سهم عمده خیرین درساخت مدرسه

اختصاص نیافتن اعتبارات لازم مهم‌ترین دلیل پابرجا ماندن این مشکلات عنوان شده است، هر چند خیرین کشور سهم عمده‌ای در جبران این کمبود مالی و اعتباری داشته‌اند. در زمینه کمبودهای موجود در این بخش و نقش خیرین و اقدامات سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز کشور با رئیس این سازمان به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

اکنون وضعیت فضاهای آموزشی کشور به چه صورت است و چه میزان کمبود در این بخش وجود دارد؟

سرانه فضای آموزشی استاندارد مورد نیاز برای هر دانش آموز 2/5 مترمربع است که اکنون این سرانه در کشور ما حدود پنج مترمربع است که فاصله چندان زیادی با استاندارد مورد نیاز نیست، اما موضوع قابل توجه این است که این سرانه به‌طور یکنواخت توزیع نشده است، یعنی بعضی مناطق کمتر و بعضی مناطق بیشتر از رقم ذکر شده است. در واقع اکنون 105 هزار مدرسه و 530 هزار کلاس درس در سراسر کشور وجود دارد که در 95 هزار فضای آموزشی استقرار دارند، به عبارتی 10 درصد مدارس کشور اکنون دو نوبته است که عمده این مدارس دو نوبته نیز در مناطقی است که با تراکم جمعیت مواجه اند. بخشی نیز در سایت‌های مسکن مهر و بخشی هم در شهرهای تازه تاسیس، قرار دارد. در مورد استان‌های با تراکم جمعیت بالا نیز می‌توان به استان‌های تهران (بویژه شهرستان‌های این استان)، استان البرز و شهرهایی همچون مشهد، شیراز و تبریز اشاره کرد که این مناطق بویژه تهران و البرز به‌دلیل مهاجرپذیر بودن، مدارس دونوبته فراوانی دارند و از نیاز بیشتری در بخش فضاهای آموزشی برخوردار هستند.

وضعیت استان‌ها و مناطق محرومی همچون سیستان و بلوچستان یا خوزستان چگونه است؟

خوشبختانه در استان‌های محروم و مناطق روستایی مدارس دونوبته کمتری داریم، زیرا در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به این مناطق شده و اعتبارات خوبی چه از بخش دولتی و چه خیرین در این مناطق هزینه شده است.

خیرین چه سهمی از توسعه و نوسازی مدارس را به عهده داشته‌اند؟

از 530 هزار کلاس درس موجود در کشور، 500 هزار واحد آن پس از انقلاب ساخته شده که 20 درصد آن توسط خیرین اعم از مردم و بنیادهای خیریه‌ای متعدد احداث شده است.

به توزیع ناهماهنگ مدارس موجود در کشور اشاره کردید، اتفاقا پرسشی که در این زمینه مطرح است، این است که چرا باوجود نیاز سراسر کشور به ساخت و تجهیز مدارس، در شهرهایی همچون مشهد مدارس مجلل با تجهیزات کامل و مدرن توسط خیرین ساخته می‌شود، در حالی که می‌شود این هزینه‌ها را در جاهای متعدد توزیع کرد. آیا خیرین در این زمینه هدایت نمی‌شوند؟

ما تمام مناطق محروم و نیازمند در این زمینه را به خیرین معرفی می‌کنیم، اما از آنجا که خیرین با سرمایه خود به این عمل خیر اقدام می‌کنند، نمی‌توانیم آنها را مجبور و ملزم به عملی کنیم که مورد نظر و خواست ماست و در واقع تصمیم‌گیری درخصوص مکان و نوع کمک خیرین به عهده خود آنهاست. اما در مقابل ما نیز سعی کرده ایم که خودمان از طریق بخش دولتی در مناطق محروم سرمایه‌گذاری بیشتری داشته باشیم تا این توزیع ناهماهنگ را جبران کنیم و برای این منظور اعتبارات ویژه‌ای تخصیص داده‌ایم، به طوری که حتی امکانات و تجهیزاتی که برای این مدارس تامین می‌کنیم کاملا مطابق تجهیزات مدارس احداث شده در پایتخت کشور است. اتفاقا امسال هم نگاه ویژه‌ای به این مناطق بخصوص مناطق محروم مرزی داشته ایم و در راستای طرح استانداردسازی فضاهای آموزشی کشور، بناست تمام مدارس غیراستاندارد که شامل مدارس چوبی، خشتی و گلی، سنگی و کپری می‌شود را با اعتباراتی که برای آن تخصیص داده شده، جمع‌آوری کنیم.

این مدارس چند باب و در چه مناطقی واقع شده‌اند؟

500 کلاس درس غیراستاندارد اکنون در سراسر کشور وجود دارد که عمدتا در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، خوزستان، خراسان شمالی، گلستان و آذربایجان غربی و شامل انواع مدارس کپری، چوبی و خشت و گلی است.

خوشبختانه با وجود اعتبارات تخصیص یافته کار جمع‌آوری این مدارس امسال آغاز شده و ظرف یک سال به پایان خواهد رسید.

مرتضی رئیسی

رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور