گلشن ابرار منتشر شد

به گزارش خبرگزاری رسا، آذربایجان مهد فرهنگ و تمدن، تجلی‌گاه ایثار و شهادت و خاستگاه بزرگ‌مردان علم و فقاهت است. این خطه، سابقه‌ای درخشان در تاریخ ایران دارد و در گوشه گوشه آن حوادث تلخ و شیرینی رخ داده که در خاک این سرزمین نهفته است.

دوره سه جلدی کتاب گلشن ابرار به شرح حال 300 تن از فقیهان، عالمان، نویسندگان، شهیدان و استادان سده‌های سیزده، چهارده و پانزده هجری، از استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل اختصاص دارد.

نویسنده در جلد اول این دوره سه جلدی به شرح حال «شیخ محمدباقر آخوندی، میرزا عبدالعلی آخوندی، میرزا اسحاق آستارایی، سیدرضا آل محمد، سیدصادق آل محمد، سیدمحمدتقی آل‌هاشم، میرزا قاسم اجتهادی، میرزاعلی احمدی میانجی،سیدیونس اردبیلی، میرزا محمدعلی اردوبادی، میرزا علی ارومیان، میرزا ولی الله اشراقی سرابی، میرزاجعفر اشراقی، شیخ غلامحسین اصغری، سیداسماعیل اصفیایی شندآبادی، میرزا محمود اصولی ارموی، میرزا محمود اصولی خویی، شیخ اسماعیل اعلایی، شیخ عبدالحسین اعلمی، سیدمحمدحسن الهی تبریزی، میرزا یحیی امام جمعه خویی و میرزا محمود انصاری» پرداخته است.

احوالات «میرزا ابوالحسن انگجی، میرزا عبدالکریم ایروانی، میرزا عبدالرحیم انصاری کلیبری، میرزا محمود انصاری، سیدحسن انگجی، سیدعلی انگجی، سیدمحمدعلی انگجی، سیدمهدی انگجی، میرزا ابوالحسن انگجی، میرزا احمد اهری، میرزا محمدعلی اهری، سیدعبدالحجت ایروانی، سیدعبدالمجید ایروانی، سیدعلی ایروانی، میرزا عبدالکریم ایروانی، شیخ حسین ایوقی، سیدحسین بادکوبه‌ای، سیدمحمد بادکوبه‌ای، میرزا آقا باغمیشه‌ای، شیخ حسین برقی، میرزا علی بستان‌آبادی (فرهنگی)، شیخ حسن بصیری، شیخ محمدحسن بکایی، شیخ عبدالمجید بنابی، شیخ مصطفی بنابی، شیخ یوسفعلی بنابی و میرزا محمد بنابی» نیز در جلد اول آمده است.

از دیگر علمای آذربایجان «شیخ مرتضی بنی‌فضل، میرهاشم بنی‌هاشم، سیدابوالقاسم پارچینی، میرزا احمد پایانی، شیخ مهدی پیشوایی، شیخ اسماعیل تائب تبریزی، شیخ غلام‌حسین تبریزی، شیخ هدایت‌الله تبریزی غروی، ملامحمدرضا تبریزی، میرزا ابراهیم تبریزی، میرزا جواد تبریزی، میرزا ابوطالب تجلیل تبریزی، شیخ عباس تسوجی، شیخ حسین توتونچی، میرزا محمد توتونچی، شیخ رضا توحیدی، میرزا محمدعلی توحیدی، سیدمحمد ثقفی، شهید میرزاعلی ثقةالاسلام تبریزی، شیخ محمدتقی جعفری، میرزا وهاب جعفری، میرزا یعقوب جعفری، شیخ عبدالرحیم جودی تبریزی و شیخ مرتضی چهرگانی» هستند که نگارنده به معرفی آنان در این جلد از کتاب پرداخته است.

در این جلد در رابطه با زندگی‌نامه «شیخ محمد حافظ‌زاده، شهید شیخ رفعت‌الله حامدی، سیدحسن حجت کوه‌کمری، سیدمحسن حجت کوه‌کمری، سیدمحمد حجت کوه‌کمری، میرزا ابومحمد حجتی میانجی، میرزا محمد محمد حجتی میانجی، سیدسجاد حججی، میریعقوب حسینی خویی (میریعقوب دوم)، سیدکاظم حسینی میانجی، شیخ محمد حقی سرابی، سیدابوالفضل خسروشاهی، سیداحمد خسروشاهی، سیدباقر خسروشاهی، سیدمرتضی خسروشاهی، سیدهادی خسروشاهی، سیدهادی خسروشاهی، سیدجواد خطیبی، سیداحمد خلخالی، میرزاابراهیم خوشنویس مراغی، میرزاطاهر خوشنویس، سیدابوالقاسم خویی، سیدعلی‌اصغر خویی، سیدعلی‌اکبر خویی، سیدمهدی خویی، شهید میرزا ابراهیم خویی و شیخ صادق خویی» مطالبی نگاشته است.

