رحمت امینی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری از جشنواره تئاتر ماه می‌گوید

نمایش خوب، همیشه مشتری دارد

نهمین جشنواره تئاتر ماه این روزها در تهران در حال برگزاری است. در این رویداد هنری که از بیست و دوم مهر آغاز شده است، 36 گروه نمایشی به مدت یک هفته با هم رقابت خواهند کرد. در جشنواره تئاتر ماه امسال، هفت نمایش ویژه کودکان، 21 اثر در بخش صحنه‌ای و هشت نمایش خیابانی در تالارهای اندیشه، ماه، مهر، سوره، فضای باز حوزه هنری و خانه هنرمندان اجرا می‌شود. امسال برای اولین بار در جشنواره تئاتر ماه، نمایش‌های ویژه کودک جدا از بخش بزرگسال اجرا و برگزیدگان آن بیست و چهارم مهر معرفی شدند. پس از آن نوبت به دیگر آثار رسید که اجرایشان تا بیست و نهم مهر ادامه خواهد داشت. در گفت‌وگو با دکتر رحمت امینی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری و دبیر جشنواره نهم تئاتر ماه، تحولات، ویژگی‌ها و رویکردهای این رویداد هنری را مورد بررسی قرار داده‌ایم که می‌خوانید.
کد خبر: ۵۱۰۱۲۴

انتقادی که به جشنواره تئاتر ماه می‌شود، آن است که تنها به موضوع‌های خاص توجه نشان می‌دهد. چرا؟

حوزه هنری برخلاف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تولیت کل هنر کشور را ندارد. برای همین با توجه به برنامه‌ها و سیاست‌هایی که در حوزه فرهنگ و هنر برای خود تعریف کرده، طبیعی است محتوا و موضوع‌های خاصی را مورد توجه قرار دهد. موضوعات ارزشی بویژه در حوزه‌های انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و دین برایمان خیلی مهم است که البته به دنبال تولید آثاری با این مضامین هستیم که اول از همه دارای کیفیت هنری باشند و بعد از نگاه‌ها و قالب‌های کلیشه‌ای فاصله بگیرند.

اما در سال‌های گذشته تجربه نشان داده این اتفاق نیفتاده است؟

به نظرم برای نیل به این مقصود به سختگیری‌ها و دقت‌های لازم نیاز داریم تا کارها از حالت کلیشه‌ای و تکراری بودن فاصله بگیرند.

اگر بر کیفیت تکنیکی و هنری کار تاکید کنیم و بعد به فکر انتقال مضمون ارزشمند باشیم، فکر می‌کنم به هدف برسیم. در واقع اول از همه باید یک تئاتر درست و جذاب را روی صحنه ببریم تا مخاطب با آن ارتباط برقرار کند و در ادامه امید داشته باشیم در انتقال پیامش موفق شود.

در واقع ما از نمایش‌هایی حمایت می‌کنیم که از نظر تکنیکی در سطح بالایی قرار بگیرند و البته از نظر محتوا هم ارزشی باشند. برای ارتقای کیفی تولیدات شهرستانی امسال جشنواره، کارشناسانی را به استان‌ها اعزام کردیم تا به گروه‌های نمایشی مشاوره بدهند که نتیجه کار رضایت بخش بوده است و در آینده این مراوده را بیشتر خواهیم کرد.

بتازگی مرکز تئاتر کاربردی در حوزه‌ هنری را هم شکل داده‌ایم که همزمان با جشنواره امسال، کارگاه‌های تخصصی چون تئاتر خلاق و تربیت را هم برگزار می‌کند.

امسال به نظر می‌رسد در پذیرش کارها تعارف را کنار گذاشته‌اید و در انتخاب نمایش‌ها سختگیری‌هایی کرده‌اید.

همین‌طور است، چون خیلی از کارها را که از نظر محتوایی ارزشمند بودند، اما ضعف هنری داشتند نپذیرفتیم. بخش عمده‌ای از این ضعف به نمایشنامه‌ها برمی‌گردد که نگاهشان به موضوعات مورد نظر شما خیلی کلیشه‌ای است. در این دوره سعی کردیم استانداردهای هنری اجرا را به یک سطح مطلوب برسانیم و سال بعد به دنبال ارتقای متون خواهیم بود.

برای همین در فراخوان دوره دهم جشنواره که شنبه بیست و نهم مهر منتشر خواهیم کرد، بر نگاه بدیع و نو به موضوعات ارزشی تاکید شده است. این طوری چند ماه وقت خواهیم داشت تا کارشناسان ما به هنرمندان مستعد و جوان در نوشتن نمایشنامه‌های مناسب مشاوره بدهند. ما به دنبال آن هستیم تا حوزه‌های دین، دفاع مقدس و انقلاب دوباره مورد کنکاش قرار بگیرند و افق‌های تازه‌ای برایشان ترسیم شود.

گروه هنرمندانی که در جشنواره تئاتر ماه کار ارائه می‌دهند، دایره‌ای محدود دارد. این سیاست ناشی از چیست؟

در جشنواره تئاتر ماه، حمایت از استعداد‌های توانمند استان‌های کشور و البته تهران که به سمت حوزه هنری میل می‌کنند، هدف اصلی بوده است.

