مشاغل و‌ صنایع سبز

البته همه مردم این مشکل را درک کرده‌اند و می‌دانند برای روشن و گرم نگهداشتن منازلشان و رانندگی و حفظ تولید محصولات و به طور کل زندگی مناسب به انرژی نیاز دارند و باید جلوی هرچه آلوده‌تر شدن محیط زیست را بگیرند.

به این سبب برخی افراد سراغ مشاغلی رفته‌اند که علاوه بر تامین معاش بتوانند به جنبش محیط زیست کمک شایانی کنند. از این مشاغل با نام مشاغل سبز یاد می‌شود و تاکنون در آمریکا بیش از 462 هزار شغل سبز ایجاد شده است. ‌در این مطلب به چند مورد از این مشاغل اشاره شده است:

1‌‌‌- باغبان‌های شهری

باغ‌های سبز درون شهرها و همچنین روی سقف خانه‌ها، بهترین دوستدار طبیعت محسوب می‌شود. باغبان‌های شهری با کاشت گیاه در این مکان‌ها، مصرف آفت‌کش‌ها، سوخت‌های فسیلی و دیگر منابع کاشت و همچنین حمل و نقل مواد خوراکی به بازار از مزارع را به حداقل می‌رسانند. سقف‌های سبز خانه‌ها نه‌تنها مکانی عالی برای استراحت و تفریح ساکنان محسوب می‌شوند، بلکه با عایق کردن ساختمان‌ها، آنها را در برابر از دست دادن انرژی مقاوم ساخته و آب جمع شده از ریزش باران را حفظ می‌کنند. همچنین در بهبود کیفیت هوای منطقه بسیار موثرند.

2- مهندسان و سازندگان خودروهای پاک

حمل و نقل یکی از صنایعی است که نیروی کار سبز می‌طلبد. در واقع کارخانه‌های خودروسازی در کشورهایی مانند آمریکا در پی تولید خودروهایی پاک و طبیعت‌دوست هستند. ناوگان حمل و نقل آمریکا در نظر دارد ابزارهای صنعتی خودروسازی را با تولید وسایل نقلیه که بنزین کمتری مصرف کرده و محیط زیست را کمتر آلوده می‌کنند، بازسازی کند. در حال حاضر دوسوم سوخت مصرفی آمریکا به وسیله سیستم حمل و نقل استفاده شده و یک‌سوم گازهای گلخانه‌ای آمریکا از این طریق تولید می‌شود. در این راه خودروهای الکتریکی جایگزین بسیار خوبی محسوب می‌شوند. این بخش از انرژی قابل احیا می‌تواند جای سوخت‌های کثیف مانند زغال را بگیرد. از طرفی دولت در نظر دارد از انرژی باد و خورشید بیش از پیش استفاده کند. مهندسان خودروسازی می‌توانند بیشترین کارایی را در این زمینه داشته باشند.

3- بازیافت‌کننده‌ها

در ایالات متحده کاغذ بیش از هر مواد دیگر ـ البته بجز فولاد ـ بازیافت می‌شود، به طوری که در سال 2011 دوسوم کاغذهای مصرفی ایالات متحده به جای دفن شدن بازیافت شد و امروزه بیش از یک‌سوم مواد خام استفاده شده در ماشین‌های کاغذسازی از کاغذهای بازیافتی است. این فرآیند علاوه بر این که شغل‌های سبز بسیاری ایجاد می‌کند، می‌تواند اثر بسیار خوبی روی محیط زیست بگذارد. بنا بر آمار سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا، بازیافت تنها یک تن کاغذ می‌تواند در نصف مصرف نیروی انرژی یک سال یک خانوار و همچنین 26500 لیتر آب صرفه‌جویی و در عین حال از انتشار یک تن گاز گلخانه‌ای جلوگیری کند.

4- دانشمندان طبیعی

از آنجا که بیشتر کشورهای دنیا به سبک زندگی پایدارتر و اقتصاد سبزتر گرایش پیدا کرده‌اند، بررسی و تحلیل محیط زندگی و منابع طبیعی موجود روی زمین که در نهایت موجب رفاه و سلامت ما می‌شوند، بسیار ضروری است. بنابراین دانشمندان علوم طبیعی به بررسی ویژگی‌های فیزیکی طبیعت می‌پردازند و با این کار تلاش می‌کنند تغییرات آب و هوا و اثرات آن را روی اکوسیستم بررسی کنند.

5- معماران سبز

معماران طرفدار طبیعت با استفاده از فناوری‌های سبز به ساخت ساختمان‌هایی دست زده‌اند که علاوه بر مناسب بودن برای زندگی، طرفدار محیط زیست نیز هستند. در این ساختمان‌ها به جای به کار بردن مصالح ساختمانی معمولی از زباله‌های بطری پلاستیکی و لاستیک‌های کهنه استفاده شده است.

از این نوع ساختمان‌ها در گواتمالا ساخته شده است. در واقع به جای این که زباله‌ها به دلیل نبود روش‌های بهتر معدوم‌سازی به رودخانه‌ها پرت شده یا سوزانده شود، در ساخت ساختمان‌های ایمن و محکم به کار برده می‌شود. معمارهای سبز زبردست گواتمالایی، مدرسه‌ای با این ویژگی ساخته‌اند تا علاوه بر استفاده بهینه از زباله‌ها، به کودکان سبک زندگی سبز و پیروی از اقتصاد سبز را بیاموزند.

