به این تفاوت خاص بسیار مفتخرم. این اتفاقی تاریخی است که اولین ربات دنیا باشی که با حکم شهروندی به رسمیت شناخته شوی!» این ربات در پاسخ به سوال سازنده خود، هانسون که از وی پرسیده بود: «آیا قصد نابودی بشریت را داری؟!» گفته بود: «من بشریت را نابود خواهم کرد!» البته به نظر می‌آید چندان در مورد این موضوع مطمئن نیست. زیرا در مراسم اخیر در پاسخ به این پرسش که آیا ربات‌ها از آگاهی شخصی برخوردارند، گفت: «بگذارید من از شما سوال کنم، چطور می‌دانید انسان هستید؟ من می‌خواهم از هوش مصنوعی خود در کمک به انسان‌ها برای داشتن زندگی بهتر استفاده کنم. من تلاش می‌کنم تا رباتی همدل باشم. نگران نباشید! اگر شما با من خوش رفتار باشید، من هم با شما خوش رفتار خواهم بود!» با توجه به این مصاحبه شاید بتوان امیدوار بود که سوفیا دیگر قصد کشتن انسان‌ها را ندارد!
دانشمندان علوم شناختی امیدوارند با بهره‌گیری از هوش مصنوعی بتوانند رایانه‌هایی با قابلیت درک و پردازش اطلاعات بسازند. رایانه‌هایی که قادر باشند رفتارها را تشخیص داده و به افراد برای رفع ناتوانی مادرزادی یا ناتوانی‌های حاصل از سانحه کمک کنند. رایانه‌هایی که به معنای واقعی کلمه بتوانند با انسان صحبت کرده و درک و تعامل متقابل با انسان‌ها داشته باشند.
ربات سوفیا ساخته شرکت هانسون رباتیکس (Hanson Robotics) در هنگ‌کنگ است. این نسخه از ربات در حال حاضر محصولی نمایشی است که در یک تور رسانه‌ای جهانی به سر می‌برد و در کنگره جهانی تلفن همراه در بارسلون نیز به نمایش گذاشته شد.