کیفیت تصویر 4 برابر می‌شود

تلویزیون‌های 4K به‌واسطه رزولوشن تصویر خود به این نام مشهور شده‌ و ممکن است در برخی موارد از آنها با نام اولترا اچ‌دی و یو‌اچ‌دی نیز یاد شود.

4K به چه معناست؟

عبارت 4K از فرمت استاندارد صنعت فیلمسازی (2160 در 4096 پیکسل) مشتق شده و به وجود 4000 پیکسل در صفحه‌ نمایش اشاره دارد.

نامگذاری 4K به نوعی یک سنت‌شکنی در نامگذاری صفحات نمایش در صنعت فیلمسازی به‌شمار می‌رود، زیرا در گذشته تعداد پیکسل‌ها یا خطوط پیکسل‌های تصویر از بالا تا پایین برای این نامگذاری استفاده می‌شد. به‌ عنوان مثال نمایشگر اچ‌دی 720 خط پیکسل از بالا تا پایین دارد و صفحه نمایش 720P نامگذاری می‌شود و نسل جدید این نمایشگرها با بهره‌مندی از 1080 خط پیکسل از بالا به پایین، به‌صورت 1080P نامگذاری می‌شود.

تفاوت اولترا اچ‌دی با 4K استاندارد

آیا می‌دانید در استاندارد 4K تعداد 2160 در 4096 پیکسل تعریف شده است و تلویزیون‌ها و نمایشگرهای تولید شده با عنوان 4K به 2160 در 3840 پیکسل مجهز است؟

متاسفانه استفاده از واژه 4K در تلویزیون‌ها و نمایشگرهای تولید شده موجب شده است تا برخی کاربران در مقایسه اندازه تصویر و تعداد پیکسل‌های عنوان شده برای این کیفیت تصویر دچار ابهاماتی شوند. جالب است بدانید تلویزیون‌هایی با کیفیت تصویر 720 در 1280 پیکسل را HD 720P و تلویزیون‌های 1080 در 1920 پیکسل را HD 1080P می‌نامند. همچنین تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی با کیفیت تصویر 2160 در 3840 پیکسل را 4K/Ultra HD یا 4K/UHD نامگذاری می‌کنند. گاهی در تبلیغات این دستگاه‌ها فقط عبارت 4K استفاده می‌شود. استفاده از واژه 4K در این نامگذاری به ‌دلیل چهار برابر بودن تعداد پیکسل‌های تصویری (2160 در 3840 پیکسل) نسبت به کیفیت اچ‌دی (1080 در 1920 پیکسل) است.

مزایای اولترا اچ‌دی

کاملا واضح است هر چه تعداد پیکسل‌های تصویر بیشتر باشد، جزئیات بیشتری قابل مشاهده است. به‌عنوان مثال چنانچه تصویری با کیفیت اولترا اچ‌دی، در تلویزیون اچ‌دی با سایه محوی از حرکت انسان‌ها همراه باشد (به‌دلیل ریز بودن تصاویر انسان‌ها) در تلویزیون اولترا اچ‌دی، جزئیات بیشتری از انسان‌های موجود را به‌نمایش می‌گذارد. همچنین در صورتی‌که ویدئوی به‌نمایش درآمده کیفیت اچ‌دی داشته باشد، با افزایش وضوح تصویر و تبدیل مناسب به 4K می‌تواند جزئیات بیشتر را برای شما به ‌نمایش درآورد.

