آزمون سخت المپیک در تورین

بسکتبال یک سال پر هیاهو را پشت سر گذاشت و با اتفاقات و حاشیه‌های فراوان نتوانست انتظارات را برآورده کند. تیم ملی در رقابت‌های قهرمانی آسیا ناکام ماند و حتی سهمیه رقابت‌های المپیک را به دست نیاورد تا در شرایطی سخت تر و در رقابت‌های گزینشی با حریفانی مقتدر شانس کمتری برای صعود داشته باشد.

در تورین ایتالیا و حریفانی که از اروپا، آمریکا و آفریقا برای راهیابی به رقابت‌های بسکتبال المپیک ریودوژانیرو صف کشیده‌اند، کار ملی‌پوشان بسکتبال سخت‌تر است تا یادمان باشد برای المپیکی شدن باید از فرصت‌های آسیایی استفاده کرد، نه دشواری‌های راه صعود در جمع تیم‌های بین قاره‌ای را به جان خرید.

از شب قرعه‌کشی بازی‌ها و روشن شدن تکلیف تیم ملی بسکتبال که در کدام شهر و کشور و با چه تیم‌هایی بازی دارد این پرسش سر زبان‌هاست که آیا تیم ملی بسکتبال می‌تواند از این رقابت‌ها که بازی‌های ساده‌ای نیست، بلیت ریودوژانیرو را در جیب بگذارد؟ المپیک کجاست؟ تورین چه خبر است و تیم ملی بسکتبال شش ماه دیگر در همین روزها به دنبال چیست؟

همگروهی با یونان و مکزیک در وهله نخست و در صورت راهیابی تیم ملی به نیمه‌نهایی بازی با ایتالیا یا کرواسی بهانه خوبی است تا گروه بازی‌های تورین، با هیجان بالا دنبال شود.

تیم ملی بسکتبال چهاردهم تیر نخستین بازی خود را برابر یونان برگزار می‌کند که در افتخارات این تیم حضور در المپیک، موفقیت در رقابت‌های جهانی و چند قهرمانی در اروپا دیده می‌شود. پانزدهم تیرماه تیم ملی با مکزیک بازی دارد که مانند ایران از آخرین دوره قهرمانی این تیم سه سال گذشته است یعنی همان سالی که ایران در جام ملت‌های آسیا با جام قهرمانی از فیلیپین بازگشت مکزیکی‌ها جام قهرمانی بازی‌های 2013 آمریکا را در آغوش گرفتند.

از نکات جالب در رقابت‌های گزینشی و رویارویی ایران و مکزیک این‌که هر دو تیم روی کاغذ به برد مقابل یکدیگر امیدوارند. مکزیکی‌ها به سختکوشی و هماهنگی در کنار ستاره‌ای که در ترکیب رئال مادرید دارند، می‌بالند و تیم ایران به انگیزه بازیکنانش می‌نگرد که همواره در دیدارهای بزرگ جواب داده و با هنرنمایی بازیکنان باتجربه و جوان همراه است.

بازی با فرانسه در رقابت‌های جهانی 2014 اسپانیا سرفصل بسکتبال ایران در عرصه رقابت‌های بین‌المللی است هر چند در این سطح، بازی‌های دیگری از تیم ملی ندیدیم اما الگوبرداری منطبق با واقع بینی از همان دقایق خوب ایستادگی برابر فرانسه قهرمان 2013 اروپا می‌تواند دستاوردهای ارزشمندی داشته باشد.

تیم ملی بسکتبال در رویدادهای جهانی نشان داده، تیم ملی در رقابت‌های آسیایی نیست. در بازی با تیم‌های صاحب کلاس جهانی انگار بازیکنان ملی‌پوش ما دو برابر بیشتر از بازی در آسیا می‌دوند و سخت‌تر می‌جنگند. انگیزه‌های درونی بازیکنان ما چند برابر انگیزه‌هایی است که در آسیا دیده می‌شود روی این اصل باید تیم ملی را در رقابت‌های گزینشی المپیک تیمی بدانیم که اصولش بر پایه کلاس جهانی بسکتبال استوار است و برای دیده و برگزیده شدن خود تا سر حد جان مبارزه می‌کند.

