سرمایه‌های فرهنگی را از بین نبریم

حالا اگر بخواهیم همین اصل تخریب و ساختن را در حوزه سرمایه‌های معنوی، فرهنگی و انسانی درنظر بگیریم، باید گفت دهه‌ها طول می‌کشد تا یک هنرمند به اوج پختگی برسد و نزد مردم جایگاه ویژه‌ای پیدا کند و حتی قرن‌ها پس از مرگ او ممکن است یکی از استوانه‌های فرهنگی جهان شود و رمز و راز آثارش مرزهای جغرافیایی را درنوردد.

امروزه بسیاری از کشورهای جهان سرمایه‌گذاری‌های کلان می‌کنند تا افسانه‌ها و تخیل‌های مردمانشان را مستند و مستدل کنند و تاریخی برایش ببافند و بگویند ما چنین چهره‌ها و قهرمانان ملی داشته و داریم و حتی به مفاخر و مشاهیر دیگر کشورهای صاحب فرهنگ و تاریخ مثل ایران دست‌اندازی می‌کنند.

با وجود این ما ایرانی‌ها اصولا کار ساده را برمی‌گزینیم؛ هرچه در گذشته تولید شخصیت و چهره داشته‌ایم، این روزها کمر همت بسته‌ایم که یکی پس از دیگری آنها را از میدان خارج کنیم و آبرویی برایشان نگذاریم.

نمونه هم فراوان است، از چهره‌های ورزشی تا حوزه فرهنگی که در آخرین مورد پروژه تخریب روانشاد محمدحسین بهجت متخلص به شهریار شعر فارسی در دستور کار قرار گرفته است.

برای نوشتن این یادداشت چند روزی تردید داشتم. فکر می‌کردم شاید این غائله فروکش کند و ما هم بهتر است آتش‌بیار این معرکه نشویم، ولی عجیب که برخی از اهالی قلم با همراهی چند رسانه از روز بزرگداشت شهریار (اواخر شهریور) که طبیعتا باید مطالبی در معرفی جایگاه او گفته و منتشر شود، تمام همت خود را بر این موضوع متمرکز کرده‌اند تا اثبات کنند که شعر معروف «علی ای همای رحمت» سروده شهریار یک اثر کپی و دست‌دوم است و پیش از او کسی با همین ردیف و وزن و قافیه نمونه مشابهی سروده است.

اصلا فرض را بر این بگذاریم که همه آن کارشناسانی که در این مدت نبش قبر کردند، مصاحبه کردند و مدرک رو کردند کاملا راست می‌گویند؛ حاصلش چیست؟ جز آن که قله غزل معاصر فارسی را به یک سارق ادبی و کپی‌کار تنزل داده‌ایم؟ جز تخریب یک برج بلند فرهنگی آیا نتیجه دیگری دارد؟ چند سال باید به انتظار نشست تا دوباره کلمه به کلمه، قطره به قطره، آجر به آجر و مصراع به مصراع، چنین سرمایه‌ای فراهم شود و ما به داشتن‌اش ببالیم و بگوییم این برج رفیع و زیبا، نماد شهر، فرهنگ و هویت ماست؟

از نیت مطرح‌کنندگان این داستان که خدا عالم است، بگذریم، ولی در برخورد با چنین سوژه‌هایی که ظاهری داغ، جذاب و فریبنده دارد و باطنی ویرانگر، این ما اهالی رسانه هستیم که باید هوشمندانه رفتار کنیم.

بامداد محمدی ‌-‌‌ جام‌جم