مانکن؛ روزی یک میلیون تومان

برخلاف تصورات و باورهای عموم مبنی بر اینکه مد و لباس نخستین بار از غرب وارد کشور شد بنیانگذار "فشن" ابوالحسن علی بن نافع مشهور به زریاب بوده که اصلیتی ایرانی و کرد داشته است. این موسیقیدان ایرانی در سال 789 به دنیا آمد و غیر از ورود به دنیای مد مبتکر ساز موسیقی بربط هم بوده است.

زریاب مبتکر مد و لباس آقایان و حتی دکوراسیون بود و مردها در آن زمان به تبعیت از او موهای خود رابلند کرده و از سدر و رزماری برای صافی موهای خود استفاده می کردند. این ایرانی در فصول مختلف سال لباسهای رنگارنگ با طراحی های ویژه بر تن می کرد و حتی مردم اسپانیا و ترکیه و خاور دور را تحت تاثیر پوشش خود قرار داد.

پوشش او شبیه به دراویش بود. برای همین دکتر علی اکبر ولایتی (تاریخ دان) در کتابی وی را نخستین سلبریتی دنیا عنوان کرده است.

مد و لباس در سیاست خارجی

البته مد و لباس تنها به بازیگران و هنرمندان منتهی نمی شود بلکه حتی وارد سیاست هم شده است تا جائیکه در تعاملات کشورها و میزهای دوستی نقش به سزایی ایفا می کند. این موضوع در مذاکرات اخیر ایران و 1+5 به وضوح مشاهده شد. دو دور مذاکره، دو لباس، دو پیام به چشم می خورد. کاترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس هیات مذاکره‌کننده گروه ۱+۵ با هیات ایرانی، در مذاکرات ژنو (۱۸ آبان – Nov 9) همچون مذاکرات قبلی (۲۲ مهر- ۱۶ Oct ) به سبک و سیاق بانوان ایرانی «کت‌مانتو» بلندی تا روی زانو اما این بار به رنگ «قرمز مگنتا» به تن دارد. اشتون در دور دیگری از مذاکرات رنگ «آبی نفتی» را انتخاب کرده بود. اما انتخاب‌های کاترین اشتون سیاستمداری با «لبخند مهربان» و «دندان‌های آهنین» چه پیامی می‌تواند به طرف مذاکره‌کننده ایرانی انتقال دهد؟ که این در نوع خود قابل تامل است.

با توصیف و مروری بر وضعیت مد و لباس در گذشته ایران و حتی تاثیر آن بر سیاست خارجی ورود به موضوع پدیده ای با عنوان "مانکن" قابل تامل است. مانکن زدگی، مانکنیسم، مانکن جنسی و عناوین دیگر از جمله دغدغه های جامعه امروزی است و در میان آسیبهای اجتماعی نوظهور بررسی و ارزیابی می شود.

مانکن روزی 1 میلیون تومان!

مزون ها، فروشگاهها و حتی شرکتهای توزیع البسه خارجی و داخلی 10 سالی است که پا را فراتر گذاشته و خارج از چارچوبهای قانونی اقدام به عرضه مد و لباس از طریق دخترهای خوش اندام و پسرهای شیک پوش با ظاهر آراسته می کنند. این مزون ها که اغلب در خانه های مسکونی یا تجاری متمرکز هستند بیشتر از طریق تبلیغات چهره به چهره شهروندان را تشویق به حضور در مزون می کنند. البته رونق بازار مزون ها و مانکن ها بی تاثیر از برنامه های ماهواره ای نبوده است تا آنجا که وزیر ارشاد دولت یازدهم خبر از استفاده 71 درصدی تهرانی ها از ماهواره می دهد.

از جمله دستاوردهای مدگرایی در ایران فعالیت مزونها با جذب دخترها و پسرهای شیک پوش و خوش اندام است به طوریکه حتی در برخی موارد با اجاره، استخدام و برتن کردن لباسهای مد روز آنها را راهی کوچه و خیابان می‌کنند.

برخی هم پا را فراتر گذاشته و برنامه های ویژه ای با عنوان شوی لباس دارند. البته در این میان شرکتهای بزرگی هم ایجاد شده که مزون ها را در این زمینه پشتیبانی می‌کنند.

