اتصال اعصاب قطع شده توسط محققان ایرانی میسر شد

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف، ترمیم آسیب دیدگی سلول های عصبی، به سادگی دیگر بافت های بدن نیست و یکی از روش های معمول برای این کار در جهان استفاده از کانال ها یا تیوب های بسیار کوچکی است که از مواد مغذی برای سلول های عصبی تشکیل می شوند.

دو طرف رشته عصبی قطع شده در این کانال ها قرار گرفته و سلول ها با تغذیه از آن در طول کانال رشد کرده تا به هم برسند و به مرور زمان و با ترمیم سلول ها، کانال نیز به تدریج از بین می رود.

اکنون پژوهشگران دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه صنعتی شریف قابلیتی دیگر را نیز به این روش افزوده اند به این ترتیب که با بکاربردن نانوذرات گرافن در ساخت کانال های ترمیم عصب، قابلیت رسانایی الکتریکی را نیز به آن اضافه کرده اند.

احمد رمضانی سعادت آباد استاد دانشگاه صنعتی شریف که با همکاری شهره مشایخان پروژه ساخت کانال جدید هدایت عصبی را پیش برده است، می گوید: هدف عصب، هدایت یونی است؛ بنابراین انتظار می رود تحریک الکتریکی با استفاده از کانال رسانا روند ترمیم را بهتر کند که این امر در آزمایش ها به اثبات رسید.

وی می افزاید: در کانال های معمولی فاصله رشته های عصبی جدا شده، باید بسیار به یکدیگر نزدیک باشد تا امکان ترمیم وجود داشته باشد اما با کمک کانال رسانایی که ساخته شده، می توان فاصله نسبتا زیاد میان رشته های عصبی آسیب دیده را با سلول های بنیادین پر کرد و با تحریک الکتریکی، آنها را به سلول عصبی تمایز داد، ضمن آنکه این تحریک الکتریکی خود موجب تقویت روند بازسازی سلول های آسیب دیده نیز می شود.

به گفته رمضانی، مراکز پژوهشی بسیار کمی در جهان روی تحریک الکتریکی رشته های عصبی آسیب دیده تحقیق کرده اند که آنها نیز با استفاده از جریان یک سویه و ساده انجام شده است این در حالی است که پژوهشگران دانشگاه شریف جریان الکتریکی را در یک الگوی متناوب ایجاد کرده اند.

وی درباره مزایای این روش می گوید: واقعیت تحریک عصبی متناوب است بنابراین حدس زدیم اگر این تحریک را به صورت طبیعی وارد کنیم، نتیجه بهتری بگیریم که در نتیجه همین طور شد.

رمضانی ادامه می دهد: عصب که قطع می شود خودش را جمع می کند به این ترتیب فاصله بیشتر می شود اما تحریک الکتریکی موجب باز شدن و کشیدگی سلول عصبی در راستای جریان الکتریکی می شود.

بنا به گفته پژوهشگران، ساخت کانال هدایت عصبی رسانا با چالشی جدی مواجه بود و آنها باید پلیمری را تولید می کردند که رسانا باشد و به راحتی همزمان با ترمیم سلول ها تخریب شود، که در نهایت این امر با تلفیقی از نانوپلیمرهای هادی و پلیمرهای طبیعی ممکن شد.آنها ابتدا ماتریسی از جنس کیتوسان ژلاتین انتخاب و داخل آن را با نانوذرات رسانا پر کردند.

این نانوذرات که در آزمایشگاه های دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه صنعتی شریف سنتز شده است، از ترکیب یک پلیمر رسانا و نانوذره گرافن که یکی از رساناترین مواد موجود در زمین است، به دست آمد.

کانال هدایت عصبی رسانای ساخته شده در دانشگاه شریف، اکنون در مرحله تحقیقاتی قرار دارد و آزمایش های انجام شده را با موفقیت طی کرده است اما بنا به گفته مسئولان پروژه انجام آزمایش های بیشتر نیازمند هزینه هایی است که هنوز تامین نشده است.