از دیگر مزایای کیفیت تصویر اولترا اچ‌دی، می‌توان به مشاهده تصاویر در تلویزیون‌های هم‌اندازه در فاصله‌های نزدیک اشاره کرد. به‌عنوان مثال فرض کنید در یک تلویزیون اچ‌دی 50 اینچی هنگامی که به فاصله دو متری تصویر نزدیک می‌شوید ممکن است قادر به تفکیک پیکسل‌ها و مشاهده رنگ‌های هر پیکسل باشید، اما در صورتی‌که تلویزیون 50 اینچی شما به کیفیت تصویر اولترا اچ‌دی مجهز باشد، پیکسل‌ها بسیار ریزتر شده و ممکن است از فاصله یک متری نیز قادر به تفکیک آنها از یکدیگر نباشید، پس می‌توانید از فاصله نزدیک‌تر نیز تصاویر را با همان کیفیت مشاهده کنید. طیف رنگ گسترده (Wide Color Gamut) و طیف دینامیکی گسترده (High Dynamic Range ـ به صورت مخفف: HDR) از دیگر امکاناتی است که در برخی مدل‌های اولترا اچ‌دی پشتیبانی می‌شود و بدون نیاز به عینک‌های سه‌بعدی یا حتی مشاهده فیلم‌های سه‌بعدی، تصاویر به‌نمایش درآمده را به‌صورت سه‌بعدی نمایش می‌دهد.

طبق پیش‌بینی انجمن فروشندگان تجهیزات الکترونیکی، سال 2016 تقریبا تمام نمایشگرهای 50 اینچی و بزرگ‌تر از آن از کیفیت تصویر اولترا اچ‌دی / 4K یو‌اچ‌دی برخوردار خواهد بود.

نکته مهم هنگام خرید

اولین تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی بسیار بزرگ و گرانقیمت بود؛ ‌طوری که سال 2013 یک تلویزیون اولترا اچ‌دی 84 اینچ ساخت شرکت سونی، بیش از 25 هزار دلار قیمت داشت، اما امروزه افت قیمت شدیدی داشته‌ و مدل‌هایی با قیمت کمتر از 1000 دلار هم می‌توان در بازار پیدا کرد. توجه داشته باشید افت قیمت تلویزیون‌ها علاوه‌ بر گذشت زمان و رشد سریع فناوری، به تنوع در اندازه و تجهیزات به‌کار رفته در آنها نیز مرتبط است. برای مثال ممکن است بتوانید تلویزیون اولترا اچ‌دی را با قیمت بسیار ارزانی در بازار پیدا کنید، اما باید پیش از خرید مدل‌های بسیار ارزان به پردازنده تصویر آنها توجه کنید؛ زیرا اکنون ویدئوهای دارای کیفیت اولترا اچ‌دی بسیار اندک بوده و در بیشتر موارد، تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی به‌کمک پردازنده تصویر خود ویدئوهای اچ‌دی را به کیفیت اولترا اچ‌دی نزدیک می‌کند و در صورتی‌که تلویزیون شما از پردازنده خوبی برای انجام این کار برخوردار نباشد، تفاوتی در مشاهده تصویر در یک تلویزیون اچ‌دی با تلویزیون اولترا اچ‌دی خود مشاهده نخواهید کرد. گفتنی است در حال حاضر ویدئوهای کیفیت اچ‌دی نیز در ایران بسیار اندک است و نمی‌توان انتظار داشت تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی در پخش ویدئوهایی با کیفیت پایین‌تر از اچ‌دی معجزه کند.

بهترین منابع محتوایی اولترا اچ‌دی

امروزه بسیاری از دستگاه‌های ضبط تصاویر ویدئویی از رزولوشن اولترا اچ‌دی پشتیبانی می‌کنند، اما هنگامی که محتوای ضبط شده از طریق این دستگاه‌ها به شبکه نمایش خانگی یا تلویزیون‌های شما می‌رسد، کاهش کیفیت تا مرحله اچ‌دی و حتی کمتر روی آن اعمال می‌شود. ویدئوهای دارای کیفیت 4K برخلاف ویدئوهای اچ‌دی که ابتدا به پخش روی تلویزیون‌ها راه پیدا کردند، به سرویس‌های آنلاین راه یافته و پس از آن به دیسک‌های نوری و در نهایت به شبکه‌های ماهواره‌ای و کابلی خواهد رسید. اکنون سرویس‌های اشتراک‌گذاری آنلاین ویدئو اعم از آمازون، نت‌فلیکس، یوتیوب، Vimeo و برخی سرویس‌های دیگر ویدئوهای دارای کیفیت اولترا اچ‌دی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

