تندیس سیاهپوش طلا

آ مثل آب، اُ مثل اسکار

شرکت مستقل فیلمسازی فوکس سرچلایت با درام فانتزی شکل آب توانست چهار اسکار از سیزده اسکاری را بگیرد، که نامزد شده بود. دل تورو در کنار رقبایی مثل پل توماس آندرسن، گرتا گرویگ و جردن پیل قرار داشت. دو آخری پنجمین زن و سیاه پوستی هستند که در تاریخ اسکار، نامزد دریافت جایزه بهترین کارگردانی شده‌اند. هیچ فیلمساز سیاه پوستی تا به حال موفق به دریافت این جایزه نشده، اما کاترین بیگلو اولین (و تا به حال تنها) فیلمساز زنی است که این جایزه را در دستان خود گرفته است، اما تامسن زمان اعلام نام نامزدها شیطنت به خرج داد و گفت «چهار مرد و گرتا گرویگ.» واکنش حضار هم به این نوع معرفی، گرم و مثبت بود. دل تورو طی ماه‌های قبل از دو مراسم گلدن گلوب و اتحادیه کارگردانان آمریکا هم، جایزه بهترین کارگردان سال را دریافت کرده بود. او که تا به حال چهار بار نامزد دریافت این جایزه شده، بالاخره آن را گرفت.

سه آمیگو

اهدای جایزه به دل تورو، نمودار موفقیت فیلمسازان لاتینی‌تبار با پس‌زمینه مکزیکی را کامل می‌کند. در پنج سال گذشته، دل تورو چهارمین فیلمساز لاتینی تباری است که این اسکار را به خانه می‌برد. قبل از او آلفونسو کارون و آلخاندرو گونزالس ایناریتو برای فیلم‌های «بی‌وزنی»، «بیردمن» و «از گور برخاسته» اسکار بهترین کارگردانی را گرفته‌اند. رسانه‌های گروهی از جمع دل تورو، کارون و ایناریتو به عنوان «سه آمیگو» یاد کردند. دل تورو هنگام دریافت جایزه از دو همکار خود یاد کرد و از هالیوود به خاطر ایجاد فضایی که خوش‌آمد گوی مهاجرانی هم چون خودش است، تقدیر کرد. منتقدان این اظهارات را طعنه‌ای محترمانه به ترامپ و سیاست ضدمهاجرتی او ارزیابی کردند. دل تورو به حضور و فعالیت بیست و پنج ساله‌اش در آمریکا اشاره کرد و گفت: «ما می‌توانیم همین راه را ادامه دهیم.» او همچنین از مدیران فوکس هم تشکر کرد، که به داستان دیوانه‌وار شاه پریانی او که با موسیقی و دلهره همراه بود گوش داده و امکان ساختش را فراهم کردند.

شب شیلی و آمریکای لاتین

در پی موفقیت سینمای شیلی در مراسم اسکار، خانم میچل باچله رئیس‌جمهور کشور بلافاصله به سباستین للیو (Lelio)، کارگردان یک زن فانتزی تبریک گفت. منتقدان با اشاره به موفقیت این فیلم، شکل آب و انیمیشن کوکو (که داستانش در مکزیک اتفاق می‌افتد و درباره فرهنگ مکزیک و آمریکای لاتین است) اعلام کردند مراسم امسال اسکار، بیشترین سود را برای لاتین‌تبارها داشته است.

افلک نیامد

به صورت سنتی هر سال و در زمان اهدای جوایز، بازیگران زن و مرد برنده سال قبل با حضور روی صحنه، جایزه بازیگران جدید را اهدا می‌کنند. بازیگران زن، جایزه بهترین بازیگر مرد را می‌دهند و برعکس. اما حضور جودی فاستر و جنیفر لاورنس برای اهدای جایزه بهترین بازیگر زن، تعجب‌آور و بحث‌انگیز شد. به صورت طبیعی، به جای این دو باید کیسی افلک روی صحنه حاضر می‌شد. او ماه ژانویه رسما اعلام کرد که در مراسم حاضر نخواهد شد. اما آکادمی اسکار نام کسی را جایگزین او نکرد. به همین دلیل، همه فکر می‌کردند افلک در مراسم حضور پیدا کند. دلیل غیبت افلک، به ماجراهایی برمی‌گردد که زمان فیلمبرداری «من هنوز اینجام» (2010) رخ داد. سال قبل و هنگام اهدای جایزه بهترین بازیگر مرد به افلک، او دوباره با اتهامات مربوط به این فیلم روبه‌رو شد. دو همکار زن افلک، به خاطر رفتار خلاف عرف او دست به شکایت قانونی زده بودند. افلک اتهام آزار جنسی را رد و دادگاه هم پرونده را مختومه اعلام کرد. اما مثل این که افلک هنوز از دست همکارانش عصبانی و ناراحت است! این درحالی است که به دنبال موضوع هاروی واینستن، بسیاری منتظر بودند تا واکنش افلک را در مراسم امسال ببینند.

باز کردن سر صحبت!

جردن پیل به‌جای اسکار بهترین کارگردانی، اسکار بهترین فیلمنامه اصیل و غیراقتباسی را گرفت. او روی فرش قرمز مراسم گفت: «فیلم برو بیرون نشان داد که ما هیچ‌وقت درباره نژادها صحبتی با هم نکرده‌ایم.» پیل اولین هنرمند سیاهپوستی است که اسکار بهترین فیلمنامه اصیل را در دستان خود می‌گیرد. فیلمساز اشاره کرد فیلمنامه‌اش را در فضای یک «پسانژاد آمریکایی» نوشته است و استقبال بالای تماشاگران از فیلم، نشان می‌دهد «تا به حال با یکدیگر درباره مسائل نژادی حرف نزده‌ایم.» پیل کمی بعد در خود مراسم، اهدای جایزه اسکار به فیلمنامه‌اش را با اهمیت توصیف کرد و گفت: «بیش از بیست بار کار نگارش فیلمنامه را متوقف کردم، زیرا فکر می‌کردم ساختن آن کار غیرممکنی است. حتی فکر نمی‌کردم ارتباطی با تماشاگران پیدا کند و از نظر مالی موفق شود. راستش را بخواهید، تصورش را نمی‌کردم کسی پیدایش شود و این فیلم را تهیه کند، اما هر بار نیرویی تشویقم می‌کرد که کار را ادامه دهم، زیرا می‌دانستم اگر کسی امکان ساخت آن را فراهم کند، حتما گوشی برای شنیدن و چشمی برای دیدن آن پیدا خواهد شد. به همین خاطر، جایزه‌ام را تقدیم تمام کسانی می‌کنم که اجازه دادند این فیلم ساخته شود و صدایم را بلند کنم و حرف بزنم.» پیل هم چنین جایزه را به مادرش اهدا کرد که «به من یاد داد عشق بورزم، حتی وقتی به صورت آدمی نگاه می‌کنم که از نگاهش تنفر می‌بارد.»