آینده‌گردشگری در سایه هتل های سبز

صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین هدایت‌کنندگان اشتغال و توسعه جهانی، نقش مهمی در رشد اقتصاد محلی و بهبود محیط زیست و شرایط زندگی دارد. این صنعت به تنهایی مسئول پنج درصد دی‌اکسیدکربن و گازهای گلخانه‌ای تولید شده در جهان است که از این میزان یک درصد متعلق به هتل‌ها و دیگر انواع اقامتگاه‌هاست. به همین دلیل صنعت گردشگری باید نسبت به بهینه‌سازی مصرف انرژی مسئولانه رفتار کند و دستیابی به توسعه پایدار را در اولویت تمامی برنامه‌هایش قرار دهد.

در راستای دسترسی به این اهداف، سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) سال 2012 را با عنوان «گردشگری و انرژی پایدار» نام‌گذاری کرد و برنامه‌هایی را برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش‌های مختلف این صنعت ارائه داد. یکی از این برنامه‌ها طرح «راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی در هتل‌ها» است. این طرح در طول سال گذشته در چند مقصد معین در اروپا اجرا شد و توانست به نتایج مثبتی دست یابد.

دانش، قدرت می‌آفریند

مراکز اقامتی با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی می‌توانند هزینه‌هایشان را به میزان زیادی پایین بیاورند. در حدود 40 درصد انرژی مصرفی در هتل‌‌ها از طریق برق و 60 درصد دیگر از سوخت‌های فسیلی تامین می‌شود. سه‌چهارم کل انرژی مصرفی در هتل‌ها به روشنایی، گرمایش فضا، تهیه آبگرم و تهویه هوا اختصاص می‌یابد. آگاهی بیشتر در زمینه چگونگی مدیریت مصرف انرژی، صاحبان و مدیران مراکز اقامتی را قادر می‌سازد تا هنگام سرمایه‌گذاری در حوزه فنآوری‌های نوین انرژی‌های تجدیدپذیر، تصمیمات درستی اتخاذ کنند؛ که این امر به بالا رفتن بهره‌وری انرژی منجر می‌گردد. علاوه بر این به کارگیری تکنیک‌های نرمی چون آموزش کارکنان و آگاه‌سازی مهمانان می‌تواند صرفه‌جویی قابل توجهی را در مصرف انرژی به ارمغان بیاورد و نام هتل را به عنوان یکی از برندهای مسئول در حفظ محیط زیست مشهور سازد.

در یک تعریف ساده بهره‌وری انرژی به معنای استفاده از انرژی کمتر در انجام عملکردها و وظایف روزمره است. این امر در هتل‌ها می‌تواند با کاهش میزان انرژی مورد نیاز برای گرمایش از طریق بهبود عایق ساختمان هتل، کنترل سیستم‌های روشنایی و تهویه‌ها حاصل شود. منابع انرژی‌های تجدیدپذیر شامل باد، انرژی خورشیدی، انرژی زیستی (بیوانرژی)، زمین گرمایی و نیروی برق آبی است. این منابع که از طریق محیط‌زیست طبیعی در دسترس هستند، به حفظ منابع طبیعی برای آیندگان و کاهش تاثیر انسان بر محیط‌زیست کمک می‌کنند. استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان در حال افزایش است. مراکز اقامتی این قابلیت را دارند که تا 30 درصد انرژی مورد نیاز خود را از طریق این منابع تامین کنند. انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند در گرم کردن آب، گرمایش فضا و تهویه هوا در هتل‌ها به آسانی به کار گرفته شوند.

راهکارهای عملی در بهینه‌سازی انرژی

نظارت بر مصرف انرژی نخستین گام در بهینه‌سازی مصرف است. با بررسی تمامی عملکردها و سیستم‌های مختلف می‌توان فرصت‌های صرفه‌جویی در انرژی را نیز شناسایی کرد. با به کارگیری یک متخصص انرژی می‌توان به بازرسی دستگاه‌های انرژی و تعیین میزان مصرف هر یک از آنها پرداخت. تعویض دستگاه‌های قدیمی و خارج از استاندارد برخلاف تصور بیشتر صاحبان مراکز اقامتی نه‌تنها هزینه‌بر نیست بلکه نوعی سرمایه‌گذاری و کمک به صرفه‌جویی در انرژی است.

شریک کردن کارکنان در طرح بهینه‌سازی نه‌تنها ضروری است بلکه در میزان موفقیت کار بسیار تاثیرگذار است. لازم است در خصوص روش‌های بهینه‌سازی و صرفه‌جویی انرژی به کارکنان آموزش‌های کامل و درست ارائه شود و دانش لازم در این حوزه برایشان فراهم باشد. چرا که همواره این کارکنان هستند که مستقیما با مهمانان در ارتباط هستند و شیوه رفتاری آنها تاثیر مستقیم بر دیدگاه مهمانان و رفتار آنها خواهد داشت. علاوه بر آموزش، باید کارکنان را در بهینه‌سازی انرژی مشارکت داد. این کار با برگزاری جلسات مختلف و اجازه بیان دیدگاه‌ها و ایده‌هایشان تحقق می‌یابد. نکته مهم دیگر در خصوص کارکنان، میزان رضایت شغلی آنهاست. قطعا کارکنانی که مرتبا به واسطه مافوق خود تحقیر می‌شوند، حقوق و مزایایی کمتر از کارشان دریافت می‌کنند و امنیت شغلی ندارند، خود یکی از عوامل مهم در اتلاف انرژی‌های مصرفی مراکز اقامتی هستند.

آگاه‌سازی مهمانان از اقداماتی که هتل برای بهینه‌سازی مصرف انرژی انجام می‌دهد، یکی از سیاست‌های مهم در جهت موفقیت در بهره‌وری انرژی است. زمانی که مهمانان درمی‌یابند در هتلی اقامت کرده‌اند که به محیط زیست و آیندگان اهمیت می‌دهد، نه تنها از اقامتشان بیشتر لذت برده و باز هم برمی‌گردند، بلکه خود نیز ترغیب می‌شوند در این پروژه فعالیت کنند. اجرای یکسری از سیاست‌های تشویقی برای مهمانانی که انرژی کمتری در طول اقامتشان مصرف کرده‌اند، می‌تواند راهکار مناسبی به منظور ترغیب مسافرانی باشد که اهمیت چندانی برای محیط زیست قائل نیستند.

آذر کمانی