ضرورت اتحادیه بسکتبال

لیگ برتر بسکتبال یا لیگ دسته یک از بعد بررسی وضع نظام تیم‌داری در بسکتبال ایران فرقی ندارد زیرا از هر دو گروه بازی‌ها در سال گذشته تیم‌های زیادی از چرخه لیگ‌ها کنار رفتند. مهم‌ترین مشکل تیم‌ها شرایط بد مالی است هر چند برنامه‌ریزی غلط هم جاهایی دخیل بوده و تیم‌ها را وادار به کناره‌گیری کرده است.

در بسکتبال ایران سال‌ها صحبت از اتحادیه باشگاه‌ها مطرح است اما این تفکر هرگز تحقق پیدا نکرده است. هدف از داشتن اتحادیه تیم‌های بسکتبال ایران، ایجاد حرکت هماهنگ و هدفمند توسط باشگاه‌ها، در راه رسیدن به مرز خودکفایی و دفاع از حقوق صنفی است.

اگر یک برنامه مدون و مبتنی بر دیدگاه‌های علمی - تشکیلاتی مستقل و پویا برای تیم‌های بسکتبال کشور ایجاد شود می‌توانیم با تحولی شگرف به‌سوی توسعه پایدار حرکت کنیم. هر چند این کار زمان‌بر است اما با برنامه‌ریزی و گذشت سال‌ها، اتحادیه به مکانی برای همفکری و همکاری باشگاه‌ها در رسیدن به اهداف کوتاه‌مدت و بلند‌مدت تبدیل می‌شود. اتحادیه بسکتبال در کنار فدراسیون بسکتبال و با مشارکت باشگاه‌ها، منافع آنها را در بسکتبال کشور دنبال می‌کند.

در اوایل دهه 80 ، بهترین باشگاه‌ها با سرمایه‌گذاری مناسب وارد چرخه تیم‌داری در بسکتبال شدند اما در سال‌های اخیر این روند روبه‌جلوی گذشته از حرکت ایستاده است. خارج از تعریف کلی که در زمینه اقتصاد ایران یا توجه به بخش خصوصی وجود دارد، متاسفانه در نظام تیمداری در بسکتبال شاهد نوآوری نبودیم تا جایی که عامل برخی کناره‌گیری‌ها فدراسیون بسکتبال معرفی شده است.

فدراسیون می‌خواهد همه کارها را به تنهایی انجام بدهد در حالی که اتحادیه بسکتبال درراستای نهادینه کردن قوانین ومقررات روز بسکتبال دنیا، نسبت به اعزام مدیران باشگاه‌ها به کشورهای توسعه‌یافته بسکتبال اهمیت می‌دهد. اتحادیه بسکتبال؛ پیشگام احقاق حق تبلیغات تلویزیونی بسکتبال است. حلقه مفقوده ورزش در کشور، حلقه بخش خصوصی است. اتحادیه بسکتبال، حلقه مفقوده بین بسکتبال خصوصی و دولتی است.

پول‌های زیادی در لیگ برتر هزینه می‌شود و در لیگ یک هزینه به مراتب کمتر و در لیگ دوم از جیب بچه‌ها هزینه می‌کنیم. لیگ‌های پایه‌ای را هم به کلی از یاد برده‌ایم در شرایطی که از کمیت باید به کیفیت رسید. باید دست‌کم 60 تیم در لیگ‌های مختلف داشته باشیم تا از آنها به 16 تیم حرفه‌ای به لیگ برتر برسیم. اما متاسفانه رشد بسکتبال ما رشدی گلخانه‌ای است.

ظرفیت درآمدزایی باید در بسکتبال ایران زنده شود. در بسیاری از کشورهای اروپایی با وجود شرایط بد اقتصادی، بسکتبال جایگاه مناسبی دارد و از شغل‌های پردرآمد و ثابت است زیرا بسکتبال ظرفیت اداره و سرمایه‌گذاری دارد.