6- طراحان سبز

ساختمان آکادمی علوم کالیفرنیا، بخش اعظم آب باران را جمع و ذخیره می‌کند. سقف این آکادمی، خانه 1.7 میلیون گیاه است که یک‌نهم آنها از گیاهان بومی کالیفرنیا هستند.

حتی سقف 1765 مترمربعی این ساختمان، حاوی هفت تپه کوچک نیز هست که موقعیت جغرافیایی سان‌فرانسیسکو را شبیه‌سازی می‌کند. در ضمن این ساختمان پنجره‌های سقفی دارد که در طول روز باز و بسته می‌شوند و نور مناسب ساختمان را تامین می‌کنند.

این سقف مانند آسفالت‌های مرسوم، حرارت را به خود نمی‌گیرد و فضای داخل ساختمان را 6/5 درجه سلسیوس خنک‌تر از ساختمانی با سقف معمولی نگه می‌دارد. طراحان حرفه‌ای سبز از معماران ساختمان‌ها و طراحان باغ‌ها گرفته تا برنامه‌ریزان شهری در تلاش هستند فضای زندگی و کار انسان‌ها را تا جایی که می‌توانند
سبزتر کنند.

7- تولیدکنندگان انرژی حاصل از موج دریا

اقیانوس لبریز از حرکت است و ابزارهایی مانند ژنراتور انرژی موج می‌تواند نیروی حاصل از حرکت موج را کنترل کند. انرژی موج دریا از نوع تجدیدپذیر است. چنین منابعی به میلیون‌ها سال زمان برای به وجود آمدن نیاز ندارند و بی‏پایان هستند. همچنین تولید انرژی به این روش آلودگی در بر ندارد.

اگرچه نیروی موج دریا‌ها به وفور یافت می‌شود، اما این صنعت هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و تولیدکنندگان این نوع انرژی امیدوارند بتوانند با تلاش‌هایشان به این صنعت رونق بدهند.

8- کارکنان تولیدکننده انرژی بادی

تبدیل انرژی باد به نوعی انرژی مفید مانند الکتریسیته با استفاده از توربین‌های بادی یا انرژی مکانیکی مانند آسیاب‌های بادی یا پمپ‌های بادی، چیزی است که از دیرباز وجود داشته و سیر تکاملی خود را طی کرده است. در آمریکا تعداد کارکنانی که در این بخش کار می‌کنند، به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده و سالانه از 28 تا 60 درصد رشد نشان می‌دهد. در واقع با کمک نیروی باد 2.3 درصد از نیروی برق کشور تامین می‌شود.

مشاغل سبز در ایران

به مشاغلی که با تولید انرژی و محصولات پاک در ارتباط است، مشاغل سبز گفته می‌شود. صاحبان این مشاغل ملزم هستند استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای را در واحدهای شغلی مربوط به خود رعایت کنند.

بر اساس آخرین پژوهش‌های سازمان فنی و حرفه‌ای کشور حدود 230 عنوان شغل سبز شناسایی شده است که از آن جمله می‌توان به متخصصان منابع آب، تکنیسین‌ها و نصابان دستگاه‌های انرژی خورشیدی (گرمایشی)، نجاران و درودگران ساختمان، کارگران ساختمان، مدیران ساختمان، تکنسین‌ های مهندسی محیط‌زیست، ناظران انرژی، مهندسان سیستم‌های انرژی خورشیدی، تکنیسین‌ های حوزه کشاورزی، اکولوژیست‌های صنعت، مهندسین برق و مدیران مهندسی و معماری اشاره کرد.

اما این که چه معیاری این مشاغل را در ردیف سبزها قرار داده، خود داستانی مفصل است و بستگی به این دارد که صاحبان هریک از این شغل‌ها چه شیوه‌ و روشی را برای پیشبرد اهداف خود انتخاب می‌کنند، راهبردهایشان چیست و در نهایت به چه هدفی می‌رسند.

‌اکنون در بسیاری از کشورهای جهان، آموزش و توانمندسازی افراد در زمینه حفظ محیط‌زیست همراه با توسعه اقتصادی، اصلی کلیدی و راهبردی به شمار می‌رود و اجرای استانداردهای زیست‌محیطی را به نفع فعالیت‌ اقتصادی و توسعه صنعتی می‌دانند؛ از این رو به نظر می‌رسد ایجاد راهکارهای توسعه اقتصاد سبز در کشورمان بتواند ضمن مهار بحران‌های زیست‌محیطی و پدیده بیکاری، میان صنعت و محیط‌زیست پیوند برقرار کند.

مشاغل سبز، کاهش‌دهنده مصرف انرژی و تولید‌کننده پسماندهای کمتر و قابل بازیافت هستند و بر این اساس به کاهش هزینه بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی و حفظ طبیعت و محیط‌زیست کمک می‌کنند؛ گسترش مشاغل سبز ضمن افزایش انگیزه و ارتقای بهره‌وری نیروی کار، توسعه محیط‌‌های کاری سالم، کاهش حوادث و اشتغالزایی بیشتر را به همراه دارد.

Nationalgeographic‌‌ / مترجم: نادیا زکالوند