به گزارش جام جم آنلاین، بیستم اسفند برای بسیاری از مردمان معنا و مفهوم دیگری دارد. آنها در حالی که سال به اتمام میرسد یک سفر خاص و متفاوت را در پیش گرفتهاند. سفرشان شاید نوروزی باشد اما از جنس دیگر سفرهای نوروزی نیست. محوریت آن قرار نیست تفریح باشد و یا خوشگذرانی صرف و یا اینکه به رستوران بروند و هتلهای گران قیمت را رزرو کنند. سفر آنها ابدا لوکس و تجملاتی محسوب نمیشود . سفر آنها معنوی است و وفاداری به جوانانی که هنوز مزه جوانی را نچشیده پر کشیدند و رفتند. صحبت از روز راهیان نور است، روزی که جمعیت زیادی از مردم در سراسر ایران در قالب کاروانهای متعدد مسافرتی راهی مناطق جنگی در جنوب و جنوب غربی کشور می شوند تا از این مناطق بازدید کنند و بر روی بسیاری از مسائل مربوط به جنگ تامل و تعمق کنند. کار آنها چه فایدهای دارد و اصلا چرا باید اینکار انجام شود؟ اصلا این سفر چه چیزی به آنها اضافه میکند؟
گهواره قهرمانان
پسر وردست پدرش است. پسر 24 سال دارد. شور و هیجان جوانی دارد. پسر بعد از مرگ غم انگیز برادر بزرگترش که بر اثر یک بیماری بود حالا امید و تکیه گاه پدر و مادرش است. اما این پسر هم هوس رفتن کرده است. پسری که تا دیروز وردست پدرش در مغازه و بازار بود حالا میخواهد برود. 24 ساله قهرمان راهی میشود. نمیترسد اما دلش تنگ میشود. پشیمان نیست اما دوری از پدر و به خصوص مادر او را ناراحت میکند. پسر میرود. مریوان نقطه اعلای اوست. مریوان بهشت پسر میشود؛ روزی که ترکش مستقیم به صورتش برخورد میکند. روزی که با همان پلاک به خانه برمیگردد. روزی که دیگر وردست پدر نیست اما همچنان نورچشم او و مادر است. روزی که تا ابد قهرمان شد و تا ابد نقش معنوی او بر جبهههای جنگی جنوب کشور نقش بست.
این داستان فقط برای یک نفر نیست. برای هزاران نفر است. مناطق جنوبی و جنوب غرب کشور کشور بستر و گهواره این پسران قهرمان هستند، پسرانی که برخی از آنها هرگز به خانه برنگشتند و برخی دیگر با چند پاره استخوان. اما کاروانهای راهیان نور هر سال به دیدن آنها میروند. شلمچه اوج این دید و بازدیدهاست اما بسیاری دیگر از مناطق جنوب و جنوب غربی کشور نیز هر ساله به خصوص در ایام تعطیل میزبان هزاران مشتاقی است که به این مناطق میروند. آنهایی که برای نخستین بار به این مناطق رفتهاند از فضای عجیبی میگویند که بر این مناطق حاکم است و عدهای دیگر از تحولات رفتاری و گفتاری خود حرف میزنند و اینکه چگونه علیرغم میل باطنی خود راهی این سفر شدهاند اما بعدا با میل و اشتیاق خود به مناطق جنوبی کشور سفر کردهاند. روایتهای تکان دهندهای در رابطه با تاثیرات سفرهای گردشگری جنگی بر روی سرنوشت برخی از افراد نقل شده ، روایتهایی که هر کدام دارای جزئیاتی تکان دهنده است.
از بهشت تا بهشت
مناطق عملیاتی شرهانی، مناطق عملیاتی فکه، مناطق عملیاتی طلائیه، مناطق عملیاتی هویزه، مناطق عملیاتی شلمچه، مناطق عملیاتی دهلاویه، مناطق عملیاتی اروندکنار، مناطق عملیاتی فتحالمبین و پادگان دو کوهه عمده محورهای بازدید مسافران کاروان های راهیان نور هستند که در ایام مختلف سال به خصوص در تابستان و نزدیک عید نوروز جمعیت زیادی را به عنوان گردشگر جنگی به طرف خود میکشانند. آنها میروند تفریح کنند؟ خیر. آنجا نه وسیله تفریحی دارد و نه امکانات. آنجا فقط آرامش معنوی برای کسانی دارد که به طور کامل با دغدغههای جنگ و فلسفه اش آشنا هستند و یا اینکه این نیاز را در خود میبینند که با آن آشنا شوند.
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سازمان دهنده و متولی اصلی اردوهای سراسری «راهیان نور» است که هر ساله گروههایی از مردم مناطق مختلف ایران را برای بازدید از مناطق جنگی غرب و جنوب غربی این کشور، به استانهای هممرز با عراق میبرد. این یک نوع گردشگری جنگی محسوب میشود که در دنیا مرسوم نیست. در واقع میتوان گفت ایران معدود کشور و یا به عبارت بهتر تنها کشوری است که در جهان گردشگری جنگی دارد و هر ساله این گردشگری جنگی با جمعیت زیادی در مناطق جنوبی و جنوب غرب کشور دیده میشود. فلسفه راهیان نور حتی نسلهای جدید را نیز با جنگ آشنا میکند، نسلهایی سالهای زیادی از تولدشان میگذرد و هرگز طعم تلخ جنگ را نچشیدهاند و با آن آشنا نیستند. محیط مناطق جنگی حتی اگر راهنما هم نداشته باشد به اندازه کافی یک فرد را «میگیرد». همانطور که ذکر شد در سالهای اخیر افراد متعددی پس از بازدید از مناطق جنگی دچار تحولات روحی و معنوی شدهاند و مسیر زندگیشان به طور کلی تغییر کرده است.
امسال نیز کاروانهای راهیان نور مثل همیشه راهی مناطق جنگی خواهند شد. در این گردشگری جنگی بازدیدکنندگان آثار به جای مانده از جنگ همانند تانکها را میبینند و یا مناطقی میروند که بستر شهدای زیادی از ایران است، شهدایی که در عنفوان جوانی و حتی در سنین نوجوانی شهید شدهاند. مناطق جنگی برای آنها تشریح و عملیاتهای مختلف نیز به شکلهای گوناگون مشخص میشود. گروه عظیم دانشآموزان و دانشجویان بخش مهمی از کاروانهای راهیان نور را تشکیل میدهند اما در کنار آن بسیاری از مردم دیگر به خصوص خانوادههای شهدا پای ثابت این سفرهای معنوی هستند.
تا به حال راهی مناطق جنگی شدهاید؟ طعم همراهی کاروان راهیان نور را چشیدهاید؟ فضای خاص مناطق آنجا شما را تحت تاثیر قرار نداده است؟ واقعیت این است که سفر به مناطق جنگی یکی از اتفاقاتی است که در زندگی هر ایرانی باید رخ بدهد...
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد