پدر، مادر! من رویای شما نیستم

توی کلاس‌ها یا دارم نقاشی می‌کنم یا شعر می‌نویسم. معلم‌ها هم فهمیده‌اند که به درس‌ها توجهی نشان نمی‌دهم.

حقیقت این است که این کلاس‌ها افسرده‌ام می‌کنند. وقتی فکر می‌کنم باید الان در کلاس نقاشی یا ادبیات می‌نشستم، بیشتر از این درس‌ها بدم می‌آید.

در اصل من استعداد زیادی در هنر و ادبیات دارم​ اما علاقه و گرایشی به دکتر شدن ندارم.

ولی پدرم فکر می‌کند آدم یا باید دکتر باشد یا اصلا نباشد. پزشکی آرزوی روزهای جوانی اوست​ اما به دلایلی نتوانسته بیش از پرستاری پیشرفت کند و از نظر او من اکنون وظیفه دارم رویای زنده او بشوم و جلویش رژه بروم.

از این‌که عقایدش را به من تحمیل می‌کند متنفرم. برای او مهم نیست من چه می‌خواهم، من هم دیگر به خواسته‌های او اهمیت نمی‌دهم. او جز خودش کسی را دوست ندارد و می‌خواهد من و خواهرم نسخه پیشرفته‌تر خودش شویم.»

استعداد+علاقه= موفقیت

چه چیزی به رفتارهای شما قدرت می‌دهد؟ چه چیزی به شما انگیزه می‌دهد که جلو بروید و چه عاملی شما را از پیشرفت باز می‌دارد؟

استعداد در کودکان مثل بذر است و فراهم کردن شرایط برای او چون خاک مناسب. فراهم کردن زمینه رشد به کودکان فرصت بالندگی می‌دهد.

هر چقدر ذوق و استعداد کودک با زمینه تحصیلی او نزدیک باشد ​ با آموخته‌ها کمتر دچار چالش می‌شود و اگر چالشی را تجربه کند برایش لذت بخش خواهد بود.

​ کودکان و نوجوانان وقتی برخلاف میل، ذوق و استعدادهایشان وادار به ادامه تحصیل در رشته‌ای خاص شوند، انگیزه‌های فردی خود را از دست می‌دهند.

علی رضایی مشاور آموزشی و روان‌شناس، یافتن استعدادهای کودک و پرورش آن را از مهم‌ترین وظایف والدین برمی شمارد و می‌گوید: استعداد هر کودک گنج اوست که آینده را با آن می‌سازد.

وی تاکید می‌کند: نباید تصور کنیم فرزندان ما وظیفه تکرار تجارب نا موفق ما را برعهده دارند و باید به جای ما در آنچه ما دوست داشته‌ایم موفق شوند.

وی می‌افزاید: معمولا علاقه کودکان از استعداد آنها ناشی می‌شود و سمت و سو دادن و زمینه فراهم کردن به علاقه کودکان می‌تواند آینده آنها را بسازد.

استعداد‌یابی کنید

مهدکودک‌ها اولین نهاد خارج از خانواده برای کشف استعداد کودکان هستند. سپس مدارس این علایق را پخته‌تر می‌کنند و انتخاب رشته تحصیلی فرزندان در دبیرستان باید با کمک والدین و راهنمایی مشاوران و معلمان نوجوان صورت پذیرد.

علی رضایی مشاور تحصیلی، این مقطع از تحصیل نوجوانان را بسیار حساس می‌داند و می‌افزاید: اگر انتخاب رشته تحصیلی مبتنی بر علایق نوجوان و استعدادهای او نباشد می‌تواند یک کودک با استعداد درخشان را به یک نوجوان گریزان از تحصیل بدل کند.

این مشاور می‌افزاید: والدین زیادی را دیده‌ام که با رویای رشته‌های پزشکی یا مهندسی نوجوان خود را از ادامه تحصیل در رشته‌های فنی حرفه‌ای که درآن استعداد دارند یا ادامه دادن رشته‌های فرهنگی هنری باز می‌دارند و شخصا بازتاب منفی این عملکرد را در رفتار و تحصیل نوجوانان مشاهده کرده‌ام.

