در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
همانطور که میدانید، دلایل مختلفی برای ازدستدادن ناگهانی اطلاعات ذخیره شده روی هارددیسک رایانه وجود دارد، حذف اتفاقی فایلها، خراب شدن هارددیسک و آلوده شده رایانه به ویروس از جمله شایعترین این دلایل بهشمار میرود و کاربران بسیاری نیز به انواع آنها دچار شدهاند. آیا میدانید در صورت از دست رفتن ناگهانی اطلاعات، چهکارهایی باید انجام داد و به چه روشهایی میتوان اطلاعات از دست رفته را بازیابی کرد؟
اولین سوالی که پس از پیدا نکردن یک فایل در ذهن کاربران شکل میگیرد، این است که آیا فایل مربوطه واقعا حذف شده است؟ در این شرایط توصیه میکنیم، پیش از انجام هر کاری و بدون نیاز به کمک گرفتن از نرمافزارهای مختلف، کاملا و با دقت به جستجو در میان فایلهای ذخیره شده روی هارددیسک بپردازید. همچنین توصیه میکنیم سطل زباله ویندوز را باز کرده، محتوای آن را بررسی کنید. در بسیاری موارد مشاهده شده است، کشیدن و رها کردن اتفاقی یک یا چند فایل موجب انتقال آنها به پوشههای دیگر شده و به همین دلیل، کاربر قادر به پیدا کردن فایل مربوطه در محل ذخیره شده خود نبوده است. (به شما پیشنهاد میکنیم از قابلیت جستجوی ویندوز برای پیدا کردن فایل گمشده خود کمک بگیرید.)
توجه داشته باشید، نرمافزارهایی همچون CCleaner هنگام اجرا، سطل زباله ویندوز را خالی میکنند. پس چنانچه چنین نرمافزارهایی را روی رایانه خود نصب کردهاید بسرعت نسبت به غیرفعالسازی آنها اقدام کنید تا مبادا بهصورت پنهانی به تخلیه محتوای سطل زباله بپردازند.
چنانچه فایل شما در سرویسهای ذخیرهساز ابری همچون Dropbox، گوگل درایو و... قرار دارد، مطمئن شوید فایل مربوطه در لیست حذف شدهها (trash) نباشد. چنانچه فایل شما در این بخش باشد میتوانید براحتی همچون سطل زباله ویندوز نسبت به بازیابی آن اقدام کنید.
بررسی فایلهای پشتیبان
همیشه و همهجا به کاربران توصیه میشود هر چند وقت یکبار از اطلاعات ارزشمند و مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنند. پس اگر تا امروز این کار را نکردهاید، یکبار دیگر به شما توصیه میکنیم، سریعا نسبت به انجام این کار اقدام کنید چرا که تهیه نسخه پشتیبان بهترین راهحل برای خلاصی از دردسرها و مشکلات از دست دادن ناگهانی اطلاعات است.
چنانچه فایلی را از دست دادید و نسخه پشتیبان اطلاعات خود را قبلا تهیه کردهاید، میتوانید براحتی با مراجعه به فایلهای پشتیبان، یک کپی از فایل مربوطه را استخراج کرده و به همین سادگی به استفاده مجدد از آن بپردازید.
سیستمعامل ویندوز 7 بهطور پیشفرض ابزاری را برای تهیه نسخه پشتیبان از فایلها در خود جای داده که با استفاده از آن میتوانید ویرایشهای مختلف هر فایل را نیز بازیابی کنید. بهعنوان مثال چنانچه قصد تغییر یک فایل متنی را دارید و میخواهید فایل تغییر یافته را با نام جدیدی ذخیره کنید، اما فراموش میکنید این کار را انجام دهید، میتوانید با استفاده از نسخههای پشتیبانی که از ویرایشهای قبلی فایل تهیه شده است، فایل اولیه را نیز در اختیار داشته باشید.
برای بررسی ویرایشهای مختلف هر فایل میتوانید پس از مراجعه به آن و راست کلیک روی فایل مربوطه گزینه Restore previous versions را انتخاب کنید.
