زبانتان را بشناسید

روی بافت عضلانی و بافت چربی تشکیل دهنده ساختار زبان یک پوشش مخاطی قرار دارد. پوشش دو لایه زبان به عنوان مانعی در برابر ورود عوامل میکروبی و بیماری‌زا به دستگاه گوارش عمل می‌کند. همچنین پوشش مخاطی زبان، ترشح‌کننده مایع مخاطی است که در مرطوب نگه داشتن دهان و کمک به جویدن غذایی که می‌خوریم، نقش مهمی دارد. زبان عضوی است که در چشایی نیز نقش بسیار مهمی دارد. در گذشته گفته می‌شد، زبان قوی‌ترین عضو ماهیچه‌ای بدن است، اما باید گفت که این عضو را نمی‌توان یک بافت ماهیچه‌ای یا عضلانی قوی به شمار آورد، بلکه این وظایف مهم زبان است که موجب می‌شود به عنوان یک عضو مهم و حیاتی شناخته شود. زبان متشکل از الیاف عضلانی اسکلتی است. بر خلاف عضلات قلب و ماهیچه‌های صافی که در ساختار بسیاری از دیگر اعضای بدن و دستگاه گوارش وجود دارد، ماهیچه‌های اسکلتی را می‌توان به صورت ارادی تحت کنترل قرار داد. این ویژگی حرکت زبان را تسهیل می‌کند. بسیاری بر این باورند که باید زبان را نیز از بخش‌های فرعی دستگاه گوارش به شمار آورد که به کمک لب‌ها غذا را بین دندان‌های بالایی و پایینی نگه می‌دارد تا بخوبی جویده و نرم شود. از سوی دیگر زبان یکی از اندام‌های حسی است که اطلاعات مربوط به طعم و مزه غذاها را به مغز ارسال می‌کند و توانایی دارد تا نسبت به فشار، گرما و درد نیز از خود واکنش نشان دهد. جوانه‌های چشایی در داخل برآمدگی‌ها روی سطح زبان قرار دارد. این برآمدگی‌ها اصطکاک میان سطح زبان و غذا را افزایش می‌دهد. در هر جوانه چشایی سلول‌هایی وجود دارد که در بردارنده 50 درصد از سلول‌های گیرنده چشایی است. این گیرنده‌های اختصاصی تحت تاثیر ساختار شیمیایی مواد غذایی تحریک می‌شود. گیرنده‌های چشایی نسبت به مزه‌های اصلی که عبارتند از شیرینی، شوری، تلخی، ترشی و خوش‌طعمی است، از خود واکنش نشان می‌دهند. زمانی که یک عامل محرک یک گیرنده چشایی را فعال می‌کند، ارتباط بین گیرنده و سلول عصبی برقرار می‌شود و یک پیغام عصبی به بخش چشایی که در بخش قشر مغز قرار دارد، مخابره می‌شود. مغز نیز اطلاعات دریافتی را پردازش کرده و به عنوان اطلاعاتی درباره طعم و مزه غذاها تفسیر می‌کند. علاوه بر زبان به کمک دیگر بخش‌های مختلف دهان ترکیب و بافت ماده غذایی، نرمی، چربی، میزان چسبندگی و همچنین غلظت آن را نیز می‌سنجد.

مترجم: مریم وکیلی

منبع: Howstuffworks