8K، تشخیص دشوار ویدئو از واقعیت

هنوز کیفیت تصویر 4K با مشکلات زیادی همراه است و زمان زیادی نیاز دارد تا به فرمت رایج پخش تصاویر در میان مردم و شبکه‌های تلویزیونی تبدیل شود؛ اما برخی تولیدکنندگان نمونه‌های نمایشی از تلویزیون‌ها و نمایشگرهای مجهز به کیفیت پخش 8K خود را ارائه کرده‌اند. نمایشگرهای 8Kتصاویری در اندازه 4320 در 7680 پیکسل خواهد داشت و به عقیده یک موسسه تحقیقاتی ژاپنی، هنگامی که نمایشگرها و دستگاه‌های ضبط تصاویر به این کیفیت مجهز شود، تشخیص ویدئو از آنچه در واقعیت با چشمان خود به‌صورت زنده می‌بینیم بسیار دشوار خواهد بود.

طیف گاموت صفحه‌نمایش

طیف رنگ‌هایی که صفحه‌نمایش، تولید کرده و به ‌نمایش درمی‌آورد گستردگی محدوده رنگ‌ها یا طیف گاموت صفحه‌نمایش (Wide Color Gamut) نام دارد. در گذشته به مدت چند دهه تلویزیون‌ها از طیف گاموت محدودی برخوردار بودند، اما طی سال‌های اخیر به ‌کمک فناوری‌های بهتر، نور زمینه ال‌ای‌دی، فیلترهای تقویتی و حتی استفاده از لیزرها در تولید رنگ‌های با کیفیت، تلویزیون‌ها از طیف گاموت وسیع‌تری بهره‌مند شده و تصاویر واقعی‌تری را به‌نمایش درمی‌آورد.

برخی تلویزیون‌های اولترا اچ‌دی تولید شده در سال 2015 با طیف گاموت وسیع قادر است تصویری با کیفیت زیاد را برای شما به‌نمایش درآورد. این تلویزیون‌ها با بهینه‌سازی کیفیت فیلم‌های معمولی به آنها جانی دوباره می‌بخشد و تصاویر واقعی‌تری را پدید می‌آورد.

طیف وسیع دینامیک

طیف وسیع دینامیک (High Dynamic Range)، همه رنگ‌هایی را که (از سیاه واقعی تا سفید واقعی) یک دوربین می‌تواند شکار کند یا یک صفحه می‌تواند نشان دهد شامل می‌شود.

بهترین دوربین‌های دیجیتال از طیف وسیع دینامیک مشابه چشم انسان بهره‌مند هستند، اما صفحات نمایش در مقایسه با چشم انسان کاستی‌هایی دارند. چنانچه در محیطی نسبتا تاریک که چشم انسان بسختی قادر به مشاهده اجسام محیط است، دوربین تلفن همراه خود را روشن کنید، مشاهده خواهید کرد که تصویر مقابل دوربین کاملا سیاه است، این اتفاق در نور زمینه بسیار روشن نیز رخ می‌دهد و تصویری کاملا سفید برای شما نمایش داده می‌شود.

فناوری‌های جدید OLED که شامل طیف کامل همه رنگ‌ها به‌طور مجزا (به‌جای ایجاد رنگ‌ها از سه رنگ اصلی) هستند، تصاویر دینامیک باکیفیت‌تری را نسبت به فناوری‌های قدیمی‌تر تولید می‌کند. در تصاویر به‌نمایش درآمده در تلویزیون‌های مجهز به طیف وسیع دینامیک، جزئیات بیشتری در بخش‌های بسیار روشن یا بسیار تاریک صفحه‌نمایش قابل مشاهده است، در صورتی‌که در نمونه‌های قدیمی‌تر این بخش‌ها به‌طور کامل سفید یا سیاه مشاهده می‌شد

مریم محمدبیکی‌فراهانی