آمادگی هوشیارانه در برابر راهبرد جدید نظامی داعش

حداقل از دیدگاه نظامی و امنیتی، حملات تروریستی در یمن و سوریه با سایر حملات این گروه در گذشته متمایز بود، زیرا به لحاظ مکان وقوع، همزمانی چند عملیات، پوشش قوی تدارکاتی و هماهنگی در چند کشور قابل توجه بود. این موارد از راهبرد عملیاتی در حال تحول داعش در زمینه نظامی حکایت دارد. نکته مهم دیگری که در ارتباط با بمبگذاری سوریه و یمن مطرح است، این که چنین حملاتی در قلب سیاسی این دو کشور، مخرب‌تر از آن بود که تصور می‌شد. با توجه به گزارش مقامات دولتی و مخالفان حکومت، حملات تروریستی در شهرهای طرطوس و جبله سوریه ـ که به کشته شدن 80 تا 120 نفر انجامید ـ شامل هفت حمله انتحاری بمب‌گذاری شده به صورت همزمان بود. همچنین در استان لاذقیه در منطقه مرکزی علوی‌نشین و نزدیک پایگاه‌های هوایی و دریایی روسیه دو حمله به وقوع پیوست.

عملیات تدارکاتی پیچیده

توانایی داعش در اجرایی کردن چنین عملیات پیچیده‌ای، نشان می‌دهد این گروه تروریستی برای طراحی و انجام چنین حملاتی از وجود یک خلأ امنیتی در این مناطق به نفع خود حداکثر استفاده را برده است. مشابه همین مساله در دو عملیات تروریستی در عدن ـ که به کشته شدن 45 نفر از سربازان ارتش و غیرنظامیان منجر شده ـ به روشنی قابل مشاهده است. حکومت عبد ربه منصور هادی در بخش‌های محدودی از جنوب یمن و عمدتا در عدن به صورت بسیار شکننده به حیات خود ادامه می‌دهد.

قدرت‌نمایی و گسترش نفوذ داعش و القاعده در جنوب این کشور، علت اصلی آن چیزی بود که دو طرف اختلاف یعنی حوثی‌ها و هواداران علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور اسبق از یک‌سو و در مقابل منصور هادی و متحدانش را مجبور کرد تا بعد از 14 ماه جنگ و خونریزی، خود را به مذاکرات کویت برسانند تا از طریق تقسیم قدرت و برگزاری کنفرانس ملی برای تدوین قانون اساسی جدید تفاهم کنند.

انفجارهای داعش زمانی رخ داد که قسمت‌هایی از مناطق تحت تصرف این گروه در عراق و سوریه توسط ارتش این دو کشور و کمک متحدان آنها در کنار حملات ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا از سلطه داعش خارج شده بود.

در شرایط فعلی، حملات گسترده‌ای در حال انجام است که شهر فلوجه در عراق از وجود اعضای این گروه پاکسازی شود. در مرحله بعد رقه در سوریه، تقریبا مدت دو سال است به عنوان پایتخت رسمی داعش معرفی شده است. در لیبی هم با حضور داعش ناامنی‌های گسترده‌ای به وجود آمد. نیروهای نظامی این کشور با پشتیبانی حملات هوایی ائتلاف بین‌المللی، مواضع پیکار جویان این گروه را ـ که در طول شش ماه گذشته به بیش از 6000 نفر افزایش پیدا کرده‌اند‌ـ مورد حمله قرار داده‌اند.

پیام اصلی داعش از انجام حملات هفته‌های گذشته که ازجمله آنها اقدامات تروریستی بمب‌گذاری شده در بغداد است و به کشته شدن بیش از صد نفر انجامید، این است که گروه در نظر دارد، به طور علنی نشان دهد، توانایی انجام عملیات نظامی را در کشورهای متعدد و به طور همزمان دارد.

با مطالعه و بررسی دقیق خشونت‌های صورت گرفته توسط داعش طی شش ماه گذشته در اروپا و مصر و سایر نقاط، باید گفت این گروه تروریستی، راهبرد تازه‌ای متناسب با شرایط خاص داخلی خود و اوضاع بیرونی در پیش گرفته است. یکی از این راهکارها به روز کردن فعالیت سلول‌های غیرمتمرکز این گروه در کشورهای مختلف است، به این معنی که داعش گروهی از افراد را که مشغول برنامه‌ریزی، پشتیبانی و اجرای عملیات هستند، تشکیل داده و این گروه‌ها را به صورت سلول‌‌های وابسته به خود در آورده است. این سلول‌ها طوری برنامه‌ریزی شده‌اند که قادر خواهند بود در مواقع ضروری به صورت مستقل فعالیت کنند و در عین حال با لحاظ کردن حساسیت‌ها و مراقبت‌های امنیتی در زمان لازم در هماهنگی کامل با یکدیگر عمل کنند. ازاین رو آنها می‌توانند به طور همزمان در چند کشور، عملیات تروریستی را برنامه‌ریزی و اجرا کنند. فرماندهان ارشد داعش، این تجربیات را از فعالیت جنبش‌های نظامی در دهه‌های گذشته و همچنین از جذب افسران کارآزموده اطلاعات رژیم بعث عراق به دست آورده‌اند. گرچه در مقابل فعالیت‌های این گروه، رهبران سیاسی و فرماندهان نظامی کشورها نیز برای مقابله با این گروه‌های تکفیری ـ افراطی از اطلاعات اعضای دستگیر شده این گروه‌ها حداکثر استفاده را می‌برند، اما در خاتمه باید گفت برنامه‌ریزی و آمادگی هوشیارانه برای برخورد با راهبرد جدید عملیاتی داعش باید سرلوحه اقدامات امنیتی کشورها قرار گیرد.

مترجم: انیسی طهرانی

منبع: الجزیره انگلیسی