آیین: آق‌قویون ترکمن

جشنی برای 63 سالگی مردان

رسم شصت و سه سالگی یا آق‌قویون که در میان ترکمن‌های ایران رایج است، تبلور احترام فراوانی است که آنان برای پیامبر بزرگ اسلام، حضرت محمد(ص) قائل‌اند. در رسم مزبور تقارن و همسن بودن با حضرت محمد(ص) نشانه‌ای از کمال و تعالی تلقی می‌شود.
کد خبر: ۶۲۷۰۴۸

اجرای این آیین نشانه‌ای از احترام به سالمندان بوده و در گذشته بیش از دوران کنونی رواج داشته است. طی سال با رسیدن هر فرد ترکمن به سن شصت و سه سالگی این جشن سنتی و آیینی در گوشه و کنار گلستان برگزار می شود.

این جشن که نمادی از رفتار شایسته و فاصله گرفتن از تیرگی‌ها و بدی‌هاست، در گذشته همراه با مراسم خاصی اجرا می‌شد. مردان ترکمن که به آق‌آش نایل می‌شدند، با ذبح گوسفندی سفید ولیمه می‌دادند و غذاهایی به رنگ سفید طبخ می‌کردند.

در گذشته براساس سبک زندگی ترکمن‌های اولیه که وابسته به کوچ‌روی و دامداری بود و همچنین به‌دلیل جنگ‌های پی‌درپی، وضع نامناسب اقتصادی و بهداشتی و تهاجمات مکرر همسایگان به اقوام ترکمن‌ها، کمتر فردی به سن شصت و سه سالگی می‌رسید. از طرف دیگر این سن منطبق با سن بابرکت پیامبر اسلام(ص) است، بنابراین هر فردی که به این سن می‌رسید برای وی جشن آق‌قوین برپا می‌کردند. ترکمن‌ها قبل از اسلام پیرو دین «شامانیسم» بوده و یافته‌ها نشان می‌دهد که برگزاری جشن آق‌آش یا آق‌قوین ریشه در گذشته‌های دور نداشته و بعد از پذیرش اسلام توسط اقوام ترکمن، بین آنها رواج یافته است. این جشن مناسبت خاصی ندارد و فقط در سالروز شصت و سه سالگی مردان ترکمن اجرا می‌شود و اکنون نیز بیشتر در مراکز و مناطقی رایج است که هنوز شهرنشینی در آن بخوبی رواج نیافته است.

اکنون این آیین در برخی مناطق هوتن، برخی روستاهای گمیش تپه، برخی روستاهای شمال آق‌قلا که هنوز نسیم مدرنیسم شهری به آنها نرسیده و جدایی از سنت‌ها در آن شکل نگرفته، به چشم می‌خورد.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها