متهمی که جرمش ثابت نشده

عنکبوت‌ها دشمن طبیعی پشه‌های موذی و اغلب دوست انسان‌ها هستند، اما باز هم وحشت از گزیدگی توسط آنها حد و مرزی ندارد. اگر فکر کردن به عنکبوت‌ها باعث مور مور شدن شما می‌شود، باید بدانید تحقیقات اخیر نشان داده احتمال گزیده شدن انسان توسط عنکبوت‌ها خیلی کمتر از آن چیزی است که تصور می‌کنید.

کد خبر: ۶۰۴۷۶۱

اغلب آنچه ما انسان‌ها از آن تحت عنوان گزیدگی توسط عنکبوت‌ها یاد می‌کنیم، حاصل عفونت یا نیش دیگر حشرات موذی است. حقیقت این است که نیش عنکبوت‌ها بیشتر از آن که متوجه انسان‌ها باشد، متوجه بندپایانی همچون کک‌هاست.

کریس بادل، یک عنکبوت‌شناس از دانشگاه مک‌گیل مونترال می‌گوید: بیشتر از 20 سال است با عنکبوت‌ها سر و کار داشته‌ام و هیچ گاه هم با گزش آنها مواجه نشده‌ام. شما واقعا باید کاری نامعقول انجام دهید که یک عنکبوت به شما آسیب برساند؛ چراکه در شرایط معمول عنکبوت‌ها تمایلی به گزیدن انسان‌ها ندارند. عنکبوت‌ها عادت دارند از انسان‌ها اجتناب کنند. آنها مکنده خون نیستند و در ضمن منبع تغذیه آنها نیز به هیچ وجه بافت‌های انسانی نیست.

به گفته این محقق، بیشتر از آنچه انسان‌ها از عنکبوت‌ها بترسند، آنها از انسان‌ها می‌هراسند. این نکته را نیز باید به خاطر داشت که عنکبوت‌ها موجودات مهاجمی نیستند.

گزیدگی توسط عنکبوت‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که آنها خود را در معرض خطر ببینند. به عنوان مثال زمانی که انسان می‌خواهد دستکش یا کفشی را که قبلا عنکبوت وارد آن شده، بپوشد؛ این موجود هشت پا را می‌ترساند و موجود نگونبخت هم تنها چاره را در گزیدن و فرار می‌بیند. بیشتر عنکبوت‌ها برای انسان‌ها سمی نیستند. این موجودات هشت پا غذای خود را از بی‌مهرگانی نظیر حشرات به دست می‌آورند در نتیجه زهر آنها هم متناسب با نوع شکارشان است و در بیشتر موارد روی موجودات بزرگ‌تر نظیر پستانداران بی‌تاثیر است. جالب است بدانید بیشتر عنکبوت‌ها حتی قادر به فرو کردن نیش خود در گوشت انسان نیستند تا چه برسد به تزریق سم. کریس بادل می‌گوید به شخصه عنکبوت‌هایی را دیده که در مواجهه با انسان‌ها نیش خود را عقب و جلو می‌برده‌اند تا توسط انسان‌ها آسیب‌ نبینند.

از میان تقریبا 40 هزار گونه عنکبوتی که در سراسر جهان شناخته شده، تنها 12 نوع آن می‌تواند آسیب‌های جدی به انسان‌ها وارد کند.

یک گونه خطرناک دیگر در ایران عنکبوت دلمک با نام علمی Latrodectustredecimguttatus است. رنگ این عنکبوت سیاه و از نظر ظاهر شبیه دیگر گونه‌های ویدو یا بیوه‌های سیاه است. 13 لکه قرمز، زرد یا نارنجی که پشت این عنکبوت سمی دیده می‌شود از مشخصات بارز شناسایی آن است. دلمک بیشتر در مناطق استپی، علفزارها و زمین‌های کشاورزی یافت می‌شود. نیش این عنکبوت می‌تواند حتی شتر را هم از پای درآورد. ریک وتر که یک عنکبوت‌شناس از دانشگاه کالیفرنیاست، می‌گوید: گزش عنکبوت‌های سمی به دلیل تداخل در عملکرد عادی سلول‌های عصبی، اغلب نشانه‌های مشخصی نظیر درد و انقباضات شدید همراه دارد و آسیب‌دیدگان باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند. تحقیقات نشان می‌دهد نیش عنکبوت‌های قهوه‌ای ویدو از نیش عنکبوت‌های به رنگ مشکی سمی کمتر دارد. این در حالی است که گزیدگی عنکبوت‌های ویدو سیاه و قهوه‌ای اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شود. عفونت باکتریایی استافیلوکوک اورئوس طلایی مقاوم به متی‌سیلین یکی از عفونت‌هایی است که اغلب با گزیدگی از سوی عنکبوت‌ها اشتباه گرفته می‌شود. شروع این عفونت اغلب از ریه‌ها، زخم‌های باز و مجاری ادرار است و در موارد حاد به عفونت خون، استخوان‌ها و مفاصل ختم می‌شود. گزیدگی توسط کک و ساس، آلرژی، تماس با بلوط و پیچک‌های سمی در کنار انواع عفونت‌های باکتریایی و ویروسی از مواردی است که با گزش عنکبوت‌ها اشتباه گرفته شود. با این‌ که در سال‌های اخیر پزشکان در تشخیص گزیدگی‌های عنکبوتی مهارت بیشتری کسب کرده‌اند، اما هنوز عنکبوت‌ها مظنونین اصلی هستند.