جلد اول این دوره در 552 صفحه منتشر شده است.

نگارنده در جلد دوم به احوالات «شیخ عبدالصمد خویی، صدرالاسلام محمدامین خویی، مولی ابوطالب خویی، ملا مهرعلی خویی، میرزا حبیب‌الله خویی، شهید شیخ محمد خیابانی، شیخ اسدالله داستانی بنیسی، سید ابراهیم دروازه‌ای، میرزا محسن دوزدوزانی، میزرا محمود دوزدوزانی، میرزا یدالله دوزدوزانی، میرزا کاظم دینوری، میرزاعلی ربانی خلخالی، میرزااسماعیل رحمت‌خواه تبریزی، سیداسماعیل رسول‌زاده خویی، میرزا حسن رشدیه، میرزا طاها رضایی، شیخ محمدامین رضایی، شیخ مرتضی رضوی، میرزا رضی زنوزی، میرزا محمدحسن زنوزی، شیخ جعفر سبحانی و محمدحسین سبحانی» پرداخته است.

شرح حال «حاج مهدی سراج انصاری، میرزا احمد سرایی، شیخ عبدالرحیم سلطان القرایی، میرزا جعفر سلطان القرایی، میرزا جواد سلطان القرایی، ملا زین‌العابدین سلماسی، شیخ موسی سلیمی، سیدابراهیم سید حاتمی، سیدابراهیم سیدعلوی، سیدجواد سیدفاطمی، سیداسماعیل شبستری، سیدعبدالله شبستری، سیدمرتضی شبستری، میرزا نصرالله شبستری، میرزا محمود شتربانی، میرزا عبدالحمید شربیانی، میرزا محمدعلی شرقی، شهید آقا فتح‌الله شریف حسینی خویی، میرزافتاح شهیدی، ملامصطفی شیخ‌آقا محله‌ای، آقا ابراهیم شیخ‌الاسلام خویی، شیخ محمداسماعیل صاحب‌الزمانی، شیخ محمدتقی صاحب‌الزمانی و شیخ یوسف صباغی» نیز در این جلد از کتاب آمده است.

همچنین در این جلد با «شیخ محمدسعید صدتومانی، میرزا حبیب صدری مهربانی، سیدعلی طباطبایی تبریزی، سیدمحمدجواد طباطبایی تبریزی، سیدمحمدحسین طباطبایی، میرزا عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، میرزا محمد علامی هشترودی، میرزا ابوالفضل علمایی، سیدمهدی علوی بخشایشی، سیدابراهیم علوی خویی (مقبره‌ای)، ملا علی علیاری، میرزا عمران علیزاده، شهید میرزا علی غروی تبریزی، شیخ ابوالقاسم غروی تبریزی، میرزا احمد غروی توتونچی، شیخ عبدالحسین غروی، میرزا جواد غروی علیاری، میرزا علی غروی علیاری، شهید شیخ حسین غفاری، ملامحمد فاضل ایروانی و ملامحمد فاضل شربیانی» آشنا می‌شویم.

جلد دوم سرگذشت «شیخ ابوطالب فاضلی، شیخ جابر فاضلی، سیدسلیمان فتاحی مشکینی، شیخ محمدصادق فخر الاسلام، میرزا محمدحسن فخر‌العلماء، میرزا احمد فخرنیا، میرزا عبدالمطلب فقیه اردوبادی، میرزا محمد فوزی، میرزا کاظم قارویی تبریزی، سیدحسن قاضی طباطبایی، سیدحسین قاضی طباطبایی، شهید میرزامحمدعلی قاضی طباطبایی، میرزا باقر قاضی طباطبایی، میرزاعلی آقا قاضی، شهید ملامحمدعلی قالقاچی ارموی، میرزا خلیل قبله‌ای خویی، میرزا خلیل قدسی مهر، سیدعبداللطیف قرشی کوه‌کمری، سیدعلی‌اکبر قرشی، سیدعلی‌اکبر قره‌باغی، میرزا علی قزلجه‌ای، شیخ محمدعلی کاظمینی خویی، میرزاعبدالله کامران، میرزاحسن کوچه‌باغی، سیدابوالقاسم کوکبی تبریزی، سیدحسین کوه‌کمری، سیدعلی کوه‌کمری، میرعبدالعلی کوه‌کمری، سیدمحسن کوه‌کمری، میرزا ابوالقاسم گرگری و شیخ عبدالله مامقانی» را نیز مورد بررسی قرار داده است.

جلد دوم در 544 صفحه به چاپ رسیده است.

