بازیگر باید برای نقشش زحمت بکشد

به گزارش جام جم سیما ، با درخشش در فیلم عروس بود که توانست برای علاقه‌مندان سینما برای خودش نامی کسب کند.

در سال‌های اخیر فرحناز منافی‌ظاهر در اغلب سریال‌های تلویزیونی نقش مادران مهربان ایرانی را به شایستگی بازی می‌کند.

منافی‌ظاهر با تسلط و تبحر در تمام ژانرهای سینمایی اعم از کمدی، ملودرام و کودک نقش‌های متفاوت حتی نقش زن هندی را بازی کرده است.

عروس (بهروز افخمی - 1369)، مدرسه پیرمردها (علی سجادی حسینی - 1370)، سیرک بزرگ (اکبر خواجویی - 1370)، پرواز در نهایت (1370)، راز چشمه سرخ (علی سجادی‌حسینی - 1371)، روز فرشته (بهروز افخمی - 1372)، همسر (مهدی فخیم‌زاده - 1372)، راه افتخار (داریوش فرهنگ - 1373)، هدف (بهرام کاظمی - 1373)، تحفه هند (محمدرضا زهتابی - 1374)، عروس کاغذی (1374)، شریک زندگی (سیدعلی خوشن‌نشین - 1374)، روزی که خواستگار آمد (فریال بهزاد - 1375) و دختر شیرینی‌فروش (ایرج طهماسب - 1380) از جمله آثار ماندگار کارنامه کاری فرحناز منافی‌ظاهر محسوب می‌شود.

با این بازیگر با تجربه، خوش‌اخلاق و متواضع که این روزها مشغول بازی در نمایشی در باره شهدای غواص در تالار محراب است در باره مسائل کاری و زندگی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.

ظاهرا بازی در فیلم عروس اولین تجربه بازی شما در فیلم‌های سینمایی بود؟

بله، این فیلم را در سال 68 بازی کردم.

در هنگامی که این فیلم را بازی می‌کردید حدس می‌زدید فیلم اینقدر موفق و محبوب بشود؟

بله، چون میزان توانایی و قدرت کارگردانی بهروز افخمی را می‌شناختم.

اما بهروز افخمی آن زمان شهرت فعلی‌اش را نداشت؟

آن زمان هم میرزا کوچک‌خان را ساخته بود و نباید فراموش کرد که عروس در آن زمان ساختار متفاوتی در سینمای ایران داشت و بازی ابوالفضل پورعرب در فیلم عالی و بی‌نظیر بود.

نیکی کریمی هم با چهره‌اش خیلی سریع تبدیل به یک ستاره محبوب مخاطبان شد. در کلیت همه اجزای فیلم طوری در کنار هم قرار گرفت که عروس تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شد.

آن موقع که با پورعرب همبازی شدید حدس می‌زدید پورعرب نزدیک به یک دهه تبدیل به بهترین بازیگر مرد سینمای ایران بشود؟

با پورعرب قبل از بازی در فیلم عروس در تئاتر آشنا بودم و در دانشسرای هنر هم‌دانشگاهی بودیم.

از فیلم عروس آیا خاطره‌ای به یاد دارید؟

یادم می‌آید در سکانسی که من نقش خواهر پورعرب را بازی می‌کردم و او عصبانی می‌شد و با عصبانیت به من می‌گفت که از خانه بیرون بروم و طبق تمرین باید سریع از در خارج می‌شدم.

اما بچه‌های گروه در را قفل کرده بودند و یادشان رفته بود که برای فیلمبرداری بازش کنند و من هرچه در را تکان دادم باز نشد و کار به برداشت مجدد رسید.

پس حتما بعد از موفقیت غیرمنتظره فیلم عروس در عرصه بازیگری پیشنهادات خوبی داشتید؟

بله، با کارگردان‌های بزرگی کار کردم و توانستم با کارگردان‌هایی نظیر داریوش فرهنگ در فیلم راه افتخار، با مرحوم علی سجادی‌حسینی در مدرسه پیرمردها، با محمدحسین لطیفی در فیلم خوابگاه دختران و با ایرج طهماسب در فیلم دختر شیرینی‌فروش همکاری داشته باشم و خیلی راضی هستم.

در فیلم سیرک بزرگ در کنار اکبر عبدی نقش یک زن هندی را بازی کردید؟

تجربه خوبی بود. اما نتوانست اکران موفقی داشته باشد.

با خیلی از بازیگران بزرگ سینمای ایران همبازی بوده‌اید. کار کردن با کدامیک از بازیگران سینمای ایران برایتان جذابیت داشت؟

من با خیلی از بازیگران بزرگ مثل امین تارخ، مهدی هاشمی در سریال روزگار قریب و پورعرب و سعید پورصمیمی همبازی بوده‌ام و همکاری با هر کدامشان جذابیت‌های خاص خودش را داشت.

با مهران رجبی در سریال قریب همبازی بودید و مهران رجبی به شوخ بودن معروف است ...

نوع بازی مهران رجبی به گونه‌ای است که به بازیگر نقش مقابلش کمک می‌کند و فضای مفرحی را به وجود می‌آورد و اصولا سریال دکتر قریب در آرامش ساخته شد و جزو کارهای خوبم است.

