محرم در سیمای رسانه ملی

در این میان شبکه‌های تلویزیونی، چه به‌‌واسطه گستره مخاطبان و چه به‌دلیل وظیفه‌ای که در حوزه تولید فیلم، سریال و انیمیشن به‌عهده دارند، تکلیف و وظیفه سنگین‌تری را احساس می‌کنند، به‌طوری که معمولا در تمام طول سال «شوراهای طرح و برنامه فیلم و سریال شبکه‌ها» و «مرکز سیمافیلم» با بهره‌گیری از پیشنهادها و ملاحظات ارائه شده از سوی شورای سیاستگذاری معاونت سیما و شورای معارف سیما، بخش قابل‌ توجهی از وقت خود را صرف جست‌وجوی محتوا و سوژه‌های بکر و جذاب در حوزه فیلم و سریال می‌کنند. دشواری پرداختن به این مناسبت‌ها، هنگامی در شبکه‌های تلویزیونی بیشتر‌ احساس می‌شود که چند مناسبت ملی و مذهبی با یکدیگر همزمان شود. معاونت سیما در میانه سال 96 با یکی از همین تقارن‌ها مواجه شد. همزمان بودن چند مناسبت مهم از جمله آغاز ماه محرم،آغاز هفته دفاع مقدس و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها موجب شد تا معاونت سیما برای طراحی، برنامه‌ریزی و تولید برنامه‌های متنوع در خصوص این مناسبت‌ها دورخیز بیشتر و طولانی‌مدتی داشته باشد. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، شبکه‌های تلویزیونی از ماه‌ها قبل فعالیت وسیعی را به‌منظور تولید و پخش 1147 ساعت برنامه تلویزیونی به مناسبت‌ ماه‌های محرم و صفر، 143 ساعت به مناسبت هفته دفاع مقدس، 57 ساعت به مناسبت بازگشایی مدارس و 85 ساعت به مناسبت هفته نیروی انتظامی آغاز کردند.

در این میان، معاونت سیما به‌منظور عمق بخشیدن به تولیدات خود اهتمام مضاعفی را برای تولید برنامه‌های نمایشی صورت داده است. این معاونت کوشیده است در کنار اولویت‌بندی در کنداکتورهای پخش شبکه‌ها به‌منظور پوشش کامل همه آنها همزمان گامی ابتکاری و خلاقانه در تولیدات مختلف خود بردارد، به‌گونه‌ای که مثلاً در دهه اول محرم، گرچه سریال «پرواز در ارتفاع صفر» در شبکه یک و سریال «شکوه یک زندگی» در شبکه دو با موضوع دفاع‌مقدس پخش شد، ولی وجه غالب مفهومی و محتوایی آن انتقال آموزه‌های عاشورایی نظیر ایثار، فداکاری، از خودگذشتگی، شهادت‌طلبی و حق‌طلبی به مخاطبان بود.

با فراغت شبکه‌های تلویزیونی از دو مناسبت هفته دفاع‌مقدس و بازگشایی مراکز آموزشی، پخش سریال‌های محرمی «هاتف» از شبکه یک و «عقیق» از شبکه سه در دهه های دوم و سوم محرم، فرصت بیشتری‌ را به مخاطبان داده است تا به شکل مطلوب‌تری با آموزه‌ها، مفاهیم و فلسفه قیام عاشورا از قاب برنامه‌های نمایشی آشنا شوند. البته در همین ایام، تلویزیون از پرداختن به مناسبت هفته نیروی انتظامی نیز غفلت نکرده است و در دهه سوم محرم، همزمان با سریال‌های عاشورایی، شبکه دو با سریال پلیسی «نوار زرد» مهمان‌خانه‌های مردم می‌شود. شبکه‌های تلویزیونی در این مناسبت‌ها با پخش ده‌ها فیلم سینمایی و تلویزیونی و تولید و پخش حدود صد مجموعه مستند، ده‌ها انیمیشن و پخش برنامه‌های ترکیبی، سخنرانی و مداحی پرمحتوا می‌کوشند سهم خود را در بازنمایی فلسفه قیام عاشورا و احیای معارف و آموزه‌های آن نظیر فریضه امر به ‌معروف و نهی از منکر و ترویج سبک زندگی حسینی ادا کنند. اقداماتی که گرچه برای مدیران و برنامه‌سازان تلویزیونی سخت و طاقت‌فرسا بوده، ولی به‌واسطه رضایت خاطر طیف وسیعی از مخاطبان و نزدیک‌تر شدن شبکه‌های تلویزیونی به افق‌های روشن ترسیم‌شده، انگیزه‌آفرین و امیدوارکننده است.

دکتر مرتضی میرباقری

معاون سیما