هیاهوی بسیار در بخش داوران

در لیگ‌های ایران اوضاع داوری و نظارت خوب نیست. تیم‌های زیادی در فصل جاری لیگ برتر از این قضیه متضرر شدند . برخی می‌گویند خانه‌نشین کردن افراد باتجربه مسبب ایجاد چنین شرایطی است و برخی دیگر روال آموزش در تمامی زمینه‌ها از جمله داوری را در بسکتبال ایران نامناسب می‌دانند.

به نظر می‌رسد برای سازماندهی فعالیت داوران بسکتبال در ایران، در وهله نخست باید از ظرفیت‌های موجود در داوری بسکتبال ایران استفاده کرد. داوران بسکتبال حاضر در لیگ‌های ایران و تمامی داوران و ناظران بازنشسته یا خانه‌نشین.

دفاع از حقوق و منافع مشروع داوران بسکتبال به همراه کمک به ترویج و ارائه نقطه‌نظرهای داوران در خصوص مسائل مربوط به بسکتبال از نکاتی است که می‌تواند مشکلات زیادی در زمینه قضاوت‌ها را برطرف کند. در سال گذشته حسن رابطه و تسهیل گردش کار داوران را به‌دلیل وجود اختلافات فراوان و خانه‌نشین کردن تعداد زیادی از آنها، کمتر شاهد بودیم که این نکته به کلیت داوری بسکتبال در ایران لطمه می‌زند.

برخی اتفاقات مهم بسکتبال در سال 94

‌ بسکتبال ایران سال 1394 را درحالی آغاز کرد که رئیس فدراسیون نداشت و رمضانعلی دولو سرپرستی این فدراسیون را به عهده گرفته بود. سرانجام دوم خرداد مجمع انتخاباتی فدراسیون بسکتبال برگزار شد و محمود مشحون موفق شد برای چهارمین دوره پیاپی ریاست فدراسیون را به عهده بگیرد.

‌ پس از کش و قوس‌های فراوان در راه استخدام سرمربی تیم ملی، فدراسیون بسکتبال بازهم به سراغ گزینه‌های خارجی رفت و این بار درک بائرمن آلمانی سرمربیگری تیم ملی ایران را به عهده گرفت.

‌ تیم ملی بسکتبال با دو شکست مقابل فیلیپین و چین نتوانست به عنوان قهرمانی آسیا و سهمیه المپیک دست پیدا کند. ملی‌پوشان با کسب مقام سومی آسیا توانستند به مرحله بعدی انتخابی المپیک راه یابند. رقابت‌هایی که قرار است از 15 تا 21 تیر 95 در تورین ایتالیا برگزار شود .

‌ پس از هفتمین قهرمانی مهرام در لیگ برتر ایران مسئولان این باشگاه تصمیم به کناره‌گیری از لیگ برتر گرفتند و فصل 95-94 بدون حضور مهرام آغاز شد. مسئولان باشگاه مهرام هیچ‌گاه دلیل این کناره‌گیری خود را به روشنی بیان نکردند اما گمانه‌زنی رسانه‌ها از اختلاف میان مدیرعامل باشگاه با رئیس فدراسیون خبر می‌داد؛ مساله‌ای که هیچگاه تائید یا تکذیب نشد.

‌ بسکتبال ایران در سال 94 در رده‌های پایه موفقیتی کسب نکرد. تیم جوانان ایران که سهمیه شرکت در رقابت‌های قهرمانی جهان را به دست آورده بود، در این رقابت‌ها در میان 16 تیم به عنوان چهاردهم رسید.

‌ تیم نوجوانان ایران نیز در رقابت‌های غرب آسیا که اردیبهشت‌ماه به میزبانی اردن برگزار شد با دو باخت مقابل لبنان و عراق و فقط یک پیروزی مقابل اردن، در رده سوم ایستاد و حتی نتوانست به مسابقات قهرمانی آسیا راه پیدا کند. ناکامی تیم‌های پایه ایران یک بار دیگر زنگ خطر را برای آینده بسکتبال کشور به صدا درآورد.

‌ تیم بسکتبال پتروشیمی بندرامام در روزهای پایانی سال گذشته با قهرمانی در بسکتبال باشگاه‌های غرب آسیا جواز حضور در رقابت‌های نهایی باشگاه‌های آسیا را به دست آورد و منتظر اعلام میزبان این رقابت‌هاست.