به نظر می‌سد بازیگر منعطفی باشید و همه نوع نقشی تا به حال بازی کرده‌اید؟

بله، نقش زن سنتی مدرن، خانه‌دار و حتی خارجی با زبان‌های مختلف هم بازی کرده‌ام. در سریال عشق سال‌های جنگ در نقش زنی بازی کردم که کرد زبان بود و به زبان کردی حرف زدم.

برای بیان لهجه کردی معلم لهجه داشتید یا خودتان این زبان را آموختید؟

معلم گویش کردی داشتیم. در سریال کوهستان برفی هم از لهجه یاسوجی که لری است استفاده کردم. در چند کار هم شمالی حرف زدم.

معمولا بیشتر بازیگران زن ترجیح می‌دهند برای این‌که بیشتر در کارشان موفق باشند در قالب یک نقش خاص بازی کنند. شما در این مورد چه دیدگاهی دارید؟

بازیگر باید بتواند هر نقشی را با هر ویژگی بازی کند و خودش را محدود به نقش خاصی نکند. حتی یک بازیگر باید بتواند نقش منفی هم بازی کند. کما این‌که من نقش منفی هم بازی کرده‌ام.

در چه سریالی نقش منفی بازی کردید؟

در سریالی به کارگردانی حسین تبریزی نقش یک زن معتاد را بازی کردم.

برای ایفای درست و واقعی یک معتاد چه کارهایی انجام دادید؟

من هر نقشی را که بازی می‌کنم درباره‌اش تحقیق می‌کنم. برای بازی در زن هندی در فیلم سیرک بزرگ مدت‌ها با زن سفیر هند در ایران معاشرت کردم تا بتوانم با ویژگی‌ها و خصلت زنان هندی آشنا بشوم.

و حتی بر اساس ساری که بر تنش بود لباسم در فیلم طراحی شد. برای زن معتاد هم تحقیق کردم. در فیلم آواز گنجشک‌ها به کارگردانی پناه بر خدا رضایی قرار بود نقش یک زن روستایی را بازی کنم.

مدتی قبل از شروع فیلمبرداری به روستایی که قرار بود فیلم در آنجا فیلمبرداری شود رفتم و با زنان روستایی حرف زدم و در باره نوع زندگی و وظائفی که در خانه دارند اطلاعات به دست آوردم.

برای بازی در نمایش جدیدم هم مدتی است که با زنان شهید در ارتباطم.

به چه دلیلی بازیگران نسل جوان تمایلی به انجام چنین کارهایی ندارند و تقریبا نقش‌هایشان را مشابه هم بازی می‌کنند؟

به هرحال شرایط جامعه تغییر کرده است. من در در دهه 50 کارم را در تئاتر آغاز کردم و از هیچ کاری حتی تمیز کردن صحنه هم ابایی نداشتم.

اما جوان‌های این دوره و زمانه اصلا تن به چنین کاری نمی‌دهند و دوست دارند یک شبه ره صد ساله را طی کنند و حال و حوصله ندارند.

هنوز هم اگر نقشی را که بازی می‌کنم، لباسی مناسب آن در منزل داشته باشم به سر صحنه می‌برم و از آن استفاده می‌کنم. من با بچه‌هایم سعی می‌کنم طوری رفتار کنم که آدم‌های منطقی و صبوری باشند.

فرزندانتان در زمینه هنری هم فعالیت می‌کنند؟

بله، دخترم یاسمین محب‌اهری سال‌ها در عرصه چهره‌پردازی کار می‌کند و پسرم هم در زمینه کارهای هنری فعالیت می‌کند.

من بیشتر با فرزندانم دوست هستم تا رابطه مادر - فرزندی داشته باشم و آنها همه مسائلشان را با من در میان می‌گذارند.

تا به حال پیش‌آمده است در کاری بازی کنید و از کارگردان بخواهید از دخترتان هم در گریم استفاده کند؟

نه، این کار را نمی‌کنم و دخترم هم سختگیر است و با هر گریموری کار نمی‌کند و سال‌هاست با مهرداد میرکیانی همکاری می‌کند و البته در سریال روزگار قریب یاسمن هم به عنوان گریمور حضور داشت.

دخترتان علاقه‌ای ندارد که اصلا به عنوان طراح به طور مستقل کار کند؟

کارهای مستقل هم انجام می‌دهد. اما بیشتر علاقه دارد به عنوان مجری، گریم را روی چهره بازیگران طراحی کند.

تا به‌حال شده از همبازی بودن با کسی ناراضی باشید؟

بله، چند فیلم بود که دوست سرمایه‌گذار خودش در نقش اول بازی کرده بود و تقریبا از بازیگری هم چیزی بلد نبود و برایم ناراحت‌کننده بود و من تلاش می‌کردم

در این مدت کوتاه نکاتی را آموزش بدهم که حداقل بازی من را خراب نکند. نمی‌دانم چه چیزی باعث می‌شود هر کسی به خودش جرات می‌دهد بدون آن‌که درس این کار را خوانده باشد بازیگر بشود.

الان مشغول چه کاری هستید؟

در نمایش یک از 157 نفر به کارگردانی حامد هوشیاری بازی می‌کنم، نمایشی که درباره شهدای غواص است. در این نمایش نقش یک زن شهید را بازی می‌کنم. نقشی که برایم خیلی عزیز است.

احمد محمداسماعیلی

ضمیمه قاب کوچک