آمریکا به بقای اسد فکر می‌کند

در این گفت‌وگو جاشوا لندیس مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه اوکلاهما به پرسش‌های مطرح شده در این زمینه پاسخ می‌دهد.

از آنچه سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید این طور به نظر می‌رسد که جوی از ترور بر سوریه مسلط شده است. قطعا کشورهای غربی وقتی تروریست‌ها را مسلح می‌کردند متوجه این خطر شده بودند. پرسش اینجاست که چرا روند مسلح‌سازی ادامه یافت؟

به نظرم این امر به علت نهایت دسیسه‌بازی تروریست‌ها رخ داد و از همین جاست که اوباما در ارائه کمک‌های نظامی به آنها بی‌میلی و اکراه زیادی داشت، اما همچنان که ارتش آزاد سوریه از سوی گروه‌های تروریستی در سوریه عقب رانده می‌شد، آمریکایی‌ها واقعا نمی‌دانستند چه‌کار باید کنند. در اینجا بود که همکاری جدید بین آمریکا و روسیه خیلی مهم ارزیابی می‌شود، زیرا آمریکایی‌ها از یک طرف در سوریه بشار اسد را می‌دیدند و معتقد بودند که باید کنار برود و از طرف دیگر تروریست‌ها که کشورهای غربی را بیشتر نگران می‌کردند در صحنه جولان می‌دادند. همچنان که آمریکا احتمال می‌داد سوریه سقوط کند این فکر هم ذهن آنها را به خود مشغول کرده بود که اگر تروریست‌ها از سوریه به عنوان پایگاهی برای خود استفاده کنند آن وقت برای آمریکا و متحد منطقه‌ای آن یعنی اسرائیل خطری بزرگ خواهند بود.

پس آیا دشمنان دیروز اسد امروز به این نتیجه رسیده‌اند که باید او را در قدرت تحمل کرد؟

در پاسخ باید گفت کشورهای غربی با بی‌میلی و اکراه به این نتیجه‌گیری رسیده‌اند که اسد در قدرت بماند بهتر است. آمریکا ترجیح می‌دهد که اسد باشد، چراکه توافق با دولت سوریه جهت نابودسازی ذخایر اسلحه شیمیایی این کشور که توسط دولت وی تائید شده چنین امری را اثبات کرد. البته آمریکایی‌ها هنوز در هراسند که چنانچه اسد سقوط کند این سلاح‌های کشتارجمعی در اختیار تروریست‌ها قرار گیرد.

متعاقبا آمریکا در تلاش است قدرت طرفین را در سوریه از طریق کشاندن آنها به میز مذاکره محدود و در نهایت خنثی کند.

قدرت‌های غربی به گروه‌های مخالف دولت سوریه گفته‌اند که مذاکرات ژنو 2 چه‌بسا به این نتیجه بینجامد که اسد در قدرت باقی بماند یا این که اقلیت علوی‌ها در سوریه که خانواده اسد نیز به آن تعلق دارد کماکان نقش مهمی در حیات سیاسی این کشور داشته باشد. باید دید تاثیر این حرف‌ها چه خواهد بود؟

قطعا این چیزی نیست که مورد نظر گروه‌های مخالف دولت سوریه باشد و آنها مصرانه آن را رد خواهند کرد و خواهند گفت این فکر قابل اجرا نیست. عربستان سعودی سرخورده از این سیاست اعلام کرده به تنهایی در زمین سوریه بازی خواهد کرد. نتیجه این سیاست گسترش فعالیت‌های تروریستی و سلفی‌گری در سوریه خواهد بود. آمریکایی‌ها از گسترش تفکرات سلفی در سوریه بیمناک هستند بالاخص اگر به سقوط دولت سوریه منجر شود. این به‌منزله رها شدن سوریه در دست تروریست‌ها خواهد بود.

بنابراین نیل به یک توافق جامع برای حرکت به جلو بسیار دشوار شده است؛ در اینجا آمریکا و روسیه همکاری چندجانبه‌ای را شروع کردند که عربستان سعودی و امیرنشین‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس را با گروه‌های مخالف دولت سوریه به پای میز مذاکره بکشانند و از این طریق حداقل روند انتقال پول برای تروریست‌ها را متوقف کرده و با کند کردن فعالیت‌های جنگی که به آواره شدن تعداد بی‌شماری در سوریه منجر شده درگیری‌های جاری را مهار کنند.

از طریق ادامه تعامل آمریکا و روسیه در قبال تحولات سوریه می‌توان امیدوار بود که آمریکایی‌ها روند مسلح‌سازی مخالفان حکومت مرکزی سوریه را کندتر کنند؟

اینها اهم مسائلی است که سال 2013 روی داد. ایالات متحده اکنون اتحاد خود را با تروریست‌های مخالف دولت سوریه تا حد زیادی کاهش داده و به اسد در شرایط دیگری می‌نگرد؛ تعامل آمریکا و روسیه در خاورمیانه ازجمله در سوریه در حال افزایش است. در این رابطه تعامل ایران و عربستان سعودی نیز خیلی مهم و اساسی خواهد بود.

منبع: راشا تودی
مترجم: علیرضا آرام