روزنامه‌هایی که دیگر داغ نیستند

در چنین شرایطی باز هم این شهروند ـ خبرنگاران بودند که در رسانه‌های اجتماعی قبل از هر خبرگزاری و سایتی اخبار مربوط به حادثه را پوشش دادند. چند ساعت پس از حمله تروریستی در پاریس، این موضوع به ترند شبکه اجتماعی توییتر تبدیل شد و بیش از یک میلیون توییت فقط با هشتگ ParisAttacks# تا شنبه صبح به اشتراک گذاشته شد. از طرف دیگر مردم ساکن در این کشور خود دست به کار شدند و سعی کردند از طریق شبکه‌های اجتماعی از حال عزیزان خود باخبر شوند. مردم از هشتگ PorteOuverte# برای پناه دادن به کسانی که در خیابان‌های نزدیک به محل حادثه آواره شده بودند استفاده کردند. آنها در خانه‌های خود را برای کسانی که نیاز به پناهگاه داشتند باز کردند. هشتگ‌های دیگری مانند rechercheParis# و VivaLaFrance# نیز جزو پراستفاده‌ترین‌ها بودند.

شرکت‌های بزرگ فناوری هم در این شرایط امکاناتی را در اختیار مردم قرار دادند تا مواجهه با حادثه راحت‌تر شود. فیسبوک قابلیت Safety Check را برای کاربران مناطق مورد حمله فعال کرد تا سلامت خود را به دیگران اطلاع دهند. با فعال شدن این امکان، کاربران باید با نام کاربری خود به صفحه Paris terror attack وارد شوند و کلمه safe را بنویسند تا دیگران از وضعیت آنها آگاه شوند. پیش از این فیسبوک تنها این قابلیت را برای سوانح طبیعی فعال کرده بود. گوگل نیز تماس بین‌المللی با فرانسه را از طریق اپلیکیشن Hangouts رایگان کرد تا افراد خارج از فرانسه بتوانند به‌راحتی با دوستان و آشنایان خود در این کشور تماس بگیرند.

تمام این فعالیت‌ها در رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد هرچند قرار نیست به این زودی‌ها با رسانه‌های چاپی خداحافظی کنیم، اما کارکرد رسانه‌های چاپی کاملا متحول شده است. در دنیای ارتباطات که درست همزمان با وقوع یک حادثه شهروندان می‌توانند در شبکه‌های اجتماعی فیلم، تصویر یا متنی درباره آن حادثه منتشر کنند، چه نیازی به رسانه‌های چاپی است که اخبار را بسیار دیرتر از رسانه‌های دیگر پوشش می‌دهند؟ از طرفی باید تا جای ممکن فاصله تهیه خبر تا چاپ یک نشریه را کم کرد و از طرف دیگر رسالت جدید روزنامه‌ها انتشار اخبار نیست، بلکه تحلیل آن است. نگاه موشکافانه به مسائل را نمی‌توان در رسانه‌های اجتماعی که خصوصیت مینیمالی و اطلاع‌رسانی دارند پیدا کرد؛ همان طور که روزنامه‌ها دیگر جای خبررسانی صرف نیست.

مائده گیوه‌چین - دبیر کلیک