گزارش میدانی جام‌جم به بهانه برگزاری بیست‌وسومین نمایشگاه مطبوعات:

این کاغذهای دوست‌داشتنی!

نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات، امسال بیست‌وسومین دوره برگزاری‌اش را جشن گرفت.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۲۷
این کاغذهای دوست‌داشتنی!
نمایشگاهی که تا مدت‌ها زیر سایه نمایشگاه بین‌المللی کتاب و همزمان با برگزاری آن بود و در چند سال اخیر بالاخره توانست هویت مستقلی را برای خود کسب کرده و به نمایشگاهی جداگانه تبدیل شود؛ اتفاقی که از آن به جشن مطبوعات ایران یاد می‌شود و بهانه‌ای است تا رسانه‌های سنتی و کاغذی چون روزنامه‌ها، مجلات و در کنار آن پایگاه‌های خبررسانی که همواره انعکاس دهنده اخبار و رویدادها هستند و صداهای مختلف را در جامعه به گوش می‌رسانند، این بار و به این بهانه از خودشان بگویند، مشکلات و سختی‌های مسیرشان را انعکاس بدهند و به دنبال گوشی شنوا برای رفع این مشکلات باشند. در همین حال این حضور متمرکز رسانه‌های گوناگون و اصلی کشور در کنار هم، فرصتی برای دید و بازدیدهای مرسوم رسانه‌ای میان مسئولان و روزنامه‌نگاران است؛ مسئولانی که همیشه خبرهایشان به مدد فعالیت همین رسانه‌ها به گوش مردم ‌رسیده و حال بهترین فرصت برای شنیدن حرف‌ها و مشکلاتشان است.

جام‌جم به مناسبت برگزاری این نمایشگاه سراغ برخی از این اصحاب رسانه‌های حاضر رفته و از معضلات و مشکلات و وضعیت فعلی رسانه‌های سنتی و بویژه جایگاه کنونی‌شان در سایه ظهور و گسترش شبکه‌های مجازی پرسیده است.

حمایت از آزادی عمل روزنامه‌ها

روزنامه «سپید» از معدود روزنامه‌های سراسری کشور است که حول موضوع تخصصی سلامت و پزشکی منتشر می‌شود. امیرعباس فتاح‌زاده، مدیرمسئول این روزنامه، با اشاره به وضعیت کنونی مطبوعات در کشور و استقبال مخاطبان از آن معتقد است: مردم ما هنوز به نشریات کاغذی علاقه دارند و به دیده منبعی مطمئن و مورد اعتماد به مطبوعات نگاه می‌کنند؛ اما باید قبول کنیم که توقعشان از شکل و قالب آن تغییر پیدا کرده است و این به معنای اعتماد نداشتن مخاطبان نیست. مشکلی که اکنون با ظهور فضای مجازی شاهدش هستیم، این است که رسانه‌های غیررسمی بوفور ظهور کرده‌اند و از آنجا که هیچ حد و مرز قانونی بر سر راه خود نمی‌بینند، توانسته‌اند در مواردی از رسانه‌های رسمی فراتر بروند.

فتاح‌زاده تاکید می‌کند: امروزه رسانه‌های مجازی از آزادی عمل بیشتری برای انتشار اخبار و اطلاعات مورد نظر و گزارش‌ها و تحلیل‌هایشان برخوردارند. در چنین شرایطی لازم است در بلندمدت رویکرد و تصمیمی اتخاذ شود تا حمایت از رسانه‌های رسمی و قانونی بیشتر شود و بتوانند در رفع نیازهای اطلاع‌رسانی مردم موثرتر عمل کنند.

این مدیرمسئول با اشاره به بازخوردهای مخاطبان نسبت به انتشار جراید تخصصی در کشور و امتداد حیات این نوع مطبوعات ادامه می‌دهد: هر روزنامه‌ای دامنه مخاطبان خود را دارد. طبیعتا روزنامه‌های تخصصی شرایط و اقتضای خاص خود را دارند، موضوعاتی که در این روزنامه‌ها طرح می‌شود پیچیده‌تر و تخصصی‌تر است و عمق و محتوا عامل تمایز این جراید محسوب می‌شود.

کوچ از کاغذ به وب

روزنامه‌های استانی از دیگر جرایدی هستند که در کنار روزنامه‌های رسمی و سراسری امتداد مسیر می‌دهند. عده معدودی از این نشریات توفیق توزیع در سراسر کشور را پیدا می‌کنند و باقی‌شان، فقط به صورت محدود و استانی توزیع می‌شوند. امیر اکبری، مدیرعامل و سردبیر «اصفهان امروز» به عنوان یکی از نشریات موفق استانی است. او درخصوص وضعیت امروز مطبوعات در کشورمان معتقد است: وضعیت مطبوعات ما بد نیست. اتفاقی که امروز در سرتاسر دنیا رخ می‌دهد، این است که بستر چاپ روی کاغذ هر روز کمرنگ‌تر می‌شود و این، تغییری در نیاز مخاطبان به خواندن محتوای روزنامه‌ها ایجاد نکرده است. در نتیجه فقط سهم نسخه‌های کاغذی کم می‌شود و مخاطبان همان مطالب را در قالب‌های جدیدی چون وب دنبال می‌کنند. از فضای سایبری نمی‌توان فرار کرد و باید قبول کنیم امکانات این فضا بسیار بیشتر است.