منظورتان از هنرمندانی که به سمت حوزه هنری میل می‌کنند، چیست؟

امینی: تجربه ما ثابت کرده در شهرستان‌ها، نمایش اگر داستان قوی داشته باشد مخاطب را به خود جذب می‌کند. تماشاگران به دیدن نمایش‌هایی می‌روند که آنها را بسرعت درک کنند. این شناخت به ما کمک می‌کند برای آینده جهت‌یابی مناسبی داشته باشیم

منظورم آن دسته از اهالی هنرهای نمایشی است که با ضوابط حوزه هنری کار می‌کنند. با این که خیلی از حرفه‌ای‌ها هم کارشان با ضوابط شما همخوانی دارد، اما بیشتر تاکیدتان بر هنرمندان شهرستانی و جوانان است، چون اگر تئاتر شهرستان‌ها کم‌سو شود، تئاتر تهران محو می‌شود. این که تمرکز ما بر تئاتر استان‌هاست نه به خاطر حوزه هنری، بلکه به خاطر تئاتر کشور است. تا دو دهه پیش، هنرمندان در شهرستان‌ها قوام می‌یافتند و بعد از دست یافتن به هویت هنری به تهران می‌آمدند و تئاتر کشور را ارتقا می‌بخشیدند.

اما متاسفانه حالا هنرمندان هنوز شکوفا نشده به تهران می‌آیند که زود گم می‌شوند و استحاله پیدا می‌کنند.

برای همین بهتر است گروه‌های نمایشی را در استان‌های خودشان تقویت کنیم تا تئاتر با رنگ و بوی منطقه‌ای در سراسر کشور اجرا شود.

اما تئاتر با اجرای عمومی زنده است که در شهرستان‌ها خیلی شرایطش فراهم نیست.

در کل مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، تولید محور است. یعنی کارهایی که به جشنواره می‌آیند یا اجرای عمومی رفته‌اند یا در آینده می‌روند.

اجرای عمومی مخاطب می‌خواهد که تئاتر شهرستان‌ها از این نظر فقیر است. این مشکل را هم می‌توانید حل کنید؟

ارتقای هنری، فنی و داستانی تولیدات تئاتر می‌تواند تماشاگران را هم به سالن‌ها جذب کند. البته خوب است بدانید اتفاقا در بسیاری از شهرستان‌ها، نمایش‌هایی که از سوی حوزه هنری تولید می‌شوند، با تماشاگران زیادی روی صحنه می‌روند. این روندی رو به رشد است.

برای مثال در مشهد، شاهد اجرای نمایش «صد سال تنهایی» با کارگردانی کیوان صباغ بودم که در سالن تازه افتتاح شده اشراق 12 شب روی صحنه رفت و مخاطبان زیادی را جذب کرد. حالا این نمایش آمده به جشنواره که یکی از کارهای خوب ماست. در کردستان و خوزستان هم این توفیق را داشته‌ایم که روندی رو به رشد در سطح کشور است. می‌خواهم تاکید کنم نمایش خوب هرجای ایران روی صحنه برود، مشتری خودش را هم دارد.

اما ذائقه و سلیقه مخاطب دیگر شهرها با تهران متفاوت است. موافق نیستید؟

قبول دارم. تجربه ما ثابت کرده در شهرستان‌ها، نمایش اگر داستان قوی داشته باشد، مخاطب را به خود جذب می‌کند. تماشاگران به دیدن نمایش‌هایی می‌روند که آنها را بسرعت درک کنند. این شناخت به ما کمک می‌کند برای آینده جهت‌یابی مناسبی داشته باشیم.

پس علاوه بر ارتقای کیفی و هنری متن و اجرا، جذب مخاطب هم دغدغه شماست.

دقیقا. گام بعدی ما این است تولیداتی داشته باشیم که علاوه بر تکنیک و محتوای خوب، تماشاگرانی را هم جذب کند که بلیت بخرند و به سالن بیایند.

شش ماه دیگر ما مسیری را که در راه این هدف طی کرده‌ایم، تشریح می‌کنیم تا همه بدانند با بهبود کیفیت موضوعی، داستانی، تکنیکی و هنری نمایش‌ها می‌توان تماشاگران زیادی را به سالن‌ها کشاند.

امسال برای اولین بار جشنواره را در دو بخش مجزای کودک و بزرگسال برگزار کردید. آیا این یک رویه ثابت خواهد شد؟

جشنواره تئاتر ماه در دو بخش برگزار شد، چون حوزه هنری در کل قصد دارد فعالیت‌هایش را به دو حوزه کودک و بزرگسال تقسیم کند. یعنی این تمام فعالیت‌های فرهنگی و هنری حوزه هنری را شامل خواهد شد.

البته این آخرین بار بود که جشنواره به دو بخش تقسیم شد، چون اصولا به دنبال آن هستیم تا آثار مرتبط با کودک و نوجوان را جدا از جشنواره ماه در یک رویداد مستقل روی صحنه ببریم.

یعنی بعد از این حوزه هنری دو جشنواره تئاتر خواهد داشت؟

برنامه و سیاست ما این است که داریم دنبال می‌کنیم.

مرجان توجهی ‌/‌ جام‌جم

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها