خوش‌خیم‌ها و بدخیم‌ها

برای جلوگیری و پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان راه‌های گونا‌گونی از سوی دست‌اندرکاران پزشکی ارائه شده، اما واضح است که بخش زیادی از این راه‌ها به دست خود فرد نیست و با وجود همه احتیاط‌ ها، عوامل متعددی فرد را دچار سرطان می‌کند.

چه انواعی در میان سرطان‌ها شایع است و هر نوع چگونه تشخیص داده می‌شود؟ آنچه در پی آمده ممکن است اطلاعاتتان را افزایش دهد:

همه بافت‌ها و ارگان‌های بدن اعم از مغز، ماهیچه، استخوان، خون و... از سلول‌هایی تشکیل و ساخته شده که‌به گونه‌ای منظم تقسیم و تکثیر شده، رشد یا ترمیم یا وظیفه کاری خاصی را در بخش‌های متفاوت بدن عهده‌دارند. تقسیم نامنظم و تکثیر غیرعادی سلول‌ها باعث ایجاد تومور می‌شود.

تومور یا خوش‌خیم است یا بدخیم. تومورهای خوش‌خیم رشدی آهسته دارند و با عمل جراحی کوچکی به کلی برداشته می‌شوند. تومورهای بدخیم که بیشتر سلول‌های سرطانی را شامل می‌شوند، ممکن است بسرعت رشد کرده، بافت‌ها و نواحی همجوار را آلوده کنند و از بین ببرند.

غربالگری نوعی آزمایش برای تشخیص سرطان در افرادی است که ظاهرا نشانه یا علامتی برای ابتلا به سرطان ندارند.

سرطان‌ها انواع متفاوتی را شامل می‌شوند که برخی بسیار رایج و شایعند و برخی شیوع و رواج کمتری دارند: مثانه، پستان، روده، کبد، مغز استخوان، دهانه رحم، پروستات، حنجره، ریه، مری، کلیه و... از جمله سرطان‌هایی به شمار می‌روند که ممکن است شما هم بارها نامشان را شنیده باشید.

روش‌های تشخیص، غربالگری و آزمایش نیز متنوع است: تومور مارکر یا آزمایش خون، رادیوگرافی یا تصویربرداری از محل مشکوک به انتشار، ماموگرافی که بیشتر برای تشخیص سرطان پستان کاربرد دارد، سونوگرافی که بیشتر برای پیدا کردن محل غدد بدخیم به کار می‌رود، نمونه‌برداری که نوعی جراحی ساده و سرپایی همراه با آزمایش توده یا غده برداشته شده است و.... سرطان سینه، معمولا در خانم‌ها شیوع بیشتری نسبت به آقایان دارد.

با ماموگرافی، ام‌آرآی، بیوپسی و آزمایش تومور مارکرهای خونی تشخیص داده می‌شود. سرطان مثانه، معمولا در آقایان شیوع بیشتری دارد.

با آزمایش‌های غربالگری مثل تشخیص وجود خون در ادرار و بعد از آن سیتولوژی ادرار یا بررسی پاتولوژیک ادرار از نظر احتمال وجود و رشد تومور سرطانی، آزمایش NMP22 پروتئینی و همچنین سیتوسکوپی مثانه مشخص می‌شود.

سرطان رحم و تخمدان، احتمال ابتلا به آن در زنان چاق یا دارای استروژن غالب بر پروژسترون، بیشتر است.

اولتراسوند لگنی، بیوپسی، پاپ اسمیر و هیستروسکوپی از روش‌های شایع در تشخیص و غربالگری آن است.

سرطان خون شامل انواع متفاوت می‌شود که از نقص در سلول‌های خونی پدید می‌آید. بیوپسی مغز استخوان، CBC، سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی، آزمایش‌های کروموزومی و مانند آن از راه‌های تشخیص دقیق این سرطان است.

رشید حسام - جام‌جم