بایدها و نبایدهای جراحی پلک

قرار گرفتن کره چشم و ساختمان‌های مربوط به آن در مرکز این بخش از صورت و مشکلاتی که گاهی به دلیل تصمیمات هیجانی داوطلبان، بی‌توجهی برخی پزشکان و ناآگاهی خود متقاضیان بروز می‌کند، باعث شد با پروفسور محسن بهمنی کشکولی، فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره جزئیات این جراحی صحبت کنیم.

ضرورت بررسی چشم قبل از عمل

بررسی وضعیت ساختمان چشم اعم ازغدد اشکی، پمپ اشکی، مجرای خروجی اشک، غدد چربی در آن ناحیه، حرکت چشم و عصب بینایی قبل از عمل جراحی، اولین تأکید دکتر کشکولی در شروع مصاحبه بود.

وی تأکید می‌کند: قبل از هرگونه اقدامی، اعم از جراحی افتادگی پلک، تزریق بوتاکس، جراحی ابرو یا هر کار دیگری که قرار است در این بخش از صورت انجام گیرد، معاینه کامل چشم پزشکی الزامی است. پزشکان و مردم حتما به این نکته توجه داشته باشند تا از عوارض غیرقابل جبرانی همچون نابینایی پیشگیری کنند.

این فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم می‌گوید: حتی اگر پزشک جراح انجام این معاینه را به فرد توصیه نکرد، متقاضی باید درخواست کند. این کار به معنای انجام نشدن جراحی نیست. فقط برای اطلاع پزشک از وضعیت ساختمان چشم و انجام جراحی متناسب با شرایط فرد است. ما در جایگاهی نیستیم که بخواهیم اعلام کنیم چه کسی این کار را انجام بدهد یا ندهد. نقش ما ارائه مشاوره است. ممنوعیت‌ها در این ارتباط توسط سازمان‌های مربوط به وزارت بهداشت تعیین شده است.

مشکلات جراحی پلک

اختلال در عملکرد غده اشکی و به تبع آن بروز خشکی چشم، آسیب پمپ اشکی و در نتیجه به بیرون یا داخل رانده شدن پلک‌ها از جمله عوارض جراحی بدون معاینه است.

دکتر کشکولی ادامه می‌دهد: گاهی بر اثر ناآگاهی از شلی تاندون‌های پلک و ترمیم نشدن آن قبل از لیفتینگ پلک، ابرو یا پیشانی، پلک‌ها موقعیت خود را از دست می‌دهند. این مسأله باعث به داخل کشیده‌شدن مژه‌ها و خراشیدگی قرنیه می‌شود.

وی جابه‌جایی زوایای داخلی چشم را یکی دیگر ازعوارض عنوان می‌کند و می‌گوید: وقتی در سن بالا عمل جراحی یا غیرجراحی همچون تزریقات در اطراف چشم انجام می‌شود، باید توجه داشت از بین رفتن چین و چروک‌ها به بهای از‌دست‌دادن تعادل در زاویه چشم و افتادگی حالت چشم نباشد.

این فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم تأکید می‌کند: بدتر از اینها زمانی است که چشم فرد به دلیل صدمه دچار دوبینی شود و دیگر نتواند با دو چشمش به صورت واحد یک تصویر را ببیند. در این شرایط باید جراحی ترمیمی دیگری انجام شود. در نهایت، صدمه به عروق نیز می‌تواند باعث نابینایی فرد شود.

جراحی‌ زیبایی زمان ندارد

دختر 18 ساله زیبایی بود که مادرش اصرار داشت تغییراتی در فرم چشم دخترش ایجاد شود. این موضوع باعث شد از دکتر کشکولی درباره زمان انجام جراحی‌های زیبایی بپرسم.

پاسخ وی گویای آن بود که تمام افراد از 18 سالگی به بعد می‌توانند از جراحی‌های زیبایی بهره‌مند شوند.

این فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم ادامه می‌دهد: نمی‌توان گفت نوجوانی که متاثر از ژنتیک دارای پیشانی یا ابروی افتاده است، نباید جراحی کند. این مشکل را می‌توان مانند جراحی بینی در زمان خودش اصلاح کرد.

وی خاطرنشان می‌کند: بخشی از جراحی‌ها نیز متاثر از افزایش سن هستند، برخی افراد 35 تا 40 ساله یا حتی 70 ساله، به میزان حساسیت خود نسبت به رفع پف پلکشان اقدام می‌کنند. بنابراین ما تعیین‌کننده سن فرد برای انجام جراحی نیستیم. وظیفه ما این است که راه درست را پیش پای مراجع بگذاریم و مشاوره دقیق بدهیم تا از بروز مشکلات احتمالی پیشگیری کنیم که همه اینها به معاینه اولیه قبل از جراحی برمی‌گردد.

جراحی‌ غیرمتعارف ممنوع

متاسفانه تبلیغات نادرستی که از سوی برخی پزشکان انجام می‌شود باعث شده تعداد متقاضیان انجام جراحی‌های غیرمتعارف و غیرعلمی افزایش یابد.

این فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم ضمن ابراز تأسف بابت این موضوع می‌گوید:مراجعانی داریم که ازما می‌خواهند چشمشان را به حالت گربه‌ای در بیاوریم یا درشت کنیم یا رنگ چشمشان را تغییر دهیم.هیچ یک از این اقدامات مورد تأیید مجامع علمی نیست و این جراحی‌ها اصلا تأیید نمی‌شود. این کارها باعث آسیب شدید و برگشت‌ناپذیری به چشم می‌شود. این تقاضاها از جمله مواردی است که ما مرتب با آنها مواجه می‌شویم که به هیچ عنوان آنها را انجام نمی‌دهیم.

دکتر کشکولی خاطرنشان می‌کند: در مواقعی نیز که معاینات اولیه گویای وجود مشکلاتی همچون سندرم خشکی چشم، رماتیسم و ... است، به فرد توصیه می‌کنیم ابتدا مشکلات خود را رفع، سپس نسبت به رفع پف یا افتادگی پلک اقدام کند تا از خراب شدن چشم جلوگیری شود. در چنین شرایطی جراحی نباید انجام شود. نمی‌توان بینایی را فدای زیبایی کرد.

الزام دریافت شناسنامه عمل‌های زیبایی

اطلاع کامل مراجعان از نوع موادی که در فرآیند جراحی، بوتاکس و تزریق ژل استفاده می‌شود، جزو حقوق مصرف‌کننده است. پزشک باید هرکاری انجام می‌دهد، شناسنامه آن را مکتوب ارائه کند و در صورتی که چنین کاری نکرد، خود فرد باید چنین درخواستی کند. این کار در رفع مشکلات ناشی از انجام عمل زیبایی، بسیار اهمیت دارد. متاسفانه بسیاری از مراجعان از نوع موادی که دریافت کرده‌اند و استاندارد بودن یا نبودن آن اطلاعی ندارند.

3 تا 6 ماه طول درمان جراحی

به گفته متخصصان، متقاضیان اگر قصد دارند مثلا در مراسم عروسی یا موقعیت دیگری چهره‌شان همراه با تغییراتی باشد، باید حداقل سه تا شش ماه قبل از آن اقدام کنند تا در این مدت جای زخم ترمیم یا اقدامات اصلاحی انجام شده باشد. هر چند بر اساس ویژگی‌های ژنتیک ممکن است بهبود زخم فردی سه چهار سال طول بکشد.

باز ماندن چشم بعد از جراحی

افرادی که جراحی پلک انجام می‌دهند، بعد از عمل در صورت مواجهه با بازماندن چشم دچار وحشت و نگرانی می‌شوند. بازماندن چشم به میزان یک تا دو میلی‌متر اشکالی ندارد و این حالت در مدت شش ماه تا 99 درصد موارد خوب می‌شود. اما اگر پف چشم زیاد برداشته شده یا یکی از بافت‌ها هنگام بخیه گیرافتاده باشد، نیاز به عمل ترمیم است.

سهیلا فلاحی

جام‌جم