جشن یک میلیارد نفری

تظاهرات متفاوت!

شیرینی و شادی، رنگ و نور و موسیقی خیابان‌های شهر را پر می‌کند، هر گوشه شهر جشنی برپا می‌شود و شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی برنامه‌های عادی را قطع می‌کنند و صرفا به شادمانی و نشاط می‌پردازند. در بیشتر کشورهای اسلامی عید فطر بیشتر از دو روز تعطیل است و در برخی کشورها این عدد بیشتر از آن است که بتوان باور کرد.

حجت‌الاسلام رحیم‌زاده به تفاوت فرهنگ و تفاوت مذهب بین کشور ما و بسیاری از کشورهای اسلامی اشاره می‌کند و نیز تفاوت بین تقویم ما و آنها که یکی پر است از اعیاد بزرگ مذهبی و آن یکی صرفا دو، سه عید بزرگ در خودش دارد مانند عید قربان و عید فطر و البته ولادت حضرت رسول(ص).

مدیر گروه معارف شبکه یک سیما درباره این تفاوت‌ها می‌گوید: مسائل فرهنگی در نوع بروز جشن‌ها و اجرای مراسم عید نقش دارد و تفاوت‌هایی را به نمایش می‌گذارد، ضمن این‌که کشور ما با اکثریت شیعیان از تقویمی غنی برخوردار است که تعداد جشن‌ها و اعیادش به یکی دو عید خلاصه نمی‌شود؛ ما ولادت‌ها را داریم مانند جشن پرشکوه نیمه شعبان یا میلاد مولی علی(ع) را که بسیار با شکوه برگزار می‌شوند.

به گفته این روحانی، تنوع جشن‌های مذهبی در ایران، دلیل دیگری است برای این‌که بروز و ظهور مراسم عید فطر در کشور ما با سایر کشورها متفاوت باشد، اما در اصل ماجرا تفاوتی وجود ندارد و نمی‌توان گفت حقیقتی که یک ایرانی می‌تواند از اعیادی چون فطر و قربان درک کند با مسلمان دیگری در کشوری دیگر تفاوت دارد.

چرا فطر؟ چرا قربان؟

در بسیاری از کشورهای اسلامی، عید فطر و عید قربان جزو مهم‌ترین و اصلی‌ترین اعیاد محسوب می‌شود؛ چه مثل ما اهل تشیع باشند یا اهل تسنن. حجت‌الاسلام رحیم‌زاده دلیل آن را به اهمیت این دو عید و تفاوت آنها با سایر اعیاد مرتبط می‌داند. این روحانی خراسانی، توضیح می‌دهد که این دو عید، هر دو پایان یک دوره خاص هستند؛ عید فطر پایان یک ماه روزه‌داری و عبادت است و عید قربان پایان ذی‌الحجه است و بازگشت از زیارت خانه خدا.

مدیر گروه معارف شبکه یک سیما، در این باره می‌گوید: عید به معنای بازگشت به خویشتن است و شاید عید قربان و فطر بیشتر از هر مناسبت دیگری با مفهوم عید به معنای واقعی در تناسب هستند. روزهای عبادت که به پایان می‌رسد، تزکیه و بازگشتن به خویشتن الهی را جشن می‌گیریم و در کنار هم مناسک و اعمال عید را به جا می‌آوریم و در ماه قربان هم بعد از اظهار بندگی، قربانی می‌کنیم و نماز عید می‌خوانیم. حجت‌الاسلام رحیم‌زاده بعد از این اظهارات بر اجتماعی بودن دین اسلام تاکید می‌کند و شکل‌گیری دستوراتش بر بستر جامعه مدنی را یادآور می‌شود؛ نکته‌ای که اهمیت عید فطر و نیز عید قربان را نزد تمام فرقه‌ها و مذاهب اسلامی روشن می‌کند.

بهانه همدلی

یک ماه بهره گرفتن از سفره لطف پروردگار به سفری می‌ماند در مسیر تزکیه و تعالی؛ هم برای آنکه اهل تسنن است و هم برای شیعیان، بنابراین طبیعی است که روز عید فطر و جشن بزرگی که بعد از پایان این سفر برگزار می‌شود بهترین فرصت و بهانه باشد برای اتحاد، همبستگی و همدلی.

این نکات را حجت‌الاسلام رحیم‌زاده تصدیق می‌کند و عید فطر را بهانه‌ای می‌داند برای ابراز هم‌کیش بودن، نمایش باورها و اعتقاد مذهبی و انجام اعمال و مناسکی چون ادای فطریه و اقامه نماز فطر که همچون چتری بر سر همه مسلمانان سایه می‌افکند و آنها را در سایه باورها و نگاه مشترک در کنار هم نگاه می‌دارد.

به اضافه این‌که...

تفاوت در شیوه برگزاری جشن عید فطر در کشورهای مختلف، به معنای درک متفاوت از حقیقت و معنای این جشن بزرگ اسلامی نیست. تفاوت این جشن های به معنای تظاهرات بیرونی متفاوت در کشورهای مختلف است.

ام‌البنین دیوسالار
روزنامه‌‌نگار