تصویری از یک اراده باشکوه

حسی که غالبا از ناشکری و قدرناشناسی ما نسبت به نعمت‌هایی که در زندگی داریم حاصل می‌شود نه لزوما کمبودها و بی‌عدالتی و نابرابری‌ها. در این میان گاه انسان‌هایی را می‌بینیم که دارای نقص جسمانی و حتی ذهنی هستند، اما نه‌تنها گله‌ای از این وضعیت ندارند که بعضا موفق‌تر از انسان‌های سالمی هستند که از ظرفیت‌های وجودی خود بهره نمی‌گیرند.

مستند «نه دستی نه پایی نه غصه‌ای» که مضمون و درونمایه معنایی اثر را در عنوان خود نیز نهفته دارد درباره یکی از همین انسان‌هاست.

این مستند درباره نیک ویچیچ است که از بدو تولد بدون دست و پا به دنیا آمد. او در هشت سالگی مورد تمسخر اطرافیانش بود و به همین دلیل دست به خودکشی زد، اما این خودکشی نافرجام ماند و سپس زندگی نیک در مسیری افتاد که او را روز به روز به خدا نزدیک‌تر کرد.

اکنون نیک را در سراسر جهان به خاطر سخنرانی‌هایش می‌شناسند. او با سخنان خود نکات عمیقی را که به واسطه معلولیتش دریافته به مردم جهان منتقل می‌کند.

او دقیقا از کسی سخن می‌گوید و به تبلیغ کسی می‌پردازد که شاید اگر خیلی از ما بودیم به دلیل وضعیتی که ویچیچ داشت نه‌تنها در ستایش که در نکوهشش لب به شکایت می‌گشودیم، اما او از خدایی سخن می‌گوید که او را بنا به حکمت خویش از دست و پا محروم کرده است.

سخنرانی‌های نیک با توجه به فن بیان بالای او منبع انتشار امید در جهان است و تاکنون زندگی بسیاری از مردم جهان را تغییر داده است. از سخنرانی‌های او مستندهای بسیاری همچون «امید برای زندگی»، «انگیزه» و «نه دستی، نه پایی، نه غصه‌ای» تولید شده است. چند سال قبل از مستندی درباره زندگی او با عنوان «معلولین» بارها از شبکه مستند و دیگر شبکه‌های سیما روی آنتن رفته و مورد اقبال مخاطبان قرار گرفته است.

تماشای این مستند هم کارکرد شناختی دارد هم کارکرد انگیزشی و تماشای آن به ویژه برای کسانی که ازخود و زندگیشان ناامید شده‌اند می‌تواند راهگشاه باشد. بخش‌هایی از مستند که به سخنرانی‌های او می‌پردازد هم واجد قابلیت‌های تربیتی و اخلاقی است و هم تصویری از یک اراده با شکوه را نشان می‌دهد که چگونه به رغم معلولیتش از محبوبیت برخوردار است. مستندی که می‌تواند شما را شگفت‌زده کرده و به تامل درباره نعمت سلامت وادار کند.

این مستند به‌طور هوشمندانه‌ای ما را با گوشه‌های ناشناخته توانایی‌‌هایمان آشنا می‌کند.

هدف فیلمساز گشودن روزنه امیدی در هنگامه‌ای است که هیچ امیدی متصور نیست و باید صادقانه اعتراف کرد که سازندگان این مستند موفق شده‌اند به این مهم دست یابند. این مستند نمونه خوبی از آثاری است که می‌تواند به زندگی انسان به شکل دلپذیری عمق ببخشد.

سید رضا صائمی