بازیابی در ویندوز 8
تاریخچه فایلها در ویندوز 8 نیز از جمله امکاناتی است که هنگام از دست رفتن ناگهانی اطلاعات بهکار میآید. این قابلیت بهطور پیشفرض فعال نیست و این نهایت بدشانسی است که هنگام از دست دادن اطلاعات خود متوجه عدم فعالسازی آن شوید. پس اگر از ویندوز 8 استفاده میکنید، همین حالا مراحل زیر را طی کرده، آن را فعال کنید:
1ـ ابتدا به کنترل پانل ویندوز مراجعه کنید.
2ـ صفحه را به پایین اسکرول کرده و روی More settings کلیک کنید.
3ـ در این مرحله کنترل پانل کلاسیک برای شما بهنمایش درخواهد آمد. در حالت نمایش بهصورت Category روی گزینه System and Security کلیک کرده، در ادامه از لیست بهنمایش درآمده روی لینک File History کلیک کنید.
4ـ حالا پنجره تاریخچه فایلها برای شما بهنمایش در میآید. برای فعال کردن این قابلیت باید از یک حافظه فلش یا درایو شبکه کمک بگیرید. چنانچه قصد دارید فایلهای پشتیبان در حافظه فلش ذخیره شوند میتوانید فلش خالی را به رایانه متصل کنید تا همزمان گزینه turn on نیز فعال شود. همچنین میتوانید با کلیک روی گزینه Change drive نسبت به انتخاب یکی از درایوهای موجود در شبکه اقدام کنید.
5 ـ در پایان پس از مشخص کردن محل ذخیرهسازی فایلهای پشتیبان و فعال کردن گزینه turn on چنانچه نیازمند بازگردانی فایلها به کمک این ابزار بودید، پس از مراجعه به محل قرارگیری فایل روی هارددیسک، روی آیکون File History از ریبون بالای اکسپلورر کلیک کنید و پس از مشاهده نام فایل موردنظر در صفحه بهنمایش درآمده روی دایره وسط صفحه کلیک کنید تا عملیات بازیابی آغاز شود.
هارددیسک مغناطیسی و حالت جامد
اگر تا این بخش از مقاله را خواندهاید و همچنان موفق نشدهاید فایل از دست رفته را بازیابی کنید، نوبت به نرمافزارهای بازیابی اطلاعات میرسد اما خبر بد این است که استفاده از نرمافزارهای بازیابی همیشه با موفقیت همراه نیست.
هارددیسکهای رایانههای امروزی در دو حالت مغناطیسی و حالت جامد است که هر کدام عملکرد متفاوتی دارد.
هنگامی که شما یک فایل را از هارددیسک مغناطیسی حذف میکنید، نشانگر محل ذخیره فایل از روی هارددیسک حذف میشود اما فایل شما تا زمانی که فایل جدیدی روی آن بخش از هارد نوشته نشود، در جای خود باقی میماند. در این شرایط هنگامی که فایلی از روی هارددیسک حذف شود تا زمانی که فایل جدیدی بهجای فایل حذف شده روی هارددیسک نوشته نشود، میتوانید نسبت به بازیابی آن امیدوار باشید.
این عملیات در هارددیسکهای حالت جامد (Solid-state) کمی متفاوت است. وقتی فایلی را از روی این هارددیسکها حذف میکنید، فایل مربوطه در همان لحظه با استفاده از فرمان TRIM از روی هارد حذف میشود تا فضای اشغال شده توسط آن آزاد شود و در آینده با سرعت بیشتری نوشتن اطلاعات جدید روی هارد صورت گیرد. این بهآن معناست که شما نمیتوانید بسادگی اطلاعات حذف شده از هارددیسکهای حالت جامد را بازیابی کنید و هنگامی که فایلی از دست میرود باید آن را فراموش کنید.
