در «تور» کنکور

می‌گویند ظرفیت‌ها محدود است که بازار گرمی کنند،‌ می‌گویند چیزی نمانده لیست‌ها پُر شود که مردم را تحریک کنند و تضمین قبولی در کنکور را می‌دهند تا خانواده‌هایی که دستشان به دهانشان می‌رسد دست به جیب شوند. پیگیری‌های ما اما نشان داد این باد به خرمن دادن‌‌ها، حقه‌های کنکوری است، از آن دست دروغ‌ها که هرچه بزرگ‌تر باشند راحت‌تر باور می‌شوند. این دروغ‌ها اما پولسازند، در حد چند صد میلیون تومان برای فقط یک آموزشگاه که معلوم نیست مجوز دارد یا این که جزو شارلاتان‌های بازار کنکور است و در آشفته بازار این سال‌ها خوب یاد گرفته چطور پول دربیاورد.

اردوی VIP

اردوهای نوروزی کنکور رنگ به رنگ است. قیمت‌ها متفاوت است و خدمات مختلف. ادعاهای برگزارکننده‌های این اردوها نیز هزار رنگ است. یکی در سایتش تبلیغ می‌کند و یکی روزی چند بار روی تلفن‌های همراه پیغام می‌گذارد. یکی نیز بنر چاپ می‌کند و با عکس‌های جذاب از مدرسان که بیشتر، فیگورهای فشن شویی دارند مشتری جذب می‌کند. یکی قول قبولی در کنکور از نوع تضمینی‌اش را می‌دهد و یکی از مشاوره‌های تحصیلی شخص به شخص می‌گوید. آن یکی از حضور پزشک معالج در اردو حرف می‌زند و آن دیگری از اردوی تفریحی توچال در دل اردوی کنکور می‌گوید. بعضی‌ها هم با برخی چهره‌ها قرارداد دارند و او را مجری برنامه‌های اردوی نوروزی معرفی می‌کنند. حتی برخی آموزشگاه‌ها برای جلب نظرداوطلبان کنکور، پکیج خدماتشان را با مربی هیجانی ـ انگیزشی تکمیل می‌کنند که معمولا از آن مردهای جوان جذاب است.

برخی آموزشگاه‌های علمی آزاد و کنکور با این روش‌ها جمعی از داوطلبان کم سن و سال کنکور را دور هم جمع می‌کنند تا مثلا گروهی درس بخوانند و آماده‌تر شوند که بعضی هایشان این خدمات را به سه دسته برنزی، نقره‌ای و طلایی تقسیم کرده‌اند تا مصداق این ضرب‌المثل باشند که هر چقدر پول بدهی همان قدر آش می‌خوری.

ما در تماس با تعدادی از این موسسات به رقم‌هایی عجیب و بسته‌های گوناگون خدمات نوروزی رسیدیم. اردوهایی که صبحانه و ناهار و شام همراه میان وعده و عصرانه به داوطلبان می‌دهند قیمتشان از یک میلیون و450 هزارتومان شروع می‌شود و تا حدود دو میلیون تومان می‌رود. بعضی موسسات نیز فقط صبحانه و ناهار می‌دهند که بین دو عدد900 هزار تا یک میلیون تومان متغیر است. اما موسساتی که پذیرایی ندارند کمترینشان بابت اردوی ده روزه نوروز750 هزارتومان شهریه می‌گیرند که ممکن است تا یک میلیون تومان نیز برسد و این هزینه‌ها برای چند مرحله آزمون و برگزاری روزانه کلاس‌های جمع‌بندی، نکته و تست است.

اما در میان همه آموزشگاه‌هایی که ردشان را گرفتیم معدودشان با کنکور قمار می‌کنند. ادعای اینها آن‌قدر بزرگ است که خیلی چیزها را به چالش می‌کشد بخصوص وقتی قبولی در کنکور را تضمین می‌کنند. ادعای بزرگ اینها این است که طراحان سوالات کنکور را در روزهای برگزاری اردو به همراه دارند؛ موضوعی که اگر درست باشد کم از غوغای فروش سوالات کنکور ندارد.

شهریه‌های این آموزشگاه‌ها اما نجومی است. با یکی‌شان که حرف زدیم برای اردوی ده روزه عید 15 میلیون تومان شهریه می‌گرفت که به گفته خودشان بهای حضور طراح کنکور است.‌ یک حضور که لزوما حاضران در اردو را روی صندلی بهترین دانشگاه‌ها نمی‌نشاند، ولی آن‌قدر پرسود است که می‌تواند حساب بانکی یک آموزشگاه و طراح را پر کند.

مسئولان روی خط تردید

ماجرای اردوهای نوروزی کنکور، یک سرش وصل می‌شود به سازمان سنجش آموزش کشور و سر دیگرش به وزارت آموزش و پرورش به عنوان دو متولی در حوزه کنکور. اما ما با مسئولان این دو بخش که گفت‌وگو کردیم، بی‌خبری‌شان از اتفاقاتی که در جریان است مشهود بود. البته ابراهیم خدایی، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور از ابتدای گفت‌وگو تاکید کرد سازمان متبوعش هیچ نقش نظارتی دراین ماجرا ندارد ونظارت‌ها برمی‌گردد به آموزش و پرورش که علی زرافشان، معاون متوسطه وزیر آموزش و پرورش در واکنش به این موضوع به ما گفت وزارتخانه متبوع او نیز فقط بر آموزشگاه‌هایی که از آموزش و پرورش مجوز می‌گیرند، نظارت می‌کند. زرافشان با این حال منکر ضرورت نظارت بر عملکرد آموزشگاه‌ها نشد و گفت شوراهای نظارت در استان‌ها وظیفه نظارت بر رفتار این مراکز را به عهده دارند و باید جلوی تخلفات را بگیرند.

استناد زرافشان به آیین نامه آموزشگاه‌های آزادعلمی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش است که درآن برگزاری هرگونه اردو را فقط در محیط آموزشگاه مجاز دانسته، به طوری که او می‌گوید برگزاری اردوهای نوروزی با شکل و شمایل فعلی اصلا برای آموزشگاه‌ها تعریف نشده است.

جالب این که آموزشگاه‌هایی که اردوهای نوروزی را تدارک دیده‌اند، کلاس‌های خود را در دانشگاه‌های مشهور کشور و عمدتا در تهران برگزار و برای داوطلبان شهرستانی کنکور، پانسیون و خوابگاه پیش بینی می‌کنند،‌ اقدامی که دهن‌کجی به مصوبه شورای‌عالی است.

اما انحراف آموزشگاه‌های مدعی به این ختم نمی‌شود. ابراهیم خدایی حتی می‌گوید اینها دروغگو و کلاهبردار و سوء استفاده گر هستند. اشاره او به ادعای برخی آموزشگاه‌ها مبنی بر حضور طراحان کنکور در اردوهای نوروزی است. خدایی به ما گفت استادان طراح سوالات کنکور نه حق دارند در چنین اردوهایی شرکت کنند و نه این کار را می‌کنند. چنین تبلیغاتی دروغ و کلاهبرداری است.

علی زرافشان هم گفت همه تخلفات این آموزشگاه‌ها قابل پیگیری است، ضمن این که هزینه‌های گزافی که از خانواده‌ها می‌گیرند نیز قابل تامل است. او به شوخی گفت اگر ناهار و شام به داوطلبان بوقلمون هم بدهند نباید شهریه‌ها تا این حد بالا باشد.

اما وقتی پای مافیا و یک چرخه پرسود مالی در میان است همه آنها که منفعتشان در خودمختاری است، از هیچ تشری نمی‌ترسند. البته اگر نظارت‌ها جدی، بی‌چشم‌پوشی و مستمر باشد قضیه فرق می‌کند، چون آن وقت دیگر هیچ تخلفی مجال ریشه دواندن نمی‌یابد.

با این حال به نظر می‌رسد چاره حذف کسب وکارهای اینچنینی، حذف کنکور است که قانون، سال 97 را سال خداحافظی با آن تعیین کرده بود. اما فعلا که خبری از حذف کنکور نیست تا جایی که محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش مجلس به مهر گفته است چون آموزش و پرورش هنوز آماده این حذف نیست، امکان برگزاری کنکور سال 98 نیز وجود دارد.