چشم درچشم صفرو یک ها

هیجان انگیزترین جدال انسان و فناوری روی میز مجازی شطرنج در حالی به پایان رسید که هیچ کدام از این دو موفق به برتری بر یکدیگر نشدند و همه چیز برابر تمام شد.

کد خبر: ۴۹۱۶۲

کاسپاروف نماینده عقل بشری ، در جدال با ابررایانه ای موسوم به فریتز، نشان داد انسان مغلوب ساخته دست خود نمی شود.
کاسپاروف در هر مرحله 7 ساعت فرصت داشت تا بر ابررایانه غلبه کند. این دو طی 4 مسابقه به نتیجه ای بهتر از مساوی 2 بر 2 دست نیافتند.
در مسابقه اول نتیجه برابر نیم برنیم حاصل بازی با مهره های مجازی شطرنج بود. مسابقه دوم را فریتز روی یک اشتباه کوچک کاسپاروف به نفع خود پایان داد.
کاسپاروف می گوید: «در مسابقه دوم من تنها یک اشتباه مرتکب شدم ، اما بدبختانه همان یک اشتباه باعث شکستم شد.»
کاسپاروف در مسابقه سوم فریتز را شکست داد و مسابقه چهارم که فینال مسابقه ها لقب گرفته بود، نه کاسپاروف و نه فریتز موفق به مات کردن یکدیگر نشدند.
این مسابقه های چهار مرحله ای با نام جام جهانی شطرنج در باشگاه آتلتیک نیویورک انجام شد. این اولین بار نبود که کاسپاروف به مصاف رایانه می رود. سال 1996او موفق به شکست DeepBlue شد و پردازشگر 28 گیگاهرتزی ساخت اینتل نتوانست بر کاسپاروف فائق آید.
اما مسابقه نوامبر سال گذشته تفاوت ویژه ای با مسابقه 9 سال پیش داشت. کاسپاروف با مهره های چوبی سر و کار نداشت ، او روی تخته شطرنج مجازی بازی کرد. عینک مجازی سه بعدی X3D که کاسپاروف بر چشم گذاشته بود، صفحه ای از خیال را به واقعیت تبدیل کرده بود.
او می توانست با صدا کردن مهره ها، جابه جایی آنها را به چشم ببیند. عینک مجازی به طور کامل منظره چشم چپ و راست را نمایش می دهد. این عینک بالاترین سرعت شاتر را دارد و از کریستال مایع ساخته شده است.
شاتر عینک مانند دوربین و حتی حساس تر از آن عمل می کند. اگر در دوربین عکاسی شاتر به وسیله یک دکمه کنترل می شود، در این عینک شاتر به طور خودکار با چشمهای کسی که عینک به چشم دارد، هماهنگ است.
وقتی کاسپاروف با چشم چپ به صفحه نگاه می کند، شاتر سمت چپ باز می شود و شاتر سمت راست بسته می شود. وقتی از چشم راست به صفحه شطرنج نگاه می کند، شاتر سمت راست باز و شاتر سمت چپ بسته می شود.
این اتفاق خیلی سریع می افتد و احتیاج به درک عمیقی از این موضوع دارد. در هر باز و بسته شدن چشم ، شاتر هم صفحه را بازچینی یا به اصطلاح رایانه ای آن Refreshمی کند.
باز و بسته شدن چشم را در هر بازچینی می توان با ضربه ای سبک و ناگهانی که در تصویر دیده می شود، کاملا حس کرد. کاسپاروف در مصاحبه ای که با هفته نامه نیوزویک در پایان مسابقه ها انجام داد، رضایت خود را از استفاده از عینک سه بعدی اعلام کرد.
«خیلی سریع توانستم خودم را با محیط مجازی تطبیق دهم. استفاده از عینک به درک جابه جایی مهره های شطرنج کمک فراوانی کرد.»
قدرتمندترین ابر رایانه ای که موفق به شکست کاسپاروف شد، فریتز نام دارد. فریتز یک اسم آلمانی است. نام فریتز به این دلیل انتخاب شد که تداعی کننده عکس العمل سریع در زمان اندک است.
زمان برای آلمانی ها جایگاه ویژه ای دارد و مخترع فریتز هم یک برنامه نویس آلمانی به نام فرانس مورش است. او به کمک همکارش فردریک فریدل در سال 1990 ماشین شطرنج را روی برد رایانه ایجاد کردند.
حافظه این برد فضای کمتر از یک کیلوبایت را اشغال می کند. برنامه فریتز در دو ثانیه یک میلیون حرکت را حساب می کند. فریتز یک بانک اطلاعاتی کی گیگابایتی برای شروع و به پایان بردن بازی در اختیار دارد.
در این بانک اطلاعات تمامی روشهای مختلفی که تاکنون برای شروع بازی شطرنج به کار گرفته شده ، وجود دارد. مخترعات فریتز در سالهای دهه 90 این رایانه را برای جدال با کاسپاروف آماده کردند.
تمام حرکات و شیوه های بازی 5 شطرنج باز نخست دنیا به حافظه فریتز انتقال پیدا کرد. بنابراین کاسپاروف نه با یک نفر، بلکه با 50 نخبه شطرنج جهان روی یک تخته شطرنج بازی کرد.
ضمن آن که نایجل شورت ، قهرمان سابق شطرنج جهان حرکتهایی که برای اصلاح فریتز لازم بود، در طول ساخت و مجهز سازی فریتز به مورش تذکر می داد. با این همه جدال کاسپاروف و فریتز در نهایت به تساوی انجامید.
بسیاری می پرسند چرا فریتز با توانایی های بسیار بالای محاسبه ای نتوانست کاسپاروف را با اقتدار شکست دهد. جواب بسیار ساده است. خلاقیت وسیله ای است که رایانه در اختیار ندارد.
بنابراین یک شطرنج باز حرفه ای مانند کاسپاروف که بارها یک تنه با بیش از 50 نفر دور یک میز بازی کرده ، می تواند از پس ابررایانه ای مانند فریتز برآید.
برگزاری این مسابقه ها محک تبلیغاتی خوبی برای فریتز بود، چرا که اکنون شطرنج بازان می توانند با پرداخت پول از طریق اینترنت با فریتز بازی کنند.
البته ابتدا می بایست در مراحل آغازین با فریتز مبتدی روبه رو شوند و اگر موفق به شکست او شدند، می توانند توانایی های خود را در مراحل سخت تر بسنجند.
برای اولین بار پخش مستقیم بازی شطرنج از طریق اینترنت میسر شد، ضمن آن که علاقه مندان می توانند از طریق سایت اینترنتی x3dchess.com چهار مسابقه انجام شده را داون لود کنند و روی مانیتور شخصی خود جزییات بازی را بدقت تماشا کنند.
با به پایان رسیدن 4 مسابقه هیجان انگیز با ابررایانه آلمانی ، کاسپاروف یادگار طلایی مسابقات را به همراه 175 هزار دلار دریافت کرد.