برای خالق «رفوزه‌ها»

به عبارت دیگر طنز را باید شگردی در کلام و متن نامید که هم می‌خنداند، هم می‌گریاند، هم به فکر وا می‌دارد. کار طنز بیان کژی‌ها و کاستی‌ها و رفتارها و باورهای غلطی است که با معیارهای دینی، اخلاقی و قانونی بسیار فاصله دارند و البته به زبانی شیرین.

طنز در واقع همان امر به معروف و نهی از منکر است که هم هنرمندانه بیان می‌شود، هم شیرین.

مقدمه این یادداشت بهانه‌ای بود برای این که بگویم یکی از طنزپردازانی که در میانسالی توانسته آثاری ارزشمند در حوزه‌های طنز مکتوب بیافریند کسی نیست جز ابوالفضل زرویی‌نصرآباد یا همان ملانصرالدین هفته‌نامه گل‌آقا که سروده‌ها و نوشته‌هایش از بهترین نمونه‌های طنز مکتوب معاصر به‌شمار می‌رود. طنزپردازی که ستون مشهور «تذکره‌المقامات» در گل‌آقا هنوز هم که هنوز است نتوانسته به لحاظ نثر، شیرینی و استواری در طنز سیاسی امروز نظیر پیدا کند.

نوشته‌هایی که بعدها در کتابی به همین نام در سال 1376 منتشر شد و در واقع گرته‌برداری طنزآمیزی است از ساختار نثر شاهکارهای قرن ششم از تاریخ بیهقی تا کلیله و دمنه.

زرویی از معدود شاعران و طنزپردازانی است که در جوانی توانست به جایگاهی تثبیت شده دست یابد. تسلط او بر متون کهن نثر و نظم و آشنایی او با ادبیات طنز امروز ایران و جهان، او را به شاعری بدل کرد که سلامت زبان و تنوع مفاهیم و مضامین در آثارش حرف اول را می‌زند؛ شاعری که سلامت و سادگی زبان شعر را از سعدی و رندانگی را از حافظ آموخته است.

رفوزه‌ها مجموعه کاملی است از شعرهای طنز ابوالفضل زرویی‌نصرآباد که سال 90 از سوی نشر نیستان منتشر شد و بسیار مورد توجه طنزدوستان قرار گرفت. کتابی که به لحاظ تنوع و تکثر موضوعات و قالب‌های شعر فارسی از سنتی‌ترین تا مدرن‌ترین قالب در نوع خود کم‌نظیر است و بسیار خواندنی و در برگ برگ آن لبخند و شیرینی نهفته است.

پیشنهاد امروز من مطالعه این کتاب است که دقایق و لحظه‌های شیرینی را برای شما به ارمغان خواهد آورد و البته فراموش نکنیم که شاعر شیرین سخن روزگار ما و این کتاب این روزها در بیمارستان بستری است و جراحی سختی هم پشت سر گذاشته است. برای سلامتی قلبش دعا کنیم که قرار است سال‌ها برای ما و ادبیات امروز بتپد.

سعید بیابانکی - شاعر و ترانه سرا