صاحب یکی از این شرکتها در تهران می گوید: اگر مزون و یا فروشگاهی نیاز به مانکن داشته باشد ما این افراد را معرفی می‌کنیم. البته بستگی دارد برای چه کاری باشند. مثلا برخی برای شوی لباس و برخی هم برای عکس معرفی می شوند. مانکن ها از 80 تا روزانه 1 میلیون تومان قیمت دارند که باز هم بستگی به زیبایی، اندام و حتی خوش نام بودن (بازیگر و...) دارند. این صاحب مزون مدعی بود که تنها شرکتی است که مجوز این کار را از وزارت ارشاد گرفته است!

البته جستجو برای یافتن مزون های زیر زمینی و مانکنها کمی سخت بود ولی گفتگو با برخی از دخترهایی که برای نمایش دادن یک مد لباس در خیابان پرسه می زدند پرده ای دیگر از حاشیه های مد و لباس را نشان داد.

یکی از این دخترها می گوید: «به واسطه یکی از دوستانم به من مبلغی پرداخت شد تا با این لباس یک هفته در خیابانهای تعیین شده پرسه بزنم. دیگری می گفت: به من گفته نشده کجاها بروم ولی گفته اند در ازای جذب هر مشتری مبلغی به شما می دهیم. دختر دیگری در حوالی خیابان جردن می گفت: من خودم مانکنم و در شوی لباس شرکت می‌کنم. اگر هم مزونی عکس خواست در آتلیه از من در ژستهای مختلف عکس گرفته می شود. حتی برای عکس تبلیغ لباس زیر هم به من پیشنهاد شده است البته دوستانم رفتند و پول خوبی هم گرفتند.»

عکسهای فیس بوکی در آتلیه‌های تهران

گفته های این افراد در حالی است که یکی از قضات دادسرای جرایم اینترنتی تهران در گفتگو با مهر می گوید: « پرونده ای معروف به آتلیه ها در این دادسرا مطرح بود که با 60 متهم روانه دادگاه شد. در این پرونده مهم تعدادی زیادی از دخترها و پسرها اقدام به عکس گرفتن با مدهای مستهجن و برهنه می‌کردند که همگی محکوم به حبس شده اند. نکته مهم آن است که در این میان پدیده ای باب شده با عنوان عکاسی فیس بوکی. بطوریکه این افراد با این ترفند اقدام به عکاسی می کردند.»

برگزاری شوی لباس با 70 میلیون تومان

آخرین قیمتهای برگزاری شوی لباس نشان می دهد که برگزاری هر شوی لباس به صورت میانگین 30 تا 70 میلیون تومان هزینه دارد که شامل تیم عکاسی، نور، استیج و غیره می شود. در برخی از سایتها هم بدون اینکه جنسیت مرد یا زن مشخص باشد به آسانی با ثبت نام اینترنتی مانکن جذب می‌کنند. البته این سایتها بدون فیلتر فعالیت می کنند و حتی شماره حساب، آدرس و تلفن هم دارند!

لباس شب 4 میلیون تومان

در این میان قیمت برخی البسه زنان در نوع خود جالب و قابل تامل است. گشت زنی در مزونها و فروشگاههای لباس زنانه در خیابانهای آفریقا، گاندی، سعادت آباد و الهیه نشان می‌دهد کم نیستند افرادی که برای یک لباس شب زنانه بیش از 4 میلیون تومان هزینه می کنند! برخی از این فروشگاهها با تدابیر شدید امنیتی اقدام به فروش می کنند.

از قفل های الکترونیکی تا شیشه های نشکن و حتی ضد گلوله .... این اماکن به نوعی طراحی شده اند که از بیرون به هیچ عنوان نمی توان داخل فروشگاه را رویت کرد. حتی تابلو هم ندارند و تنها باید زنگ بزنی تا بعد از رویت از طریق دوربین مدار بسته وارد فروشگاه شوید. فروشنده ها هم بعضا بدون روسری و با حجابی نامناسب از مشتری ها پذیرایی می کنند. بسیاری از این فروشگاهها و مزونها در فضای مجازی دارای سایت هم هستند.

5 سال تبعید از تهران در انتظار مانکن ها و بدحجاب ها