خشونت و سرخوردگی

نوجوانانی که دیگران به این شکل برایشان تصمیم می‌گیرند، در مدرسه گاه از خود رفتارهای پرخاشگرانه، لجبازی و ناسازگاری بروز می‌دهند و در صورت پذیرش شرایط هیچ خلاقیتی از خود بروز نمی‌دهند و از کاری که می‌کنند لذتی نمی‌برند و این ناخشنودی تا همیشه ادامه خواهد داشت.

هر یک از ما مردان و زنان زیادی را می‌شناسیم که با وجود داشتن یک نوع تخصص در کار دیگری مشغول می‌شوند یا از کاری که انجام می‌دهند افسرده و ناراحت هستند​ اما وقتی یک شخص چهل ساله می‌شویم، راهی که تحصیل پیش پای ما گذاشته ​، تنها راهی است که می‌توانیم ادامه دهیم.

فرزندان را برای یک عمر آماده کنید

فرزندان در واقع امانت ما هستند و قرار نیست یک عمر نظرات خود را بر آنان تحمیل کنیم. پس بهتر است به جای این‌که آنها را به مسیر رویاهای خود سوق دهیم، زمینه کاری رشته موردعلاقه شان را به آنها بشناسانیم و کمک کنیم تا با دنیایی که پیش رو دارند بهتر آشنا شوند.

مدرسه را با شادی همراه کنید

مدرسه مهم است اما همه چیز نیست. هیچ وقت روزهای مدرسه را فراموش نمی‌کنم. درس خواندن برایم آنقدر مهم و حیاتی بود که فکر می‌کردم اگر یک درصد نتوانم در آن موفق شوم بی‌تردید گدا و بدبخت می‌شوم.

اگر مدرسه رفتن اینقدر به نظر کودک مهم بیاید اضطراب و تشویش او را از پای در می‌آورد زیرا فکر می‌کند اگر در این کار بزرگ موفق نشود دیگر زندگی‌اش تمام می‌شود.

کودک فکر می‌کند:

«محبت والدین، موفقیت و تشویق، خرید چیزهای دوست داشتنی، مقبولیت در جمع دوستان، اجازه برای رفت و آمد و همه چیزهای دوست داشتنی تنها به این موضوع ربط دارد. پس جا دارد خیلی نگرانش باشم.»

این برجسته سازی بیش از اندازه در مورد اهمیت مدرسه می‌تواند نتیجه معکوس بدهد.

گریه و زاری کودک هنگام رفتن به مدرسه، ترس و شب ادراری، تمارض و بیماری‌های روان‌تنی همه از عوارض ترس از مدرسه است.

زهرا نیری مشاور تربیتی می‌گوید: در مورد مدرسه با کودکتان صحبت کنید. به او بگویید ​ بچه باهوشی باشد یا نه، او را دوست دارید و محبت شما منوط به موفقیت تحصیلی اش نیست.سعی کنید او را به تحصیل علاقه‌مند کنید نه این‌که او را بترسانید.

این مشاور تربیتی پیشنهاد می‌کند: بچه‌ها را قبل از آغاز مدرسه به بازدید از مدرسه ببرید و حتما در جشن‌های بازگشایی مدارس او را شرکت دهید.

وی می‌گوید: گاهی بچه‌ها از همکلاسی‌های زورگوی خود می‌ترسند. موضوع را از نزدیک تحت کنترل داشته باشید و اگر در راه مدرسه کودکتان تهدید می‌شود با گزارش به مدیر و ناظم و رو به رو شدن با والدین کودک قضیه را پیگیری کنید.این مشاور به خانواده‌ها توصیه می‌کند با ارتباط تنگاتنگ با مسئولان مدرسه و مراجعه به روان‌شناس یا مشاورمدرسه آنان را در جریان مشکلات و حساسیت‌ها و استعدادهای فرزندتان قرار دهید.

همچنین از تنبیه و توبیخ شدید کودک، در صورت ناموفق بودن در هر یک از فرآیند‌های آموزشی، خودداری کنید تا رابطه دوستانه خود را با آنان حفظ کنید.

اگر کودک به شما دروغ بگوید کارتان خیلی سخت‌تر خواهد شد. (ضمیمه چاردیواری)

ماندانا ملاعلی