نظارت بر فرزندان برای جلوگیری از بزهکاری

یکی از مهم‌ترین دلایل بزهکاری نوجوانان خانواده ‌است. اگر نوجوان از سوی پدر و مادر خود آرامش و تائیدی را که برای وی مهم است، نگیرد و از سوی آنها مورد بی‌توجهی قرار گیرد، به‌دنبال پر کردن این خلأ به سمت گروه همسالان خود می‌رود و مسلما همسالان کم‌تجربه‌اش نمی‌توانند او را بدرستی هدایت کنند و نوجوان برای این‌که میان آنها خودی نشان دهد، به سمت کارهای خلاف کشیده می‌شود.

نکته دوم مساله اقتصادی است. وقتی خانواده‌ای فقیر باشد و نتواند نیازهای نوجوان را برطرف کند، در نوجوان نوعی عقده به وجود می‌آید که برای برطرف کردن خواسته‌هایش، به سمت کارهای خلاف می‌رود. بررسی‌ها نشان داده‌ است بیشترین جرایمی که نوجوانان مرتکب میشوند، سرقت و مواد مخدر است که هر دو به دلیل فقر به وجود می‌آید. زمانی که والدین یک شبکه ارتباطی درست برای برقراری رابطه با فرزندشان ندارند، از روش‌های علمی مورد تائید برای تربیت فرزندانشان استفاده نمی‌کنند. اوضاع زمانی بدتر می‌شود که نوجوان از وجود یکی از والدین بویژه مادر محروم باشد. این موضوع رشد شخصیتی نوجوان را در کودکی بشدت تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز رفتارهای ضداجتماعی میان نوجوانان می‌شود.

البته نقش مدرسه نیز در این زمینه مهم است. مدرسه محلی است که با آموزش‌های کارآمد کودک را برای بزرگ شدن آماده می‌کند تا به صورت هدایت شده وارد دنیای بزرگ‌ترها شود. نقش مهم مدارس و به روز بودن آنها زمانی مشخص می‌شود که از پیشرفت وسایل ارتباط جمعی غافل نباشیم. استفاده صحیح از این وسایل می‌تواند در رشد شخصیت نوجوان بسیار مفید بوده و تاثیر مثبت بسیاری هم دارد اما باید مراقب تاثیرات سوء آن نیز بود. مدیران و مسئولان مدارس نیز می‌توانند با شناسایی بچه‌هایی که دارای مشکلاتی هستند و بررسی وضع روانی آنها و کنترل این بچه‌ها، از رفتن آنها به سمت جرم پیشگیری کنند. با این حال باید روی فیلم‌هایی که برای نوجوانان پخش می‌شود نظارت وجود داشته باشد.

دکتر پروانه صفایی مقدم

روان‌شناس بالینی