جلد سوم در رابطه با زندگی‌نامه «میرزامحمد مجاهدی تبریزی، میرزامحمدعلی مجتهد آونساری قراجه‌داغی، میرزاعبدالغنی مجتهد اهری، میرزامحمد مجتهد تبریزی (بالا مجتهد)، میرزااحمد مجتهد تبریزی، میرزا جوادآقا مجتهد تبریزی، میرزا جوادآقا مجتهد تبریزی، میرزا صادق‌آقا مجتهد تبریزی، میرزا محسن‌آقا مجتهد تبریزی، میرزا یوسف‌آقا مجتهد تبریزی، حاج‌آقا علی مجتهد خویی، میرزا محمد مجتهد خیابانی (بالا مجتهد)، میرزا کاظم‌آقا مجتهد شبستری، میرزا محسن مجتهد شبستری، میرزا محمدعلی مجتهد قره‌داغی، شیخ جمال‌الدین مجتهدی زنجانی، سیدجلال‌الدین محدث ارموی، میرزا علی‌اکبر محدث» نکاتی را به نگارش درآورده است.

مؤلف این کتاب در جلد سوم به احوالات «شیخ جواد محدثی، شیخ حسن محدثی، شیخ علی محسنی خویی، شیخ محمدحسین محقق، سیدعبدالستار محمدی، شیخ رضا محمدی‌وند، میرزا محمدباقر مدرس بستان‌آبادی، میرزا محمدعلی مدرس تبریزی خیابانی، سیدیوسف مدنی تبریزی، شهید سیداسدالله مدنی، سیدعبدالفتاح مرعشی تبریزی، سیدشمس‌الدین مرعشی نجفی، سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی، سیدمرتضی مرعشی نجفی، سیدمهدی مرعشی نجفی، سیدجعفر مرقاتی خویی، سیدصادق مرندی، میرزا علی‌اکبر مرندی، میرزا بیوک مروج، سیداحمد مستنبط، سیدمرتضی مستنبط، سیدنصرالله مستنبط، میرزا ابوالحسن مشکینی، میرزا علی مشکینی» پرداخته است.

عالمان دیگر آذربایجان «شیخ حسن مصطفوی، میرملک معجزنما، سیدمحمد مفتی‌الشیعه، آقا میریعقوب مقبره خویی، شیخ علی مقدس آذرشهری، میرزا مسلم ملکوتی، میرزا جواد ملکی تبریزی، شیخ محمدباقر ملکی میانجی، شیخ یوسفعلی ممقانی، سیدجعفر موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، سیدفخرالدین موسوی اردبیلی نجفی، سیدمحسن موسوی اردبیلی، سیدمحمدعلی موسوی اردبیلی، سیدحسن موسوی خلخالی، سیدحسین موسوی خلخالی، سیدمحمد موسوی خلخالی، سیدمحمدکاظم موسوی خلخالی، سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی، سیدمرتضی موسوی خلخالی، سیدمحمدهاشم موسوی خویی، سیدحمزه موسوی» هستند که در این جلد به زندگی ایشان پرداخته شده است.

همچنین در جلد سوم با شرح حال «سیدحیدر موسوی، سیدصادق موسوی، سیدجلیل موسوی ملکی، میرملک موسوی ملکی، سیدابوالحسن مولانا، سیدابوالقاسم مولانا، سیدعلی مولانا، سیدمحمد مولانا، شیخ علی‌اکبر مهدی‌پور، سیدعلی میرغفاری آذرشهری، سیدمحسن میرغفاری آذرشهری، سیدعلی میلانی، سیدمحمدهادی میلانی، سیدنورالدین میلانی، سیدابوالفضل مینقی، میرزاحسن ناصرزاده، محمدطاها نجف تبریزی، حاج شیخ حسین نجفی اهری، شیخ راضی نجفی تبریزی، شیخ محمدصادق نجمی، حاج حسین نخجوانی، حاج محمد نخجوانی، میرزا رفیع نظام‌العلماء»، «میرزا حیدر نظری میانجی، شیخ محمد نمازی خویی، ملا زین‌العابدین نوایی، شیخ مصطفی نورانی، میرزا علی نوری، میرزا عباسقلی واعظ چرندابی، میرزا ابراهیم وثوقی، شیخ قدرت الله وجدانی فخر سرایی، سیدمحمد وحیدی شبستری، شیخ علی ولدیانی خاکمردانی خویی، میرزا هاشم هاشم‌زاده هریسی، ملاعلی واعظ خیابانی، سیدفتاح هاشمی تبریزی، سیدابوالحسن هاشمی حکم‌آبادی، سیدیوسف هاشمی، میرزا حسین هبة‌اللهی و شیخ جلیل هنرور» آشنا می‌شویم.

جلد سوم در 551 صفحه تدوین شده است.

لازم به ذکر است، دوره سه جلدی کتاب گلشن ابرار (شرح حال عالمان استان‌های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل) نوشته محمد الوانساز خویی به همت پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام با شمارگان 1000 جلد و به قیمت 70000 تومان به چاپ رسیده است.