سردبیر اصفهان امروز خاطرنشان می‌کند: تنها عامل تهدید کنونی مطبوعات سنتی، جذاب‌تر بودن محتواهای فضای مجازی است و این فضاها توانسته‌اند با همین جذابیتشان نظر مخاطبان را به خود جلب کنند. بخش عمده این محتوا هم - متاسفانه- به مطالب به اصطلاح زرد اختصاص یافته و مخاطبان از محتوای استاندارد خبری دور مانده‌اند.

اکبری با اشاره به حیات روزنامه‌های استانی و جایگاهشان در میان مخاطبان می‌گوید: در شرایط کنونی روزنامه‌ها و نشریات محلی خیلی خوب می‌توانند دوره فراموشی مطبوعات کاغذی را به تعویق بیندازند؛ زیرا با توجه به محلی بودنشان احساسات و عواطف مردم همان منطقه را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و به مشکلات و مسائلشان می‌پردازند. مردم هنوز به صحت مطالب روزنامه‌ها اعتقاد بیشتری دارند و منبع مراجعه‌شان است. این برخلاف اخبار مجازی است که هر لحظه امکان ویرایش یا تکذیبشان وجود دارد.

توجه به تحلیل و تفسیر در مطالب

روزنامه‌های اقتصادی از دیگر جرایدی هستند که در این سال‌ها به حیات خود ادامه می‌دهند و به طور ویژه، صاحبان مشاغل و شرکت‌های تجاری و اقتصادی را مدنظر دارند. مجتبی اعتماد مقدم، سردبیر روزنامه گسترش صنعت درخصوص حیات مطبوعات در مواجهه با فضای مجازی معتقد است: من تقابل میان رسانه‌های سنتی و غیر آن را خیلی قبول ندارم. ماهیت رسانه در هر شکلی از رسانه‌های چاپی گرفته تا صوتی، تصویری و مجازی - قابل توجه و بررسی است. با این حال امروزه رسانه‌های مجازی توانسته‌اند سهم خود را از جذب مخاطبان افزایش بدهند و با بیشتر شدن دامنه تاثیرگذاری، جا را برای فعالیت مطبوعات کاغذی تا حدی کمرنگ کرده‌اند.

اعتماد‌مقدم می‌افزاید: عامل دیگری که موجب کمرنگی مطبوعات شده، رفتار خود رسانه‌هاست. مشکل امروز رسانه‌های کاغذی این است که گویی تلاشی برای به‌روز شدن نمی‌کنند و فقط در همان حوزه خبر باقی مانده‌اند. روزنامه‌ها باید بیش از گذشته به دنبال تحلیل و تفسیر باشند. بحث چرایی و چگونگی از جمله مواردی است که باید در مطالب و گزارش‌های روزنامه‌ها بیشتر دیده شود و می‌تواند عامل اصلی تمایز میان این رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی محسوب شود؛ چرا که مردم خود اخبار را در رسانه‌های دیگر به وفور می‌بینند و روزنامه‌ها بهتر است به شرح و تحلیل آن بپردازند.

رسانه‌های مجازی، بی‌قانون و غیراصولی

مریم نراقی، روزنامه‌نگار و دبیر کنونی سرویس فرهنگی روزنامه شهروند است. این روزنامه‌نگار نفوذ و گسترش همه‌جانبه فضای مجازی و تاثیر آن روی مطبوعات سنتی و کاغذی را بی‌تردید موثر دانسته و می‌گوید: امروزه می‌بینیم فضای مجازی، رسانه‌های مکتوب را کاملا تحت‌تاثیر قرار داده و آمار مخاطبان و دنبال‌کنندگان این رسانه‌های سنتی، کمتر از قبل شده است. با این حال معتقدم که این یک دوره موقتی و گذراست و رسانه‌های مجازی به دلیل قانونی نبودن و عدم رعایت اصول و قواعد در آنها، خیلی نمی‌توانند ماندگار باشند و احتمالا بعد از گذشت دوره‌ای، نفوذشان کمرنگ می‌شود. نراقی معتقد است: مخاطبان بالاخره متوجه این ضعف اطلاع‌رسانی درست در شبکه‌های مجازی خواهند شد. رسانه‌های سنتی هرگز اجازه چاپ اخبار کذب را ندارند و تا زمانی که از صحت منبع مطمئن نشده باشیم، خبر مورد نظرمان چاپ نمی‌شود. اما در فضای مجازی، به صرف حدس و گمان و شنیده‌ها اخبارشان منتشر می‌‌شود و بعد ممکن است خیلی زود کار به تکذیب آن بکشد. این عامل، اعتماد مخاطبان را خدشه‌دار می‌کند.

زهرا غفاری

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها