تاثیر 85 درصدی سابقه تحصیلی در کنکور

روز گذشته رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از نهایی شدن طرح سنجش و پذیرش در مجلس شورای اسلامی خبر داد که مطابق مفاد این طرح باید طی پنج سال، سوابق تحصیلی دانش‌آموزان، تاثیری 85 درصدی در روند جذب دانشجو داشته باشد.

این حرف به این معنی است که مجموعه نظام آموزش و پرورش و نظام آموزش عالی از نظر قانونی موظف هستند که در یک فرآیند پنجساله، خود را برای حذف کنکور آماده کنند و از همه مهم‌تر این‌که نظام آموزشی باید طی این سال‌ها، سوابق تحصیلی روشنی نیز از دانش‌آموزان مقطع متوسطه و پیش‌ دانشگاهی گردآوری کند.

چرا تا 5 سال دیگر؟

براساس مصوبه سال 86 مجلس، کنکور باید تا سال 90 حذف می‌شد و در حقیقت، کنکور 91 و کنکور 92 که تا دو ماه دیگر برگزار می‌شود، از نظر قانونی با اشکال جدی روبه‌روست و اصلا مطابق این مصوبه، برگزاری کنکور پس از ابتدای برنامه پنجم توسعه غیرقانونی است، اما به دلیل نبود بانک اطلاعاتی قابل اتکا و سوابق روشن تحصیلی از دانش‌آموزان کشور، عملا امکان حذف کنکور در دو سال اخیر فراهم نشد.

فقط در سال 91، کنکور برخی کدرشته محل‌های کم‌متقاضی حذف شد که از این رشته‌ها نیز استقبال چندانی نشد و حالا کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، تصویب کرده است که تا پنج سال دیگر، معیار ورود دانش‌آموز به دانشگاه، 85 درصد سوابق تحصیلی او در سه سال آخر تحصیل در مدرسه خواهد شد.اما پرسش مهمی که در این رابطه مطرح می‌شود این است که چرا حذف کنکور به پنج سال دیگر موکول شده است.

محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقد است: سابقه تحصیلی براساس آزمون‌های استانداردی است که چگونگی آن را باید شورای عالی آموزش و پرورش تعیین کند، هم‌اکنون آزمون‌های سراسری در سال سوم دبیرستان توسط وزارت آموزش و پرورش برگزار می‌شود، اما دارای استاندارد مد نظر ما نیست.

درواقع، مشکل اصلی اینجاست که از سال 86 تا امروز، مجموعه آموزش و پرورش اقدام جدی برای برگزاری آزمون‌های استاندارد در دوره دبیرستان و جمع‌آوری سوابق تحصیلی دانش‌آموزان انجام نداده و طبیعی است که وقتی معیار دقیق و عادلانه‌ای برای پذیرش دانشجو وجود ندارد، نظام آموزش عالی هم مجبور خواهد شد که از طریق برگزاری کنکور، به جذب دانشجو اقدام کند.

حالا دغدغه‌ای که کارشناسان آموزشی مطرح می‌کنند، بحث جمع‌آوری سوابق تحصیلی طی پنج سال آینده است. یعنی با توجه به این‌که آموزش و پرورش در حدود شش سال پس از قانون حذف کنکور نتوانست سوابق تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی را به سازمان سنجش ارائه کند، آیا می‌توان امیدوار بود که تا پنج سال دیگر، مجموعه‌ای دقیق و علمی از سوابق سه سال پایانی تحصیل دانش‌آموزان جمع‌آوری کند؟

چرا فقط 85 درصد سوابق تحصیلی؟

وقتی صحبت از اجرای قانون حذف کنکور می‌شود، در آن صورت انتظار می‌رود که فقط سوابق تحصیلی معیار پذیرش دانشجو شود و دیگر از کنکور خبری نباشد، اما مطابق مفاد طرح سنجش و پذیرش دانشجو که به تصویب نهایی رسیده است، فقط 85 درصد سوابق تحصیلی دانش‌آموزان، جایگزین کنکور خواهد شد.

تاثیر 85 درصدی سوابق تحصیلی به این معنی است که حتی تا پنج سال دیگر نیز، کنکور به طور کامل حذف نمی‌شود و در برخی رشته‌های پر متقاضی، احتمال برگزاری کنکور وجود خواهد داشت.

رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره دلایل حذف نشدن کنکور در همه رشته‌ها تاکید کرده است: علت این‌که پذیرش طبق سوابق صد درصد نشد این بود که پژوهش‌ها و کارشناسی‌ها اجازه این کار را نمی‌داد، چون رشته‌های پرمتقاضی جدی داریم که امکان پذیرش دانشجو بر‌اساس سابقه تحصیلی صرف وجود نداشت.

البته به گفته زاهدی، پذیرش دانشجو در رشته‌های کم‌متقاضی که شامل برخی رشته‌های دانشگاه آزاد، پیام نور و برخی رشته‌های کاردانی دو دانشگاه علمی کاربردی و فنی حرفه‌ای می‌شود، سابقه تحصیلی بدون کنکور در پذیرش دانشجو تاثیر مستقیم خواهد داشت.

نباید مشکلات کنکور را اضافه کرد

محمدحسین رامشت، رئیس دانشگاه اصفهان، از منظر دیگری به داستان حذف کنکور و نهایی شدن مصوبه اخیر مجلس نگاه می‌کند و به «جام‌جم» می‌گوید: مطابق نظر مجلس، باید سوابق تحصیلی جایگزین کنکور شود، اما اگر آموزش و پرورش نتواند طی این چند سال، سوابق تحصیلی درستی از دانش‌آموزان ارائه دهد یا سوابق ناعادلانه‌ای از دانش‌آموزان گردآوری کند، در آن صورت دردسرهایی بیشتر از کنکور فعلی خواهیم داشت.

وی می‌افزاید: اگر جمع‌آوری سوابق تحصیلی با آزمون‌های استاندارد همگام نشود، در آن صورت احتمال متهم شدن معلم‌ها به رابطه‌بازی و وجود هزاران شکایت در دادگستری وجود خواهد داشت.

رامشت با اشاره به این که باید سوابق تحصیلی دانش‌آموزان راه‌یافته به دانشگاه، قابل اعتماد، حقیقی و به دور از دخالت دیگران باشد، تاکید می‌کند: هم‌اکنون حداقلش این است که در کنکور، سیستم ترازبندی دقیق و استاندارد علمی وجود دارد که باعث می‌شود کمتر داوطلبی به رتبه‌اش شکایت کند، اما اگر قرار باشد استانداردسازی دقیقی از سوابق تحصیلی دانش‌آموزان وجود نداشته باشد، در این شرایط مطمئن باشید معایب کنکور کمتر از این سیستم پذیرش دانشجو خواهد بود.

به هر حال، با توجه به این که در سال 86 نیز مجموعه نظام آموزشی بر حذف کنکور تا سال 90 اتفاق نظر داشتند، اما در عمل دیدیم که چنین اتفاقی نیفتاد و به نظر می‌رسد که اگر این بار نیز هماهنگی بین دو وزارتخانه علوم و آموزش و پرورش وجود نداشته باشد و از همه مهم‌تر، برنامه‌ریزی و اعتبار مالی مورد نیاز نیز برای جمع‌آوری سوابق تحصیلی دانش‌آموزان فراهم نشود، تا پنج سال آینده هم شاهد جایگزینی سوابق تحصیلی به جای کنکور نخواهیم بود.

امین جلالوند - گروه جامعه