توجه: برخی مدلهای قدیمی هارددیسکهای حالت جامد و نسخههای قدیمی سیستمعامل ویندوز همچون ویندوز ویستا از فرمان TRIM پشتیبانی نمیکنند و احتمال بازیابی اطلاعات حذف شده در این شرایط وجود دارد اما هارددیسکهای جدید و ویندوزهای 7 و 8 بخوبی از TRIM پشتیبانی میکنند و بازیابی اطلاعات در این شرایط امکانپذیر نیست.
مطمئنترین روش بازیابی
اگر فایل شما از هارددیسک مغناطیسی حذف شده است، سریعا رایانه را خاموش کنید چرا که با نصب نرمافزارهای بازیابی اطلاعات نیز ممکن است اطلاعات جدیدی روی فایل حذف شده قرار گیرد و بازیابی غیرممکن شود.
پس از خاموش کردن رایانه آن را به کمک دیسکهای راهانداز از طریق داس، بوت کرده یا هارددیسک را جدا و آن را بهعنوان هارد دوم به یک رایانه دیگر وصل کنید.
پس از بوت شدن توسط دیسک راهانداز یا اتصال به رایانه دیگر، نرمافزار بازیابی اطلاعات را فعال کرده، با آغاز اسکن روی هارددیسک، عملیات بازیابی را اجرا کنید.
توجه داشته باشید، استفاده از هر روش یا ابزاری که احتمال نوشتن اطلاعات جدید روی هارددیسک شما را به همراه داشته باشد ممکن است عملیات بازیابی را غیرممکن سازد.
آسانترین و خطرناکترین روش بازیابی
اگر فایلی را از دست دادهاید و بازگردانی مجدد آن چندان برای شما اهمیت ندارد اما بدتان نمیآید کمی برای بازیابی آن تلاش کنید، میتوانید سادهترین و البته پرخطرترین راه را ـ که نصب نرمافزارهای بازیابی روی هارددیسک است ـ امتحان کنید. در این شرایط ممکن است نرمافزار روی فایلهای حذف شده قرار گیرد و بازیابی غیرممکن شود. همچنین این احتمال وجود دارد که شانس داشته باشید و اطلاعات جدیدی روی فایلهای حذف شده نوشته نشود.
بازیابی حرفهای
اگر اطلاعاتتان بیش از حد ارزشمند است یا حتی هارددیسک شما بهطور فیزیکی صدمه دیده و قادر به شناسایی آن در دیگر رایانهها نیستید، پیشنهاد میکنیم از خدمات بازیابی حرفهای هارددیسک کمک بگیرید. در این شرایط نیز پیش از انجام هر کاری باید سریعا رایانه را خاموش کرده، پس از آن به مراکز مجاز بازیابی اطلاعات مراجعه کنید. توجه داشته باشید که بازیابی اطلاعات از سوی این مراکز ممکن است هزینههای بسیاری برای شما بههمراه داشته باشد و همچنین در بسیاری از این مراکز هیچگونه ضمانتی برای بازیابی دقیق اطلاعات شما وجود ندارد. پس حتی در صورتیکه اطلاعات موردنظر شما بازیابی نشود نیز ممکن است مجبور به پرداخت هزینههای عملیات بازیابی باشید.
پیشنهاد کلیک به شما
تنها راهکاری که نگرانی از دست رفتن اطلاعات را از بین میبرد، تهیه نسخههای پشتیبان در فواصل زمانی مختلف از اطلاعات ارزشمند است. پس توصیه میکنیم همین حالا دست بهکار شوید و علاوه بر فعالسازی قابلیتهای پشتیبانگیری در سیستمعامل ویندوز 7 و 8 و همچنین ذخیره فایلهای ارزشمند در سرویسهای ابری همچون گوگل درایو، نسبت به نصب نرمافزارهای پشتیبانگیر و ایجاد فایلهای پشتیبان اقدام کنید.
نرمافزارهایی مانند:
Get Backup Pro، My Backup
GO Backup، Titanium Backup
NETGATE Data Backup
Acronis Backup & Recovery
EaseUS Todo Backup
برخی از نمونههایی هستند که میتوانید برای تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات هارددیسک خود از آنها کمک بگیرید.
امیر عصاری
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»:
گفتوگوی «جامجم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین: