میان نان من تا نان گردون

به عبارت بهتر نان در جهان با آنچه در ایران وجود دارد از زمین تا آسمان فرق می‌کند. این مطلب نگاهی کلی و اجمالی به شکل نان در دیگر کشورها و فرهنگ‌ها می‌اندازد.

آلمان

آلمانی‌ها به این می‌بالند که متنوع‌ترین نان‌های دنیا را در کشورشان دارند. بیش از 300 تا 500 نوع نان اولیه و بیش از هزار نوع نان و خمیر کوچک در آلمان تولید می‌شود. تخمین زده شده که بیش از 16 هزار نانوایی محلی در آلمان وجود دارد که بیش از هزار نوع نان مختلف عرضه می‌کنند. در واقع ژرمن‌ها یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نان در سراسر دنیا محسوب می‌شوند.

جنوب آسیا (هند، پاکستان و خاور‌میانه)

«روتی» و «چپاتی» نان‌هایی است بدون خمیر مایه که با آرد کامل گندم پخته و در این مناطق استفاده می‌شود. در یکی از مشتقات نان روتی به جای آرد سفید، آرد ذرت به کار می‌رود. در این مناطق نان معروف دیگری به نام «پیوری» هم وجود دارد که شامل یک لایه خمیر نازک است که آن را سرخ می‌کنند.

اسکاندیناوی و شمال اروپا

از دوران قبل از میلاد مسیح چهار نوع نان در این مناطق وجود داشته است. نان‌های غلات و چاودار نسبت به نان گندم و جو قدیمی‌تر است. بعد‌ها زمانی که سربازان اسکاندیناوی در روم مشغول خدمت بودند پخت نان را یاد گرفتند و این روش را با خود به خانه بردند. امروزه نان در این مناطق با استفاده از آرد یک نوع گندم سرخ پخته می‌شود، ضمن این‌که فرهنگ مصرف نان‌های متنوع از آلمان به این کشورها هم سرایت کرده است.

دانمارک

در اواخر قرن 19 میلادی نانوایی‌های دانمارکی در شهرهای بزرگ هر روز صبح نان تازه‌ و خوشمزه‌ای را با آرد گندم می‌پختند، اما این نان‌های پرادویه بیشتر به قشر مرفه جامعه تعلق داشت. از آن زمان تاکنون نان‌های تازه و متنوعی در نانوایی‌ها پخته می‌شود و این نان‌های سنتی در کنار دیگر محصولات کارخانه‌ای همچنان طرفدار دارد.

مکزیک

در مکزیک به نان «پَن» می‌گویند. علاوه بر این مکزیکی‌ها نان دیگری هم دارند به نام «تورتیلا» که با آرد ذرت پخته می‌شود و غذاهای گوشتی را با این نان می‌پیچند. این گوشت‌پیچ‌ها یکی از غذاهای اصلی مردم مکزیک به شمار می‌رود.

فنلاند و روسیه

هر دوی این کشورها نان تیره‌رنگی دارند که با استفاده از چاودار و خمیرترش به عمل می‌آید. نان چاودار سنتی در فنلاند دایره شکل است که بخش مرکزی آن حفره‌ای دارد. این نان‌ها نسبت به نان گندم سفت‌تر است و به همین دلیل می‌توان آنها را در درازمدت نگهداری کرد. البته نان چاودار با رنگ روشن هم در این مناطق وجود دارد و از دیگر غلات هم برای پخت نان استفاده می‌شود. در فنلاند نان گندم چندان رایج نیست و فقط برای تهیه کلوچه‌های ساده یا قرص‌های نان کوچک از آرد گندم استفاده می‌شود.

انگلستان

در انگلستان طیف وسیعی از نان‌های سنتی وجود دارد که اغلب نازک و مستطیلی‌شکل است. یکی دیگر از این نان‌های سنتی به شکل قرص نان گرد و کلفتی است که بیشتر در شمال شرقی انگلستان دیده می‌شود.

اسکاتلند

در این کشور نان ساده‌ای مصرف می‌شود که ارتفاع آن بیشتر از نان معمولی، نازک و سطح بیرونی آن حسابی برشته شده است. این نان ساده نسبت به نان‌های آمریکایی و انگلیسی سفت‌تر است و مصرفش فقط به اسکاتلند محدود می‌شود و خارج از این منطقه محبوبیتی ندارد.

فرانسه

نان باگت فرانسوی یکی از نان‌های معروف است که در سایر نقاط دنیا هم دیده می‌شود اما گذشته از آن نان دیگری هم وجود دارد که کاملا برشته و شبیه نان تست است. به نظر می‌رسد که فرانسوی‌ها به نان خشک و برشته شده علاقه زیادی دارند، چون در نانوایی‌ها نان را بدون پوشش و به صورت باز نگه می‌دارند تا سطح بیرونی آن خشک باشد. در نانوایی‌های فرانسوی روزی سه بار نان پخته می‌شود و گاهی اوقات داخل این نان‌ها گردو می‌ریزند یا روی آنها را با دانه‌های خشخاش پر می‌کنند.

ایتالیا

ایتالیا هم به داشتن نان‌های متنوع و خوشمزه معروف است. در واقع این کشور دستور آشپزی‌های مختلف و سنتی گوناگونی دارد و به همین دلیل تنوع نان در ایتالیا زیاد است. نان‌های لوله‌ای بیشتر در مناطق شمالی دیده می‌شود و قرص نان‌های بزرگ بیشتر در جنوب ایتالیا مصرف می‌شود. نان‌ها اغلب مقداری روغن زیتون، کره یا کمی ‌چربی دارد که با خمیر مخلوط می‌شود و نان را لذیذتر می‌کند. خمیر پیتزا هم از همین خانواده است که به دلیل گستردگی رستوران‌های ایتالیایی، مردم بیشتر نقاط جهان با این طعم و مزه آشنایی دارند.

آمریکا

به دلیل گستردگی مزارع ذرت، نان سنتی آمریکا از خمیری با آرد ذرت تهیه می‌شد و سایر محصولات مانند بیسکویت هم در این کشور بسیار مرسوم بود. البته نان ذرت در مناطق مختلف آمریکا اشکال مختلفی داشت و بافت و مزه‌اش متفاوت بود. در ایالت‌های جنوبی بیشتر آرد ذرت سفید را ترجیح می‌دادند که ممکن بود مقداری شکر یا آرد گندم هم به آن اضافه کنند اما در شمال آمریکا نان نرم‌تر و شیرین‌تری پخته می‌شد که نیمی‌ از خمیر آن با آرد گندم به دست می‌آمد و به این ترتیب نرم‌تر می‌شد. اکنون یک نان پرطرفدار آمریکایی با استفاده از خمیر آرد گندم و شیر تهیه می‌شود و لایه خارجی نازکی دارد. این نان کمی ‌هم شیرین است و به صورت برش‌های یک اندازه‌ای در بسته‌بندی به فروش می‌رسد. البته نان‌های سفید ساندویچی هم در این کشور محبوبیت زیادی دارد.

چین

نان سنتی چین «مانتو» نامیده می‌شود که از آرد گندم به دست می‌آید. در شمال چین این نان به طور متناوب به جای برنج استفاده می‌شود. جالب است بدانید شیوه طبخ آن برخلاف نان کشورهای مختلف است و با بخار پخته می‌شود. مانتو کمی ‌شبیه نان سفید غربی است اما به دلیل بخارپز شدن سطح بیرونی برشته و قهوه‌ای‌رنگی ندارد. گاهی اوقات چینی‌ها داخل مانتو را با سبزیجات یا گوشت پر می‌کنند.